De omgevingsimpact van gebouwen

Het collegejaar gaat weer beginnen! Dat betekent dat ik weer hard aan de slag mag en vanaf februari zelfs met mijn afstudeerproject zal beginnen. Het einde van mijn studententijd is zo langzamerhand in zicht.

Voordat het zover is, gaat er echter nog een heleboel gebeuren. De afgelopen tijd ben ik bezig geweest om voor mezelf te verzinnen wat ik nu eigenlijk wil doen voor mijn afstuderen, dat een groot project gaat worden en meer dan een jaar zal duren. De afgelopen jaren heb ik mij heel breed in de bouwkunde verdiept en ik heb allerlei verschillende dingen gedaan middels mijn profiel, keuzevakken, een stage, een bestuursjaar en uiteindelijk een dubbele master. Er is dan ook niet bepaald één onderwerp dat nu voor de hand ligt, behalve het overkoepelende thema van alle (extra) dingen die ik de afgelopen jaren heb gedaan: duurzaamheid in de gebouwde omgeving.

Gebouwen hebben een grote impact op ons en onze omgeving: primair is de bouw gericht op het creëren van binnen- en buitenklimaten, waarin wij gezond en comfortabel kunnen functioneren. De gevolgen van bouwen zijn echter niet altijd positief. Zo is de bouw bijvoorbeeld verantwoordelijk voor 25% van het wegtransport, 35% van de nationale afvalberg en maarliefst 40% van de energieconsumptie en CO2-emissie. Verder zijn in veel gebouwen en in veel stedelijke gebieden ten gevolge van de gebouwde omgeving klimaten ontstaan die onprettig en soms zelfs zeer ongezond zijn.

Voor projecten en plannen die het milieu belangrijke schade kunnen berokkenen geldt in het algemeen dat een milieueffectrapportage een verplichting is: zo wordt er veel aandacht aan besteed bij bijvoorbeeld grote infrastructurele projecten, waterprojecten, afvalbewerking en - verwerking en grootschalige energie-ontwikkelingen. Milieueffectrapportage behelst het in beeld brengen van de milieugevolgen van een besluit voordat het besluit wordt genomen. De focus van de effectbeoordeling ligt op een risicobeoordeling: het gaat bijvoorbeeld over de vraag hoe groot de kans is dat de oplossingen bijdragen aan duurzame ontwikkeling en hoe groot de kans is op ongewenste afwenteling naar andere aspecten van duurzame kwaliteit (people, profit, planet), naar een andere tijd of naar een andere plaats.

Het begrip 'milieugevolgen' is in deze context dan ook erg breed en het vergt een integrale kijk op de vele aspecten die kunnen worden beïnvloed door een ontwikkeling. De toepassing milieueffectrapportages binnen de bouwkunde is vrij gering, terwijl ons bouwen in grote mate invloed (zowel positief als negatief!) heeft op allerlei 'milieus' waarin wij ons begeven.

De bedoeling is dan ook dat ik met mijn afstudeerproject een bijdrage zal leveren aan het in kaart brengen van omgevingsgevolgen van gebouwen. Mijn droom? Bijvoorbeeld de gebiedsontwikkeling van een sloppenwijk in New Delhi... :) Volgende week heb ik een eerste gesprek met een bedrijf dat dit soort rapportages maakt: ik ben benieuwd!