Nieuw Project en vrijwilligerswerk

Wat was je plan?
Mijn plan voor de afgelopen drie weken was om iedere dag weer al een uitdaging te zijn en te blijven reflecteren. We werden op verpleegkundig en medisch gebied twee ochtenden in de week uitgedaagd in de kliniek, en daarnaast verrichten wij vrijwilligerswerk.
Daarna was er sprake van een stage in combinatie met vrijwilligerswerk bij een kliniek in een school genaamd Saphire. Dit zouden wij kunnen combineren met de stage en het vrijwilligerswerk in Missionvalle, alleen kregen wij eind van de vierde week te horen dat we niet meer welkom waren in Missionvalle. Het zou er te druk worden met de nieuwe studenten die zouden komen; er was geen plek meer voor ons.
Verder leek het mij erg interessant om zelf voorlichtingen te kunnen geven aan mensen van Missionvalle.
Ook blijf ik iedere dag evalueren met mijn groepsgenoten, om niet met dingen te blijven zitten die ik zou kunnen opkroppen. Het is allemaal zo bijzonder en indrukwekkend, daar moet je met de groep over blijven praten en elkaar hierin steunen.

Hoe is het gegaan?
Op het moment dat we hoorde dat we weg zouden moeten uit Missionvalle leek mijn wereld even in te storten! Ik had nog zoveel plannen om mensen voorlichting te kunnen geven bijvoorbeeld! We waren close geworden met de caregivers, lachten met elkaar. Ik voelde me erg machteloos, en kon het een paar uur lang echt niet geloven dat we zonder pardon aan de kant werden geschoven terwijl niemand er ook maar iets over heeft verteld! ‘Het is geen restaurant wat je achterlaat, maar mensen met wie je 4 weken dagelijks intensief bent omgegaan. Zij weten wat je kan doen, jij weet van hun wat ze kunnen doen etc. Het was echt alsof ik een familie achter moest laten, zonder gedag te kunnen zeggen…

Uiteindelijk konden we de week daarop bij de kliniek van de school ‘Saphire’ terecht.
We hadden vooraf geen idee wat wij daar zouden kunnen betekenen bij deze school. Tijdens de rondleiding van het schoolhoofd bleek dat ‘de kliniek’  een huisje naast het schoolgebouw, met wat informatieposters en een bed erin inhield.. Deze kliniek wordt gerund door drie moeders en één caregiver. Wanneer er een schoolkind ziek is tijdens schooluren, wordt deze naar de kliniek gestuurd. De caregiver gaf een voorbeeld van een casus: er kwam gisteren een jongetje van 12 naar onze kliniek die vertelde dat hij buikpijn had. De eerste vraag die een moeder in de kliniek dan stelt is of het kind die dag al iets heeft gegeten. Zo niet, dan krijgt het kind iets te eten. Dit kind had echter wel gegeten, en kreeg een glaasje water tegen de buikpijn…
De moeders en caregiver bekijken de kinderen en verwijzen ze door naar een dokter. Deze werkt in een kliniek een dorp verderop. De moeders in de kliniek zijn niet medisch geschoold, de caregiver heeft iets over de basiszorg geleerd.
Ik was erg benieuwd hoe wij iets voor deze kliniek zouden kunnen betekenen, al wetende dat wij de moeders en caregiver veel zouden kunnen leren.

Ook hebben we iedere dag geëvalueerd over de dingen die we hebben meegemaakt. Ik merk alleen aan mijzelf dat het niet niks is wat we allemaal meemaken en te horen krijgen. Ik merk dit doordat ik af en toe niet kan slapen doordat ik hier nogmaals over aan het nadenken ben. Ondanks dat ik het er met de anderen over heb gesproken, blijf ik soms in mijn bed malen over de dingen die ik heb gehoord/meegemaakt. Vanaf dat moment ben ik ook alles wat ik meemaak van me af gaan schrijven, dat werkt goed en ik slaap er beter door. Je blijft je realiseren dat je in Zuid-Afrika bent.

Methodiek / Attitude
Ik vind het lastig om de verschillen in het methodisch verplegen tussen diverse Afrikaanse verpleegkundigen te omschrijven. We hebben tot nu toe maar één verpleegkundige zien werken in Missionvalle, sister Annie. Er zijn wel degelijk verschillen in de taken die sister Annie hier verricht, in vergelijking met een verpleegkundige in Nederland. Sister Annie doet namelijk zo’n beetje ALLES in de kliniek, verricht ook taken die in Nederland alleen door een arts gedaan mogen worden.
Sister Annie spuit is ontzettend divers in het uitvoeren van taken: spuit oren uit van mensen, neemt uitstrijkjes af, kijkt naar röntgenfoto’s, verzorgt wonden, helpt mensen met hun medicijnen, geeft gezondheidsvoorlichtingen, gaat op huisbezoeken, regelt afspraken voor patiënten bij een arts, doet administratief werk, werkt af en toe als social worker en zo doet zij nog veel meer. Het viel mij direct op dat de kliniek in Missionvalle erg afhankelijk is van haar aanwezigheid. Op het moment dat zij er een dag niet is slaat er paniek uit bij de artsen, caregivers en secretaresse en is de kans dat het een grote chaos wordt die dag groot. Wanneer je Sister Annie door de kliniek ziet lopen, je ziet dat ze bezig is met drie dingen tegelijk heeft zij ondertussen ook nog het geduld door 2 mensen gestoord te worden. Ze is multifunctioneel en altijd aan het multitasken, zo’n beetje iedereen vraagt haar wat te doen.. Waar je in Nederland een wond- en/of stomaverpleegkundige hebt, heb je hier in Missionvalle sister Annie.
Dit maakt dat ik veel bewondering en respect heb voor haar en haar oneindige geduld, de dingen die ze doet en waarop ze die doet! Wél denk ik dat, op het moment dat zij taken aan anderen uitbesteed, mensen minder afhankelijk kunnen worden van haar aanwezigheid. Ze trekt alle taken naar zich toe, wat maakt dat ze onmisbaar is op de maandag- en woensdag ochtenden wanneer de artsen aan het werk zijn. Er is voor haar ook geen vervanger, ze is de enige verpleegkundige. Ik zou deze taken ook allemaal willen gaan doen, alleen lijkt het me voor de toekomst verstandig(er) om taken te verdelen en minder afhankelijkheid te creëren.

Wat ga je doen?
We zijn van plan een screeningsmethode voor kinderen op de ‘Saphire’ school te ontwerpen. Op deze school is er geen schoolarts en/of verpleegkundige aanwezig. Kinderen volgen hun onderwijs, hebben (vaak) geen geld voor medische zorg en (ouders van schoolkinderen) zijn niet op de hoogte van hun gezondheidssituatie. Ook hebben ze geen kennis van bepaalde (veel voorkomende) ziekten waardoor ze op het moment dat ze doodziek zijn en naar een arts toestappen, het vaak al te laat is.
Kinderen krijgen bijvoorbeeld wel voorlichting over seksualiteit, echter op een andere manier dan in Nederland wordt gegeven. Hier vertellen ze bijvoorbeeld dat het niet hebben van seks, de beste manier is om niet zwanger te raken en geen SOA’s op te lopen.
 

We willen er ook achter komen in hoeverre het praten over alcohol, drugs, geweld en misbruik onbesproken onderwerpen zijn. Ik verwacht dat ieder kind er mee te maken heeft/krijgt, hier vaak problemen door ontstaan maar er niet over willen/kunnen praten. Ook gaan we de voedingstoestand, EHBO, zichtvermogen, gehoor en persoonlijke hygiëne in de screeningslijst opnemen.
We hebben binnenkort een afspraak met een arts die in de kliniek van Saphire school heeft gewerkt, om meer te weten te komen over deze onderwerpen in de wijk.
Wanneer we gebreken tegenkomen in het vertellen van (essentiële) door de moeders en/of caregiver, kunnen wij hier op inhaken en resterende informatie m.b.v. een voorlichting aanvullen.
We zijn onszelf ervan bewust dat wij niet 1000 kinderen kunnen gaan screenen, maar dat het belangrijk is om iets als een screeningsmethode achter te kunnen laten. Hiermee kunnen de moeders en/of caregivers aan de slag wanneer zij van ons hebben geleerd hoe dit te hanteren.
Om een duidelijk beeld over de gezondheidstoestand van ieder schoolkind te krijgen, zullen wij het plan van aanpak uitgebreid en duidelijk uitwerken zodat de  moeders/caregiver hier mee aan de slag kunnen gaan. Hiervoor moeten wij uiteraard veel informatie opzoeken over meest voorkomende ziekten, o.a. de gevolgen hiervan en dit onderbouwen met wetenschappelijke onderzoeken en artikelen. Wij gaan dit doen op verzoek van het schoolhoofd.

Het zou kunnen zijn dat, wanneer wij iets nodig hebben voor een screening, we dit aangeven aan het schoolhoofd en deze het op de ‘Afrikaanse ‘ manier gaat regelen. Dus dat het een tijd gaat duren voor wij dingen geregeld krijgen. Daarvoor wil ik mezelf zo min mogelijk afhankelijk opstellen van het schoolhoofd, om hiermee tijd te besparen. Inmiddels denk ik genoeg te weten over de (trage) Afrikaanse manier waarop zaken geregeld worden.