Het ontstaan van toerisme en haar voor&nadelen

Het plezier dat we aan vakanties ontlenen, draagt ertoe bij dat vakanties voor steeds meer mensen een jaarlijks terugkerend fenomeen is geworden. Toerisme is de grootste volksverhuizing aller tijden en de piek is nog niet bereikt. Waren er in 1950 over de hele wereld nog 25 miljoen international toeristische verplaatsingen, in 1999 was dit opgelopen tot meer dan 657 miljoen. Toerisme wordt steeds groter en populairder. Ook de afstand die mensen afleggen wordt groter evenals de frequentie waarop we op reis gaan. Werd in het recente verleden steevast de zomerperiode van het jaar gekozen als de tijd van het jaar om er enkele weken op uit te trekken, tegenwoordig wordt in de andere seizoenen ook volop gereisd.

Verplaatsingen van mensen in hun vrijetijd gaan gepaard met consumptief gedrag, zoals onder andere het gebruik van transport en accommodatie, de aanschaf van goederen en het gebruik van diensten. Hierdoor is toerisme tot een van de meest vitale economische sectoren van de wereld gaan behoren. Door de komst van toerisme kunnen bezienswaardigheden, cultuur-historische monumenten en natuurlijke hulpbronnen (bv. tropische regenwouden) worden behouden en gereconstrueerd.  Ook in de meeste ontwikkelingslanden is toerisme een belangrijke bron van inkomsten geworden. De arme landen vormen in toenemende mate een populaire vakantiebestemming; Toerisme wordt door overheden van ontwikkelingslanden vaak gezien als een positieve impuls voor de economie en zij proberen daarom de komst van toeristen te bevorderen.

Toerisme heeft echter ook zijn keerzijde. Met name de massaliteit leidt tot het dichtslibben van steden en wegen, geluidsoverlast, stank, onderlinge hinder en irritaties tussen toeristen vanwege te lange wachttijden bij attracties Naast deze direct in het oog springende negatieve effecten, kan een te massale ontwikkeling ook leiden tot een grote inbreuk op de lokale identiteit van bijvoorbeeld monumentale steden of strandbestemmingen. Bovendien kan toerisme nadelige ecologische effecten hebben: erosievorming, verstoring van het dierenleven en verstening van natuurlijke landschappen zijn enkele gevolgen van grootschalige toeristische ontwikkelingen.

Om een goede balans te creëren tussen economisch profijt enerzijds en duurzaamheid en continuïteit anderzijds is het noodzakelijk toeristische ontwikkelingen te sturen. Om deze balans als toeristisch ondernemer of beleidsmedewerker te volbrengen, is het zaak om inzicht te hebben in het reisgedrag en de belevingswereld van vakantiegangers. Leek dit in het recente verleden nog een eenvoudige zaak, tegenwoordig blijkt de leidraad voor gedrag niet gemakkelijk traceerbaar gezien de veranderende behoeften van de consument.