Mag jij door een buitenlandstage "internationaal competenter" worden van je onderwijsinstelling?

Het contrast tussen internationaliseringskansen bij onderwijsinstellingen is groot. Waar de ene school hun studenten juist aanmoedigt om buiten de landsgrenzen ervaring te gaan opdoen, kan er in dezelfde stad een school zijn die hun studenten juist ontmoedigt voor een dergelijke onderneming.

Ineke van Huuksloot, oprichter en directeur van vrijwilligersorganisatie Doingoood, schreef onderstaande blog over hindernissen bij internationalisering als integraal onderdeel van het onderwijs.

Ondanks het advies van de Onderwijsraad om internationalisering in het onderwijs ambitieuzer aan te pakken, blijken veel scholen nog niet klaar voor een concrete stap naar internationalisering als integraal onderdeel van het onderwijs. Studenten die op buitenland stage willen moeten soms behoorlijke hindernissen nemen om hiervoor medewerking van hun onderwijsinstelling te krijgen.

Schril contrast

Regelmatig hoor ik van studenten dat de school niet positief staat tegenover buitenland stages. Scholen raden studenten, in sommige gevallen, een buitenland stage zelfs af. De school vindt het dan teveel rompslomp om studenten (op afstand) te begeleiden gedurende de buitenland stage. Voornamelijk MBO opleidingen zijn vaak (nog) niet toe aan het stimuleren van hun studenten om zich internationaal te oriënteren op een stage. Dit staat in schril contrast met de voortvarendheid van SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven), dat juist heel daadkrachtig is bij het erkennen van buitenlandse stageplaatsen als geschikte leerplaats voor MBO studenten.

Obstakel

Wij maken regelmatig mee dat opleidingsinstituten een obstakel vormen voor het tijdig regelen van een buitenland stage. Informatie over de vereiste inhoud of toestemming voor de stage wordt bijvoorbeeld pas laat gegeven, waardoor de student zich niet op tijd kan aanmelden voor een buitenlandse stageplaats. De student heeft immers ook voldoende tijd nodig om zich degelijk voor te bereiden op wonen en werken in het buitenland.

Ook de onbekendheid met de buitenlandse bestemmingen speelt soms mee bij de reactie van de school op de stageplannen van studenten. Onbekend maakt onbemind. Ook daarin valt nog veel te winnen bij het internationaliseren van het onderwijs. Het belang en het leerrendement voor de student zou voorrang moeten hebben en niet belemmerd mogen worden door angst of interne werkprocessen die daarop niet afgestemd zijn.

De aanhouder wint

In de praktijk blijkt echter ook dat de aanhouder wel kan winnen. Studenten die zich hard maken voor hun eigen leerervaring en dit bij hun stage coördinatoren duidelijk motiveren, kunnen- weliswaar met de nodige hindernissen- toch op een buitenlandse stage gaan. Studenten die zelf het initiatief nemen voor hun stage in het buitenland en alles op alles zetten om hun plannen te kunnen realiseren, behalen vaak ook een hele goede beoordeling van hun stage, is onze ervaring. Juist studenten die zo doelgericht handelen blijken ook in het buitenland prima hun mannetje te kunnen staan. Alleen de aanloop naar het verkrijgen van toestemming voor de stage is dan al een heel leerzaam proces. In dat licht bezien is het misschien helemaal niet zo slecht wanneer de school een beetje tegengas geeft. Dat stimuleert de studenten dan juist om er een stapje harder voor te lopen.

Engels

Bij HBO opleidingen worden stages vaker overgelaten aan de student zelf en lijkt het fenomeen ‘op buitenland stage gaan’ wel meer gebruikelijk. Toch zien we ook bij HBO opleidingen nog duidelijk ruimte voor verdere ontwikkeling op gebied van ‘internationaal competent’ worden. Wij ontvangen en begeleiden studenten zelf, zowel voor vertrek in Nederland als tijdens hun verblijf in Afrika. Wij werken in Engelstalige landen. Wat ons opvalt, is dat het niveau van de beheersing van de Engelse taal bij veel studenten zeer matig is. En dat terwijl deze taal cruciaal is om effectief te functioneren in de hedendaagse maatschappij.

Bij navraag hiernaar binnen verschillende MBO en HBO opleidingen blijkt dat het vak Engels bij verschillende opleidingsrichtingen niet als toegevoegde waarde voor het aanstaande beroep gezien wordt. Om die reden maakt Engels dan ook geen deel uit van het vakkenpakket. De samenleving wordt steeds internationaler. Juist van het onderwijs mag je dan verwachten om hier actief op in te spelen, of op z’n minst studenten te stimuleren om buiten de eigen landsgrenzen ervaringen te gaan opdoen.

Contrast

Toch zijn er ook onderwijsinstellingen die hun studenten juist wel aanmoedigen om op een buitenland stage te gaan. Deze scholen organiseren bijvoorbeeld informatiedagen, presentatie avonden of besteden tijdens de lessen aandacht aan mogelijkheden voor buitenland stages. Bij veel van deze opleidingen moeten de studenten dan ook een uitgebreide motivatiebrief schrijven – in het Engels- om hun buitenland stage aan te vragen. Het contrast tussen onderwijsinstellingen onderling is groot. Waar de ene school hun studenten juist aanmoedigt om buiten de landsgrenzen ervaring te gaan opdoen, kan er in dezelfde stad een school zijn die hun studenten juist ontmoedigt voor een dergelijke onderneming.

Informatievoorziening als kans

Doingoood is inmiddels een initiatief gestart om scholen actief te informeren en betrekken bij mogelijkheden voor buitenlandse stages. Het mes snijdt daarbij aan twee kanten. We willen scholen graag goed informeren over de inhoud en de mogelijkheden voor buitenlandstages, zodat we samen eventuele obstakels kunnen overwinnen. Voor onze projectpartners in Afrika biedt het kansen om studenten te ontvangen en om kennis uit te wisselen. Dat levert alleen maar voordelen op voor alle betrokkenen.

Meer lezen

• Oriënteer je op het werk en de internationale stagemogelijkheden van Doingoood via het organisatieprofiel

Deel je kennis en ervaringen

• Heb je als student positieve, minder positieve of zelfs negatieve ervaringen rondom het (willen) opdoen van buitenlandervaring bij jouw opleiding? Bijvoorbeeld bij het regelen van een buitenland stage?
• Herken je als internationaliseringsmedewerker soortgelijke of andere hindernissen en heb je kennis en ervaring opgedaan hoe deze (stapsgewijs) te overwinnen?

Deel je ervaringen via een reactie hieronder.