Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.

College 1: Introduction of Social Psychology

Social psychology is the scientific study of the effects of social and cognitive processes on the way individuals perceive, influence, and relate to others. Social processes are the way in which other peoples’ behavior or groups influence our thinking, feeling and behavior. Cognitive processes are the way in which our memory, perception, thinking, emotions and motives shape our interpretation of social reality and our behavior.

Social structures and the environment are sometimes more important than differences in personality. This are the roots of social psychology.

In 1898 the first experiment took place, named social facilitation; influence of others on performance. Gordon Allport (1897-1967) is considered the first modern American social psychologist. Cognitive psychology against the behaviorist dominance in the early 20^th century.

Gordon Allport’ main focus was not on groups but on the individual in the group. He focused on attitudes, thoughts and impressions. ‘Social’ research topics do not need to have societal implication. He focused on an experimental approach; development of an experimental social psychology. This movement that he started was interrupted by two important social changes, a depression and world war 2. People wanted to know more about the real ‘social’ social psychology. Many European psychologists immigrate to the US and they were treated very well. Kurt Lewin and Henry Tajfel integrated a theory of social problems. Kurt Lewin is famous of his field theory. Behavior is a function of person and situation. In other words, behavior is produced by the person (e.g. what she thinks, feels, wants) and the situation (e.g. other people, architecture, political system).

Fritz Heider (1958) is famous of his attribution theory, the psychology of interpersonal relations. Internal (the reason is in the person) versus external attributions (the reason is in the situation). Other important people are; Leon Festinger (social comparison, dissonance), Stanley Milgram (obedience, authority) and Solomon Asch (conformity, impression formation).

Eight principles form social behavior are; two axioms with are construction of reality, pervasiveness of social influence, three motivational principles are mastery, connectedness and value me and mine and three processing principles; conservatism, accessibility and superficiality vs depth.

There are two central Axioms, things that are just true. People construe their social reality: construal’s. The axiom that each person’s view of reality is a construction, shaped both by cognitive processes (the way our mind works) and by social processes (influence from others either actually present or imagined). Pervasiveness of ‘social influence’, the axiom that other people influence all of an individual’s thoughts, feelings and behavior, whether those others are physically present or not. Effects of words, actions and the simple presence of others on behavior, thinking and feeling. Sometimes unconscious, such as assimilation processes in immigrants. Social influence produced by expectations about others; stereotypes, schema’s and self-fulfilling prophecies.

There are three motivational principles; 1 mastery; the motivational principle that people seek to understand and predict events in the social world in order to obtain rewards. Mastery means also that people want to; gain control, have accurate beliefs about the world, have correct expectations and gain knowledge about the world. 2 seek connectedness (need to belong); the motivational principle that people seek support, liking, and acceptance from the people and groups they care about and value. Seeking connectedness is part of our social identity, reflects the fact that we are animals living in groups (an evolutionary advantage), is necessary; social exclusion leads to depression, aggression, and low self esteem. 3 valuing me and mine (having a positive identity, high self-esteem); the motivational principle that people desire to see themselves, and other people and groups connected to themselves, in a positive light. Valuing me and mine also includes construing internal attributions in case of success, construing external attributions in case of failure and changing groups in case they are unsuccessful; individual mobility.

There are three processing principles. 1 conservatism; we think the world is stable and feel attached to things we know and are used to. The processing principle that individuals and groups views of the world are slow to change and prone to perpetuate themselves. Conservatism build our ‘personality’ (behavior is stable over time), is the safe way, impairs learning and can lead to unfair judgments and discrimination; old knowledge does not get updated. 2 accessibility; information that grabs our attention or that we already have activated in our memory system is accessible; such information influences us sometimes even in the unconscious. It is the processing principle that the information that is most readily available generally has the most impact on thoughts, feelings, and behavior. Accessibility enables fast decisions even under stress, can lead to unfair evaluations (stereotyping), and lead to biased perception and information search and can influence memory.

3 superficiality versus Depth; information processing is usually superficial but people can also deeply process information. The processing principle that people ordinarily put little effort into dealing with information, but at times are motivated to consider information in more depth. Superficiality versus depth can both lead to mistakes or to correct decisions, we can work under stress but when we have time, we are able to process more information and to overcome biases that happen in the unconscious and personal relevance usually leads to in-depth processing.

College 2: Sociale perceptie

Wat gebruiken we om een indruk te vormen? Aan aantrekkelijke personen schrijven we meer positieve eigenschappen toe. Het startsalaris van mannen die langer zijn dan 1m90 is 10% hoger. Aantrekkelijke mannen worden als meer competent gezien. Aan een hoge, trillende stem en rusteloos bewegen van armen en benen zou een goede indicatie voor het herkennen van liegen moeten zijn. Control Question Technique is een veelgebruikte ondervraag techniek. Een schatting is dat je met deze techniek 85% correct deceptie detecteert en 60% correct non-deceptie detecteert. Tijdens liegen laten mensen vaak micro-expressies zien zoals angst.

Eerste indrukken vorm je snel en hierbij spelen automatische processen een belangrijke rol. Daarnaast speelt de omgeving en het mere exposure effect (hoe vaker je een stimulus hebt waargenomen hoe positiever je erover ben) ook een rol.

Dus mensen gebruiken verschillende cues bij het vormen van een indruk; fysieke verschijning (bv iemand met een baby-face heeft minder leiderschapskwaliteiten), gedrag (bv non-verbale cues bij leugendetectie), context (bv slordige kamer minder consciëntieus persoon), bekendheid en sailliantie (bekende stimulus op een andere manier weergeven).

Hoe vormen wij eerste indrukken? Dit begint met associatieve processen, dan heuristieken en vervolgens systematische en analytische verwerking.

Als er meer stimuli zijn ontstaat er een associatief netwerk. Concepten die vaak gelijktijdig worden geactiveerd raken met elkaar geassocieerd. Concepten zijn toegankelijker als deze recentelijk en/of frequent zijn geactiveerd. Recente en frequente activatie zorgt voor een verhoogde toegankelijkheid van concepten in het geheugen. Dit stuurt de interpretatie van met name ambigue stimuli.

Hoe schrijven we oorzaken toe aan gedrag? Bij oppervlakkige verwerking gebruik je een enkel kenmerk om tot een indruk te komen, je maakt vooral gebruik van toegankelijke en/of sailliante kenmerken en je gebruikt heuristieken. Bij systematische verwerking gebruik je meerderde kenmerken bij het vormen van een indruk, maar dit kan ook vertekend worden door toegankelijke info/motivatie, je kijkt meer analystisch naar oorzaken voor gedrag.

Maar wanneer kun je een oorzaak aan een persoon toeschrijven? Volgens de covariatie theorie kan je dit beoordelen volgens distinctiveness, vergelijken met andere objecten, consensus vergelijken met andere personen en onderscheidendheid, uniek.

Dus we schrijven direct redenen/oorzaken toe aan gedrag, zonder daar uitgebreid bij na te hoeven denken. Bij voldoende motivatie en capaciteit zijn we in staat om grondiger na te denken over de oorzaken van gedrag.

Kunnen we eerste indrukken die wij vormen ook later corrigeren? Primacy effect houdt in dat de eerste indrukken de interpretatie van een nieuwe stimuli sturen. Corrigeren voor eerste indrukken kost moeite; alleen bij genoeg motivatie en capaciteit is dit mogelijk, maar ook afhankelijk van de soort motivatie. Confirmation bias houdt in dat mensen meestal actief zoeken naar informatie om hun eerdere indruk te bevestigen. Perseverence bias houdt in dat mensen informatie hebben over hun eigen prestatie ook nog nadat deze ontkracht is, dit heeft invloed op onze inschattingen. Dit heeft er dus mee te maken hoe aandachtig je informatie verwerkt en wat voor soort motivatie je specifiek hebt.

College 3: Het zelf

Je ‘jezelf voelen’ is een paradoxale toestand volgens Coen Simon. Hoe meer je opgaat in je omgeving hoe prettiger je jezelf voelt, maar hoe minder je van die omgeving te onderscheiden bent hoe minder je dus eigenlijk ‘jezelf’ bent.

Lake Wobegon is een plek uit een televisie serie waar alle kinderen boven gemiddeld waren. Daarnaast houdt Motivated skepticism in dat we kritischer zijn over informatie die een bedreiging vormt voor ons zelfbeeld. Bij het lezen van informatie over een link tussen caffeïneconsumptie en een vorm van kanker die alleen bij vrouwen voorkomt, zijn mannen overtuigd door het artikel, ongeacht cafeïne consumptie en zijn vrouwen die weinig koffie drinken overtuigd door het artikel, maar vrouwen die veel koffie drinken vinden het artikel minder overtuigend.

Het zelf is een kennisobject; een collectie van overtuigingen en associaties dat ons helpt bij het reguleren van gedrag en cognitie. Self-concept is kennis en self-esteem is affect.

Volgens de self-perception theory leidt je je zelfbeeld voor een belangrijk deel af uit je eigen gedrag en de oorzaken die je daaraan toeschrijft, vooral als een duidelijk sterk gevoel/attitude niet aanwezig of toegankelijk is.

Over-justification effect betekent dat het geven van extrinsieke motivatie ten koste kan gaan van intrinsieke motivatie, je schrijft je inspanning toe aan de beloning in plaats van aan de gedrevenheid. Alleen jij hebt directe toegang tot jezelf. Anderen zien jou meer zoals je jezelf ziet, als ze weten hoe je over jezelf denkt, want zij observeren alleen je gedrag.

Maar introspectie is een onbetrouwbare onderneming. Verklaring voor eigen gemoedstoestand verschilt niet van verklaringen voor gemoedstoestand van mensen in het algemeen.

Verder maak je ook vergelijkingen tussen jezelf en anderen. Standaard van vergelijkingen zijn andere mensen die op ons lijken (uit dezelfde sociale groep), die in vergelijkbare omstandigheden verkeren (bv gasten in hetzelfde hotel) en die dezelfde identiteit uitdragen (bv dezelfde productsoorten consumeren). Het liefst vergelijken we onszelf met mensen die iets slechter af zijn (neerwaartse vergelijking).

Mensen hebben verschillende zelven. Verschillende rollen en situaties kunnen tot inconsistenties leiden. Meestal zien we onszelf als een coherent geheel, zonder enige tegenstrijdigheden. Door selectieve toegankelijkheid (verschillende aspecten van het zelf zijn op verschillende momenten actief), selectief geheugen (je herinnert je vooral gebeurtenissen die congruent zijn met je huidige zelfbeeld) en inconsistenties wegredeneren (verschillen komen door omstandigheden).

Correspondence bias, gedrag van anderen schrijven we eerder toe aan die persoon en gedrag van jezelf schrijven we eerder toe aan externe omstandigheden. Actor-observer differences is het verschil tussen attributie van handelingen van anderen en handelingen van jezelf. Het verschil is afhankelijk van het perspectief dat ingenomen wordt. Self-serving bias is het verschil in attributie bij positieve (intern en stabiel) en negatieve (extern) uitkomsten van eigen gedrag.

Cross-culturele verschillen gaan over het independent self en interdependent self. Independent self is opgemaakt uit eigen vaardigheden, gedachten en unieke eigenschappen. Zijn stabiel in verschillende relaties en omstandigheden.

Interdependent self is opgemaakt uit verbondenheid met anderen, sociale rollen, familiebanden en status. Het verschilt per situatie en relatie.

Eigenwaarde is de evaluatie van het zelf, doorgaans expliciet gemeten (rosenberg), maar er bestaan ook impliciete maten van self-esteem, meet sterkte van associaties tussen zelf en positieve, negatieve concepten. Self esteem is een soort socio-meter.

Implicit self is over lange periode aangeleerde automatisch associaties met het zelf. Implicit egotism is de neiging om zaken die impliciet gerelateerd zijn aan het zelf positiever te evalueren.

Emoties zijn een integratie van verschillende soorten reacties op relevante gebeurtenissen in de omgeving; lichamelijke veranderingen, gedachten en gevoelens en actietendentie. Deze reacties beïnvloeden elkaar.

Emoties zijn appraisal-driven ze zijn afhankelijk van de inschatting van implicaties van gebeurtenis voor hetzelf en de inschatting van oorzaken van de gebeurtenis.

Appraisals verschillen tussen individuen en tussen verschillende culturen.

Self-discrepancy theory is het verschil tussen de persoon die we denken dat we zijn (actual self) en een persoonlijke standaard. Bij een independent self-construal is een belangrijk doel het zelf van anderen te onderscheiden. Je legt de nadruk op aspecten van het zelf en omstandigheden die winst kunnen opleveren in de vergelijking met anderen.

Bij een interdependent self is het van belang harmonie met anderen te behouden in sociale omstandigheden. De nadruk ligt op het vervullen van een sociale rol en het behouden van contact met anderen. Verschillen kunnen chronisch en situationeel zijn.

De invloed van cultuur/self-construal is mede afhankelijk van de context.

Het uitoefenen van zelf-controle kan uitputting tot gevolg hebben (ego-depletion). Lange termijn doelen nastreven is afhankelijk van interpretatie van voorgaande keuzes.

Self-affirmation is de neiging die mensen hebben om bij een bedreiging van het zelf opzoek te gaan naar informatie, keuzes of handelingen die dat gevoel van het zelf weer kunnen herstellen. Reacties op bedreigingen van het zelf verschillen afhankelijk van (het meer stabiele) niveau van self-esteem van een persoon.

Bij bedreiging kan je overgaan op emotion-focused coping (dan ben je niet bezig met de bedreiging, maar met het nare gevoel wat het oproept. Wat kan je doen om je beter te voelen) of response-focused coping (je bent bezig met een gerichte reactie op de bron).

College 4: Forming impressions of groups

Stereotypes contain a Affect (prejudice), Behavior (discrimination) and Cognition (stereotype). Discrimination is positive or negative behavior directed toward a social group or its members. Prejudice is positive of negative evaluations of a social group or its members. Stereotypes are impressions of groups that people form by associating the groups with particular characteristics; pseudo knowledge structures.

Content of stereotypes are; appearance, accents, interests and goal, activities and occupations and traits (honest, sly, hostile). Stereotypes reflect people’s experiences in encounters with groups and thus help to understand and control the world. Sometimes they are wrong because 1 such experience can be biased or might not be representative, 2 people underestimate the influence of social roles (the fact that many females are housewives does not mean that they are born as housewives), and 3 negative feelings during encounters with outgroup members may lead to conditioning (stereotypes in the media and lack of contact support such effects).

Stereotypes become social norms (i.e.; generally accepted patterns of thought, feeling, and action, endorsed as right and proper by a group). When stereotypes are shared and normative communication within a group strengthens stereotypes.

Every society maintains rationalizations and justifications for its hierarchies of inequality. Dominant groups seen as deserving; lower-status groups seen as undeserving (‘just world beliefs’). Stereotyping is also unconscious, any cues to group membership tend to activate our knowledge (stereotypes) about a group. We have these concepts in mind because they extract meaning from the external world, they help to generalize one experience to another, they help to communicate, they help to classify, they help inferring additional attributes, they help guiding attention and interpretation and they help reasoning.

Studies demonstrate that stereotypes (black=violent) and prejudice (black=negative) can be automatically (unintentionally) activated. Criticism against these studies is; it can be faked, exposure to liked or disliked members of the tested group can change results, questions whether it measures prejudice or just associations and it reflects a different, uncontrollable aspect of prejudice (correlates with facial expressions but not with verbal attitudes).

Stereotypes serve as filters as we interpret group members’ behavior. Example; a top performance is attributed to skill for a man, luck for a woman. A shove from a African American kid is more likely to be interpreted as aggressive behavior.

Impact of stereotypes magnified when little time or capacity for thought. This happens also when there is a shortage of time, complex information, emotional arousal (limits cognitive capacity, can increase stereotyping). Power increases stereotyping: subordinates need to pay more attention to supervisors than the other way around.

College 5: Perceiving groups

Stereotypes and prejudice can consciously and unconsciously lead to discrimination. They serve a function but lead to mistakes and over generalization. There are three aspects: prejudice (evaluation, emotion), discrimination (behavior) and stereotypes (associations in memory). Specific paradigms and measures show stereotypes activation (lexical decision test), unconscious prejudice (affective priming task), unconscious discrimination (shooting bias) and unconscious prejudice level (implicit association test, but it could also reflect stereotype activation).

One strategy for trying to overcome stereotype effects is; suppress stereotypic thoughts. The attempt may backfire, increasing accessibility of stereotypic thoughts after effortful suppression. Another strategy is correct stereotype-biased judgments after the fact. This requires time and cognitive resources, acknowledging that one’s judgment may have been affected by stereotypes and how one has to do it. Efforts at correction can even leas to ‘over correction’, overly positive judgments about negatively stereotyped group. Another strategy is intentionally activating counter stereotypic information. Bliar, Ma and Lenton (2001) asked students to generate images of strong women. This led to diminished stereotyping of women as weak on implicit measure.

Seeing stereotype-inconsistent behavior by a group member may not lead to stereotype change. Because inconsistent information may lead to subtyping (is defining exceptions of the rule).

Contact between groups almost invariably reduces negative stereotypes and prejudice as shown by meta-analysis. The key factor is familiarity. But some conditions make contact more effective than others; equal status in groups and common goals. This can lead to less discrimination. We can also try to overcome this ‘explaining away’. This is what people do when it doesn’t fit in there schema. Repeated, consistent behavior that disconfirms the stereotype cannot be explained away as due to luck, unusual effort, etc. Burden on member of stereotyped group to maintain good performance day after day. Stereotype disconfirmation by many members of the group is most effective. There is a better effect if many group members are a little disconfirming, than if a few group members are extremely disconfirming (produces a subtype). And it is better if the person is otherwise typical.

Formation of a friendship involving positive feelings (rather than mere acquaintanceship) maximizes effects of intergroup contact. Produces positive effects even for those who just know about the friendship (works also for friendship between a member of us and an outgroup member in the media). Diminishes prejudice against other groups, not just the one represented by the friend.

We construct impressions of social groups based on our interactions with them and what we learn from others (construction of reality). The interactions and what we learn are shaped by society and culture (pervasive social influence). Stereotypes often summarize people’s actual social experiences (striving for mastery). Once formed, stereotypes perpetuate themselves by shaping both the way we think, and the way we act (conservatism). Stereotypes influence judgments made quickly with little thought, and also judgments made by collecting further information (superficiality versus depth). Available stereotypes can be made accessible upon reminders of social groups (accessibility).

Activated group membership changes the self-concept because of opinions, feelings and behaviors (move toward those typical of the group). Those become norms or standards of the self, particularly for those who strongly identify with the group. Group membership can satisfy both seemingly contradictory goals, connectedness. Uniqueness; group is distinctive from other groups, ingroup heterogeneity (I am perceived as an individual).

Bigger groups do not offer connectedness so recategorization into bigger groups doesn’t work.

Out-group homogeneity effect is that out-groups treated more negatively, seen as ‘all alike’ and seeing out-group as less diverse than in-group. Reasons are; fewer out-group members known, interactions with out-group are more constrained, focus on group membership with out-group, but individual characteristics with in-group. Group membership influences self-esteem; when our group wins we feel great BIRG (Bask In Reflected Glory), if they lose, we distance ourselves from them.

People favor in-group over out-group, this occurs even in minimal intergroup situations where groups have; no face to face interaction, no pre-existing conflict, no pre-existing value or stereotype about the group and when people work anonymously (no reward from ingroup can be expected).

A stigmatized (negatively evaluated) group membership carries many costs; harm to performance and harm to self-esteem.

Attributional strategies; negative outcomes or social rejections can be attributed to others’ prejudice. Ignoring negative feedback may remove opportunities for self-improvement, feeds sense of hopelessness, lack of control, may destroy belief in positive feedback as well. Therefore many minority members think their group is stereotyped, but they themselves are not this provides.

Strategies of escaping from membership in negative group; 1 disidentification (increase psychological distance from group), 2 dissociation (physically exiting from group).

Strategy of emphasizing alternative a stigmatized group can excel. Lower-status groups often viewed as stupid, lazy, incompetent often view themselves as friendly, warm and nice. This may boost self-esteem but does not directly challenge social definitions.

Strategy of directly seeking to improve the social situation of a group. Adopted by those who; identify strongly with the group, see individual mobility as unlikely or impossible. Social competition; social change strategy of direct action to improve group’s situation. The key factors are strength of group identification and perceived possibility of individual mobility. If identification is weak; week individual mobility. If identification is high; seek social change.

We construct the self-based on our knowledge about our social groups (construction of reality). This construction process imports social influences into the very core of the self (pervasive social influence). Group membership that we share with others are valuable (seeking connectedness). We positively value our in-groups as well as our individual selves (valuing me and mine). Many cues serve as reminders that make group membership accessible (accessibility).

College 6: Attitude en attitudeverandering

Een attitude is een cognitieve representatie van de evaluatieve reactie van een individu op een attitude object (persoon, situatie, groep, ding, gedrag en idee). Het is vaak positief of negatief en soms allebei. Attitudes bepalen ons gedrag ten opzichte van de (sociale) werkelijkheid en helpen onze identiteit tot uiting te laten komen. Er zijn drie soorten componenten; 1 cognitieve component (kenmerken van het object), 2 affectieve component (gevoelens ten opzichte van het object, stemming, emoties) en 3 gedragscomponent (gedrag ten opzichte van attitude-object).  Mensen streven naar consistentie van deze drie componenten. Daarnaast krijgt negatieve informatie meer gewicht dan positieve. Attitudes worden gemeten door zelfrapportage door middel van vragenlijsten en interviews. Nadelen van expliciete metingen zijn dat mensen sociale wenselijke antwoorden kunnen geven en mensen hierbij gebrek aan ervaring hebben betreft deze vorm van introspectie.

Impliciete metingen van attitudes zijn; meting van directe associaties met het IAT en fysiologische maten (pupilverwijding, huidgeleiding). Nadelen van impliciete metingen zijn dat associaties niet altijd hetzelfde zijn als evaluaties en dat fysiologische metingen soms ambigu kunnen zijn.

            Dus attitudes zijn evaluaties over mensen, dingen, ideëen, gebeurtenissen en groepen. attitudes kunnen op een meer of juist minder bewuste manier ontstaan en worden gemeten. Attitudes helpen informatie te verwerken maar ook ons te laten zien wie we zijn. En attitudes zijn gebaseerd op onze gedachten, gevoelens en gedragingen.

Overtuigen is het vormen, versterken of veranderen van attitudes door middel van communicatie. Attitudevorming en –verandering kan onderverdeeld worden in onbewust, oppervlakkig en beredeneerd. Voor de onbewuste verwerking wordt er gebruik gemaakt van subliminale beinvloeding (onbewust een link leggen tussen een attitude object en iets positiefs of negatiefs).

            Attitudes kunnen op een onbewuste manier worden gevormd door middel van het mere exposure effect. Als je iets vaker ziet ga je er een steeds positievere mening over krijgen. Pogingen om subliminaal te beinvloeden werken vooral als de prime eenvoudig te verwerken is en als de prime aansluit bij een doel.  Mere exposure leidt tot positieve attitude, maar teveel exposure leidt tot verveling.

            Een voorbeeld van oppervlakkige verwerking is evaluatieve conditionering. Je hebt een neutraal object, dat koppel je aan een positieve stimulus en dat leidt tot positieve gevoelens en evaluaties. Het voorheen neutrale object leidt de volgende keer direct tot positieve gevoelens en evaluaties.

Er zijn verschillende heuristieken, vuistregels, zoals de aantrekkelijkheids heuristiek. Je koppelt een neutraal object aan een aantrekkelijke stimulus. Bij de expertise heuristiek koppel je een neutraal object aan een expert. Bij de heuristiek; hoeveelheid informatie, krijgen mensen positieve gevoelens als de boodschap lang is.

            Attitudes worden ook beïnvloed door mensen te laten nadenken. Systematische informatie verwerking heeft aandacht, begrip, elaboratie en acceptatie nodig. Bevorderende factoren zijn; relevantie van het onderwerp/product, situationele factoren zoals tijdsdruk/afleiding en persoonskenmerken (need for cognition).

Angst is een middel dat veel in invloedinsstrategiëen gebruikt wordt. Angst roept een negatief affect op en moet leiden tot motivatie om de informatie te verwerken. Als dit werkt moet de boodschap persoonlijk relevant zijn en moet je een escape bieden, een oplossing geven. Deze ervaren angst moet ook niet tot totale afsluiting leiden anders komt de boodschap helemaal niet meer binnen. Oppervlakkige verwerking kan leiden tot verandering door associaties met een positief of negatief gevoel (bv mooi iemand, fijne stemming). Beredeneerde verwerking kan leiden tot verandering; als er sprake is van motivatie (bv relevantie), als er sprake is van gelegenheid (bv geen tijdsdruk) en persoonlijkheidsfactoren. Beredeneerde verwerking heeft een langduriger effect en er zijn mengvormen (bv bij angst). We hebben attitudes ten aanzien van vrijwel alles, onder meer omdat ze ons helpen ons gedrag te bepalen. Attitudes ontstaan en veranderen op basis van bewuste en minder bewuste processen. Beïnvloeding is vaak gericht op verschillende soorten verwerking tegelijk (bv bij angst). Attitudes bestaan uit affect, cognitie en gedrag en mensen streven naar consistentie tussen componenten. Motivatie tot consistentie kan ook tot verandering leiden.