College 7 Zedenpolitie

De zedenzaken behandeld alle zedenzaken met uitzondering van aangifte van openbare schennis. Dit is het naakt laten zien op ongeschikte momenten. Echter horen ze daders van openbare schennis wel. Daders krijgen vaak een kick als ze iemand onverwacht naakt laten zien, maar dit neemt af in de loop der tijd. Hierdoor zou het kunnen zijn dat ze ergere dingen gaan doen om die kick weer te voelen. Ze kunnen niet gearresteerd worden voor openbare schennis, maar er kan wel geprobeerd worden om ze in de hulpverlening te krijgen. Verder behandelen ze kindermishandeling- en verwaarlozing zaken. Hier komen en maar weinig van binnen en de meeste zijn incestzaken. Als laatste komen er zaken over onttrekking aan wettig gezag binnen.

Als slachtoffers bij de politie binnenkomen volgt er eerst een informatief gesprek, omdat het moeilijk te bewijzen situaties zijn, vooral bij incest. Details kunnen heel belangrijk zijn. De mogelijkheden worden uitgelegd. Dat wil zeggen; men benadrukt dat je bij de politie bent en dat alles dat je verteld ook daadwerkelijk gebruikt kan worden. De procedure wordt ook uitgelegd. Het houdt namelijk niet op als je aangifte gedaan hebt, want hierna moet je vaak opnieuw je verhaal doen. Een zaak kan wel een jaar duren, zonder de garantie dat er ook daadwerkelijk iemand wordt vervolgd. Het vermeende slachtoffer kan ook voorkeur aangeven om met een mannelijke of vrouwelijke rechercheur te spreken. Het maakt vaak echter niet veel uit, als ze maar goed luisteren, oprecht aandacht geven en niet geschokt reageren. Ook wordt er doorverwijzen naar hulpverlening en wordt er bedenktijd gegeven. Dit laatste gebeurt vooral bij ouderen, zoals bij incest in het verleden in een afhankelijkheidsrelatie.

Werkwijze

Na aangifte is er overleg met officier van justitie en vindt er tactisch onderzoek plaats, om nog meer te vinden ter versterking van de zaak. Dwangmiddelen worden toegepast, namelijk aanhouden en de verdachte wordt gehoord. Dit laatste is tegenwoordig echter lastiger doordat advocaten aangeven dat de verdachte zijn mond moet houden. Ze hebben namelijk recht om te zwijgen. Als laatste wordt het proces-verbaal opgemaakt en het onderzoek afgerond.

Mensen in reclassering nemen vaak veel vrijwillig begeleiding aan, want ze willen zelf ook dat ze de overtreding niet nogmaals maken. Ze beseffen vaak dat het niet goed is dat ze die grens overgegaan zijn, maar proberen dit voor zichzelf goed te praten. De politie probeert hen te laten inzien dat het niet goed is. Het is aan de hulpverlening dat dit doorgevoerd wordt en aan de rechter om er een straf op te zetten.

De politie heeft contacten met melders, aangevers, hulpverlening, slachtofferhulp, scholen, huisartsen, consultatieteams en calamiteiten- en zedenteam, waar ze voorlichting geven over zeden. Een calamiteitenteam probeert onrust voor te zijn bij een misbruikschandaal. Ze geven voorlichtingen over wat de politie gedaan heeft en wat er is gebeurd. Voorlichting op scholen is kan bijvoorbeeld gaan over sexting en wat de gevolgen hiervan zijn. Als het op het internet geplaatst is, is het nooit meer mogelijk om alles weg te halen. Het blijft altijd rondzweven.

Kindermishandeling

Hieronder vallen meerdere soorten, namelijk verwaarlozing, psychische en fysieke mishandeling, seksuele mishandeling, kindermoord en kinderdoodslag. Psychische mishandeling is erg moeilijk te bewijzen, want vaak moet er wel sprake zijn van letsel. Het staat ook niet in het wetboek van strafrecht. Ongeveer 80% van de zaken van de zedenpolitie is seksueel misbruik door bekenden, kennissen of familie.

Zaken over kindermoord en kinderdoodslag zijn erg lastig, omdat er erg veel emotie bij komt kijken. Als rechercheur moet je je emoties opzij zetten, de feiten bekijken en in gesprek gaan met de betrokkenen om de waarheid te achterhalen. Alles moet wettig en overtuigend bewezen worden. Er is een groot dark number in deze twee categorieën. Uit vele zaken blijkt het heel lastig om de stap te zetten om hulp te vragen bij een vermoeden van kindermishandeling.

Dieptespecialisme

Een diepte specialisme is kinderpornografie. Bij het innemen van een computer van een verdachte wordt de kinderporno op een grote computer gezet. Deze geeft aan hoeveel kinderporno er al in zit. Dit hoeft niet opnieuw bekeken te worden. Als iets echter van eigen maak of nieuwe pornografie is moet het geheel bekeken worden. Dit is een zware taak, want er komen vreselijke dingen voorbij. Daarom is er elk jaar een mental check-up met een psychiater om te kijken hoe de politieagenten ervoor staan en doen ze veel aan collegiale consultatie.

Daarnaast is er een specialisatie voor studioverhoren met kinderen tussen 4 en 12 jaar en met verstandelijk beperkten. De kleine kinderen weten vaak niets van seks af en zijn zich weinig bewust van hetgeen dat ze meegemaakt of gezien hebben. Als ze pijn gehad hebben weten ze echter beter waar ze over vertellen. Kinderen zijn in het begin heel flexibel in de omgang met hetgeen ze meegemaakt hebben. Echter is het belangrijk met de ouders te overleggen, omdat de kinderen hier later wel last van kunnen krijgen. Hulpverlening kan hierbij helpen.

Er is ook een opleiding om verdachten te horen met psychische problematiek.

Het verhoor

Nadat de aangifte van de ouders opgenomen is, getuigen gehoord zijn en de studioverhoorder zich voorbereid heeft start het studioverhoor. In de wachtruimte van de studio zitten de ouders. Ze weten dat hun kind gaat praten met iemand die hiervoor is opgeleid. Er is altijd één rechercheur die met één kind praat, waarbij niet wordt getypt, maar alleen gepraat. Een gesprek kan met vierjarigen maar 20 minuten duren. Met oudere kinderen maximaal 1 tot 1,5 uur. In principe is er maar één gesprek met het kind. Er wordt alleen gepraat met kinderen die erover gesproken hebben en die erover willen praten.

De vraagstelling mag absoluut niet gesloten zijn. De eerste vraag is iets in de strekking van: ‘Wat kom jij mij vertellen?’ Hierna worden instructies gegeven. Daarna is de bedoeling de kinderen hun verhaal te laten doen. Dit heet free recall. Kinderen vertellen vaak in gedeeltes. Tussendoor moet je dus kleine aanmoedigingen geven zodat ze blijven vertellen totdat ze aangeven dat dat het was. Stel zoveel mogelijk open vragen en geen ja/nee vragen.

De verhoorder is niet alleen. Er is ook een regieruimte met een opgeleide rechercheur. Er zijn daar verschillende schermen, waaronder een overzichtsbeeld van de hele studio. Hierbij is ook de deur zichtbaar, voor het geval dat er iemand binnenkomt. Als het kind naar het wc gaat, mag de verhoorder niet mee, want dan kan hij/zij het kind beïnvloeden. Het beeld mag alleen gezien worden door de politie en met mensen die hierbij werken. Soms kan echter een verdachte het ook zien, terwijl dit niet de bedoeling is.

De Unit Zeden is 24 uur per dag bereikbaar en inzetbaar voor zedenzaken. Ze zijn bereikbaar via de politie in de woonplaats/wijk en hebben een piketregeling voor ’s nachts. Er worden ook anonieme meldingen gedaan. Deze worden wel onderzocht, maar zijn lastiger, omdat je toch ergens een bron moet hebben. Er wordt dan geprobeerd in samenwerking met andere instanties er achter te komen of er daadwerkelijk iets is gebeurd. Het kan ook helpen als er op een andere manier melding wordt gedaan.

Men moet objectief naar het kind kijken, vragen stellen op een open en niet suggestieve manier. Als kind niet direct reageert worden er vaak dingen ingevuld, maar dit moet voorkomen worden. Laat het kind zelf vertellen. Soms is men bang de ouders aan te spreken, vanwege hun reacties. Echter moeten zij ook de mogelijkheid krijgen hun verhaal te vertellen.

Artsen en politie hebben eenzelfde soort werkwijze, namelijk hun emoties loslaten en naar de feiten kijken. De insteek is echter anders. Artsen willen veiligheid bieden voor het kind in de vorm van zorg. De politie wil veiligheid bieden, maar kijken hierbij vanuit het wetboek van strafrecht. Dit kan wat spanning met zich mee brengen.