Verbintenissenrecht Werkcollege 4 - UL - B2

1. Welke onderwerpen worden behandeld in het werkcollege?

• Casus 1 (ontbinding koopovereenkomst)
• Casus 2 (opschorting van de overeenkomst)
• Casus 3 (schadevergoeding)

Casus I (ontbinding koopovereenkomst)

De stichting Janssen exploïteert een ziekenhuis. Zij heeft net de beschikking gekregen over een nieuw gebouw. Om het verder in te richten zijn nog wat aankopen nodig, zoals een aantal bedden. Enkele weken na levering blijkt dat een kwart van de bedden ernstige gebreken bevat. Het blijkt dat zij een ondeugdelijke lasnaad bevatten. Stichting Janssen wil daarom de koopovereenkomst met betrekking tot de ondeugdelijke bedden ontbinden.

Is de vordering tot ontbinding toewijsbaar, en moet Janssen de leverancier van de bedden eerst in gebreke stellen?

Ontbinding van de wederkerige overeenkomst is te vinden in art. 6:265. Er is sprake van ondeugdelijke nakoming. Dit betekent dat de leverancier eerst in verzuim gesteld moet worden. Vervolgens zijn er geen omstandigheden die erop wijzen dat de tekortkoming de gedeeltelijke ontbinding van de overeenkomst niet rechtvaardigt. Deze vordering is echter pas toewijsbaar als de leverancier niet binnen de in de ingebrekstelling gestelde redelijke termijn alsnog nakomt door deugdelijke bedden te leveren.

Vervolg casus: De bedden worden na het constateren van de gebreken in het magazijn van het ziekenhuis opgeslagen. Voordat de overeenkomst ontbonden is, breekt in dit magazijn brand uit, ondanks de door Janssen getroffen preventiemaatregelen. De ondeugdelijke bedden raken onherstelbaar beschadigd. Na ontbinding van de overeenkomst eist de leverancier schadevergoeding vanwege de verloren gegane bedden.

Kan de leverancier schadevergoeding krijgen voor de verloren gegane bedden?

De ontbinding van de overeenkomst heeft geen terugwerkende kracht (art. 6:269). Wel ontstaat een ongedaanmakingsverbintenis voorzover de partijen al nagekomen waren. De bedden moeten dus teruggeleverd worden, maar dit is door de brand blijvend onmogelijk. Voor de vraag of de leverancier recht heeft op schadevergoeding is belangrijk of Janssen aan de zorgplicht van art. 6:273 voldaan heeft. In casu heeft hij dat, omdat hij brandpreventie in zijn magazijn aangebracht had. De zorgplicht is dus niet geschonden. De leverancier heeft geen recht op schadevergoeding.

Casus II (opschorting van de overeenkomst)

Op 1 april spreken musea A en musea B af dat zij respectievelijk de schilderijen X en Y met elkaar zullen ruilen. Deze ruil zal gelijktijdig plaatsvinden op 3 april. Op 2 april wordt echter schilderij Y van museum B door brand verwoest. Deze brand is aan de schuld van museum B te wijten, omdat onvoldoende voorzorgsmaatregelen genomen waren. Museum B brengt museum A op de hoogte van de brand en het verloren gaan van schilderij Y.

Kan museum A afgifte van schilderij X weigeren als het op 3 april door museum B tot afgifte wordt aangesproken, en zo ja, op grond waarvan?

De ruilovereenkomst is een wederkerige overeenkomst (art. 6:261). Museum B vordert nakoming van de overeenkomst. Volgens art. 6:262 lid 1 is echter opschorting mogelijk wanneer de één van de partijen zijn verplichtingen niet nakomt. Duidelijk is dat museum B zijn verplichting niet nakomt, nu schilderij Y verbrand is. Dit betekent dat de wederpartij (museum A) bevoegd is de daartegenover staande verplichting (levering van schilderij X) op te schorten. Het kan afgifte van schilderij X dus weigeren.

Vervolg casus: Stel dat de musea afgesproken hebben dat museum A zijn schilderij op 4 april aan museum B ter beschikking zal stellen, terwijl museum B zijn schilderij op 6 april aan museum A ter beschikking zal stellen. Museum A is op de avond van 2 april op de hoogte van de verwoesting van schilderij Y.

Kan museum A afgifte van schilder X weigeren, en zo ja, op grond waarvan? - Op 3 april? - Op 4 april?

Op 3 april kan museum A afgifte zonder meer weigeren, omdat de verplichting tot levering pas op 4 april in zou gaan. De vordering van museum B is pas vanaf 4 april opeisbaar.

Op 4 april: Afgesproken was dat museum A als eerste zou presteren. Wel was museum A al op 2 april op de hoogte van de brand, en had hij daarom goede grond te vrezen dat de wederpartij de overeenkomst niet na zou komen. Dit betekent dat museum A bevoegd is de overeenkomst op te schorten. Dit kan via art. 6:263 lid 1. Ook op 4 april kan museum A dus afgifte van het schilderij weigeren.

Casus III (schadevergoeding)

Partij C heeft in Leiden een grachtenpand gekocht. Hij benadert Thermos BV voor het aanleggen van een centrale verwarming. Werknemer Alberts installeert de verwarming namens Thermos, maar maakt daarbij een fout. Als gevolg daarvan ontstaat lekkage. De kosten van de waterschade zijn € 20.000, de kosten van het opnieuw installeren van de verwarming € 2.000. C spreekt Thermos op grond van wanprestatie aan tot vergoeding van de totale schade. Thermos verweert zich door te stellen dat er eerst een ingebrekestelling gedaan moet worden, en hem een redelijke termijn geboden moet worden om alsnog na te komen.

Kan Thermos met succes tot schadevergoeding aangesproken worden? Is daarvoor eerst een ingebrekestelling vereist?

De grondslag van de vordering is art. 6:74 (wanprestatie). Er is sprake van ondeugdelijke nakoming, waardoor schade geleden is. De fout van de werknemer kan aan Thermos toegerekend worden. Een deel van de geleden schade is definitief, namelijk de waterschade. Voor het opnieuw installeren van de verwarming moet echter wel eerst verzuim ingesteld worden, omdat dit een gebrek is dat nog geheeld kan worden. Voor de schade van € 2.000 is dus eerst ingebrekestelling vereist, voor de andere schade niet.

2. Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

Er worden geen onderwerpen besproken die niet worden behandeld in de literatuur.

3. Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

Er worden geen recente ontwikkelingen in het vakgebied besproken.

4. Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

Er worden geen opmerkingen gedaan met betrekking tot het tentamen.

5. Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?

Zie bovenstaande.