Internationale vrouwendag

INTERNATIONALE VROUWENDAG: HOE STAAT HET MET DE GELIJKHEID VAN VROUW EN MAN?

Gister werd alweer voor de 107e keer de internationale vrouwendag gevierd. Op deze dag wordt wereldwijd stilgestaan bij vooral de economische en politieke prestaties van vrouwen. Hoewel er de laatste jaren op steeds meer plekken wordt stilgestaan bij de positie van de vrouw, blijven er nog steeds oneerlijke verschillen tussen man en vrouw op vooral werkgebied. Maar wat is er nou allemaal verbeterd en wat zou nog beter kunnen? Hieronder is een overzichtelijke samenvatting van wat er in 15 jaar is veranderd.

In 1995 op de wereldconferentie over vrouwen in Beijing hebben de wereldleiders zich sterk gemaakt voor een toekomst waarin mannen en vrouwen gelijk zijn. De vrouwen hadden Beijing verlaten met veel hoop. Er is zeker vooruitgang geboekt, maar dit ging vaak moelijk en langzamer dan men had gehoopt. In 2000 hebben regeringsleiders van 189 landen in 2000 de United Nations Millennium Declaration ondertekend. Daarmee verbinden zij zich aan het behalen van 8 doelstellingen, waaronder doelstelling 3: Gelijke rechten tussen mannen en vrouwen. Mannen en vrouwen hebben formeel dezelfde rechten. Dit is vastgelegd in internationale mensenrechtenverdragen, maar in de praktijk blijkt dit echter niet voldoende om achterstelling van vrouwen tegen te gaan. Toch zijn er in de vijftien jaar veel dingen verbeterd wat op het eerste gezicht niet opvalt. Veel mensen waren sceptisch over de millenniumdoelen, want ze waren onbereikbaar. Heeft het investeren in de millenniumdoelen wel gewerkt op het gebied van vrouwenrechten? Om deze vraag te beantwoorden moeten we doelstelling 3 verdelen:

1) meisjes in het onderwijs:

De Millenniumdoelen 2 en 3 kunnen zonder elkaar niet worden gerealiseerd. Als meisjes als gelijkwaardig aan jongens worden beschouwd, is het vanzelfsprekend dat ze naar school gaan. In vrijwel alle regio’s is het aantal meisjes dat naar school gaat gegroeid. Het percentage meisjes dat naar de basisschool gaat ten opzichte van het percentage jongens is toegenomen van 87 procent in 1991 tot 95 procent in 2007. De instroom van meisjes in het basisonderwijs steeg tussen 2000 en 2006 verhoudingsgewijs meer dan de instroom van jongens. Twee derde van de ontwikkelingslanden heeft inmiddels het doel van gendergelijkheid in het basisonderwijs bereikt. De vooruitgang was het grootst in Zuid-Azië. Ook West-Azië, Zuid-Azië en Noord-Afrika boekten goede vooruitgang. In Oceanië daalde de instroom van meisjes verhoudingsgewijs licht. In Sub-Sahara Afrika, West-Azië en Zuid-Azië is de kloof tussen jongens en meisjes het grootst. In Sub-Sahara Afrika staan 80 schoolgaande meisjes tegenover 100 schoolgaande jongens.

2) Vrouwen buiten de landbouw:

Traditioneel werken veel vrouwen in ontwikkelingslanden in de landbouwsector en zijn zij juist ondervertegenwoordigd in andere sectoren. Het maakt de positie van vrouwen kwetsbaar. Veel van het werk in de landbouwsector is onbetaald en de vrouwen missen de grotere zekerheid en sociale bescherming van loonarbeid.
Tussen 1990 en 2007 steeg het aandeel vrouwen dat buiten de landbouwsector werkt licht in alle ontwikkelingsregio's behalve in Noord-Afrika, waar het percentage bleef steken op 20 procent.

3) Vrouwen in het parlement:

Wereldwijd is de politieke macht van vrouwen tussen 1990 en 2008 toegenomen. Toch spelen mannen nog steeds een dominante rol. Het aandeel vrouwen in het parlement in ontwikkelingslanden steeg van 10,4 procent in 1990 tot 16,5 procent in 2008. In de ontwikkelde landen steeg dat percentage van 16,3 naar 22,6.

4) Geweld tegen vrouwen:

Hoewel het niet een deelonderwerp is van de officiele millenniumdoelen, vindt ik dat dit een belangrijk onderwerp is voor de rechten van een vrouw. Veel is er verbeterd aan de rechten van de vrouw, maar geweld tegen vrouwen is de afgelopen jaren juist een beetje toegenomen. Een vrouw in Pakistan werd in het openbaar gestenigd door haar eigen familie omdat zij trouwde met de man van wie zij hield. Twee Indiase meisjes werden hangend aan een boom gevonden na een groepsverkrachting. Bijna 300 meisjes werden in Nigeria ontvoerd, omdat zij volgens Boko Haram niet in de schoolbanken, maar allang in het huwelijksbootje hadden moeten stappen. Gelukkig komen vrouwen nu in opstand, waardoor strengere wetten worden aangenomen tegen vrouwen geweld. In India en Pakistan gaan vrouwen (en mannen) massaal de straat op om te protesteren tegen de achtergestelde rol van vrouwen in hun maatschappij. Na de verkrachting van een meisje in een bus in India vorig jaar volgde zulke hevige protesten dat de overheid wel strengere wetten tegen seksueel geweld moest invoeren.

Toch is de gelijkheid tussen man en vrouw nog niet helemaal gelijk, zelfs niet in Nederland. Volgens het CBS werken Nederlandse vrouwen vaker in deeltijd, en minder vaak in leidinggevende functies. Bovendien krijgen ze minder betaald in gelijkwaardige beroepen. Aan de andere kant op deelname aan onderwijs doen vrouwen het in Nederland zelfs beter dan mannen.

Wereldwijd gezien is er dus een sterke verbetering van de rechten van de vrouw. Natuurlijk zijn er dingen die nog sterker kunnen worden verbeterd en 100% gelijkheid bestaat natuurlijk nog niet, maar we zijn op de goede weg. Een ding kunnen we in ieder geval concluderen en dat is dat alle hulp en investeringen hebben geholpen. Dit moeten we dan ook zeker blijven doen! Misschien vragen onze klein kinderen later wel aan ons: 'Was Afrika vroeger arm?'