Bevat een samenvatting bij het boek Economie en Recht van Kanning, 2e druk 2008.

• Toegankelijk boek over de wisselwerking tussen economie en recht.
• Dit boek behandelt onder andere concurrentie, mededinging, externe effecten van productie of consumptie, collectieve goederen etc.

Hoofdstuk 1. Basisbegrippen

1.1 De maatschappelijke context

Iedereen komt met economie en recht in aanraking. Veel gebeurtenissen hebben zowel een economische als een juridische achtergrond; bijvoorbeeld de onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie over privacybescherming op het internet. Deze gebeurtenis heeft een economisch en een juridisch aspect, doordat transacties zorgen voor een verandering in de economische en in de juridische sfeer.

1.2 Transacties

Een transactie is de overdracht van de ene naar de andere persoon. Als de overdracht van rechten met kosten gepaard gaat, heten deze kosten transactiekosten. De eigendomsoverdracht van een huis, bijvoorbeeld, gaat gepaard met notariskosten. Aan transacties zijn zowel economische als juridische gevolgen verbonden.

Het merendeel van de transacties vindt plaats in de particuliere sector tussen ondernemingen en tussen ondernemingen en consumenten. Tevens vinden er veel transacties plaats in de publieke sector, bijvoorbeeld tussen de overheid en de burgers. Indien we spreken van één transactie of één bepaald type transactie behoort deze tot de micro-economie. Spreken we van meerdere transacties dan kijken we naar de meso- of macro-economie.

1.2.1 Het economische aspect van de transactie

De woorden ‘economie’ en ‘economisch’ hebben in het spraakgebruik een andere betekenis dan in de economische wetenschap. In de economische wetenschap betekenen deze twee begrippen schaarste. Hiermee wordt aangegeven dat er onvoldoende middelen zijn om te voorzien in de menselijke behoeften (relatieve schaarste). De druk tussen behoeften en middelen nu heet schaarste. Schaarste dwingt tot het maken van keuzes. Zeker als er ook een beperkt aantal middelen is. Naast relatieve schaarste is er ook absolute schaarste indien een bepaald middel op een bepaalde tijd en plaats in het geheel niet beschikbaar is. Bij economische keuzes is er altijd sprake van een alternatief dat niet is gekozen. Men noemt dit het opgeofferd alternatief. Door bijvoorbeeld meer luchtverkeer toe te laten op en rond Schiphol vormen de rust voor omwonenden en de vervuiling van het milieu het opgeofferde alternatief. Deze opofferingen worden in de economie beschouwd als kosten. In het Engels wordt hiervoor de term opportunity costs gebruikt.

1.2.2 Productie en consumptie

In de economie is de transactie consumeren het kopen van consumptiegoederen. Tot consumptiegoederen behoren ook de diensten die consumenten kopen. Consumeren is.....read more