Staatsrecht 1 - RUG - Werkgroepopdrachten 2017/2018 Week 4

Open vragen

Vraag 1

Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat, Duitsland is een federatie (bondsstaat). Wat is het verschil tussen beide, en in hoeverre zijn aan dat verschil rechtsgevolgen verbonden?

Vraag 2a

Decentralisatie kent twee verschijningsvormen, autonomie en medebewind. Wat is het verschil tussen beide, en in hoeverre zijn aan dat verschil rechtsgevolgen verbonden?

Vraag 2b

Leg uit of in de onderstaande gevallen sprake is van autonomie of medebewind;

1. Artikel 149 gemeentewet;
2. Artikelen 6 lid 2 en 7 van de Participatiewet;
3. Artikel 150 Gemeentewet; 

Vraag 3a

De drie voornaamste bestuursorganen van de provincie zijn provinciale staten, gedeputeerde en de commissaris van de Koning. Wie beslist over de samenstelling van deze ambten. Noem de relevante wetsartikelen.

Vraag 3b

Zijn de leden van provinciale staten, geputeerden en de commissaris van de Koning verplicht om te wonen in de provincie waar zij hun ambt vervullen?

Vraag 3c

Kunnen provinciale staten de leden van gedeputeerde staten ontslaan als er geen vertrouwen in hun functioneren meer is?

Vraag 4a

Stel het college B&W van Leeuwarden besluit tot het opheffen van een aantal parkeerplaatsen in de binnenstad om zo meer ruimte voor groenvoorzieningen te creëren. Een winkelier is het hier niet mee eens, en beklaar zich bij een bevriend gemeenteraadslid over dit collegebesluit. Het gemeenteraadslid belooft om de wethouder van economische zaken ter verantwoording te roepen.

Is de wethouder van economische zaken individueel verplicht verantwoording over dit besluit af te leggen?

Vraag 4b

De wethouder verklaart dat het besluit tegenzijn zin is genomen, en dat het er in het college door de burgemeester is “doorgedrukt”. Maakt dit uit voor de verantwoordelijkheid van de wethouder?

Vraag 4c

Kan de burgemeester voor het genomen besluit ter verantwoording worden geroepen?

Vraag 5

Welk gemeentelijk orgaan:

1. Stelt de straf op overtreding van autonome gemeentelijke verordeningen?
2. Stelt de begroting vast?
3. Parkeervergunning verlenen?
4. Besluit tot het aangaan van een overeenkomst met een aannemer?

Vraag 6

Lees het standaardarrest Wilnisser visser. 

Vraag 6a

Welke gedraging was door de gemeenteraad van Wilnis verboden?

Vraag 6b

Waarom kon dit verbod volgens de HR niet in stand blijven?

Vraag 7

Kan de burgemeester, naast zijn bestuursbevoegdheden , ook door middel van verordeningen de openbare orde reguleren?

Vraag 8a

Veel overheidsbeleid wordt door gemeenten uitgevoerd. Daar is vaak (veel) geld voor nodig. Hoe komen gemeenten aan hun inkomsten?

Vraag 8b

De gemeenteraad van Emmen meent dat het oneerlijk is dat eigenaren van honden wel (honden)belasting moeten betalen, maar eigenaren van katten geen kattenbelasting. De raad wil daarom een kattenbelasting gaan heffen. Is de raad daartoe bevoegd?

Vraag 9a

Stel de gemeenteraad van Almere verbiedt het dragen van nikabs, boerka’s en chadors op de openbare weg in de gehele gemeente. De regering meent dat de gemeenteraad de godsdienstvrijheid aantast. Kan de regering iets tegen de gemeentelijke verordening doen?

Vraag 9b

Maak het voor uw antwoord op vraag 10a uit of de gemeentelijke verordening in strijd met hoger recht is?

Meerkeuzevragen

Vraag 10

Juan Carlos is sinds 1 januari 2014 inwoner van gemeente stadskanaal. Hij heeft zowel de Mexicaanse als de Spaanse nationaliteit en voelt zich thuis in de Veenkoloniën. Zozeer zelfs, dat hij overweegt actief te worden in de lokale politiek: bij de gemeenteraadsverkiezingen wil hij zich kandideren voor de gemeenteraad namens de door hem opgerichte politieke partij OS. Is het mogelijk naar NL recht om zich in de raad van de gemeente Stadskanaal te laten kiezen?

1. Nee
2. Ja want Juan is vanwege zijn Spaanse nationaliteit Europees burger en heeft dus zowel actief als passief kiesrecht voor de gemeenteraad;
3. Ja maar aleen voor een bestaande politieke partij want als niet-Nederland heet hij niet het recht om een eigen politieke partij op te richten; 
4. Nee want howel juan burger is woont hij nog geen 5 jaar in Nederland. 

Vraag 11

Welke van de volgende staatsfuncties kent geen vorm van decentralistie?

1. Regelstelling;
2. Bestuur;
3. Belastingheffing;
4. Rechtspraak.

Vraag 12

Stelling: de burgemeester moet tevens gekozen zijn als lid van gemeenteraad. Deze stelling is: 

1. Juist;
2. Onjuist;

Vraag 13

Welke grens stels de GW volgens het boek aan verdergaande dualisering van het decentraal bestuur?

1. De erkenning van de lokale autonomie;
2. De positie van de provinciale staten en gemeenteraad als hoofd van het provincie respectievelijk gemeentebestuur;
3. De rechtstreeks verkiezing van de provinciale staten en de gemeenteraden;
4. De zelfstandige belastingheffing door provincies en gemeenten.

Vraag 14

Stelling: in een gemeentelijk noodverordening (art. 176 Gemw) kan van bepalingen in een wet in formele zin worden afgeweken. Deze stelling is:

1. Juist
2. Onjuist.

Antwoordindicatie

Vraag 1

Hiertegenover staat een federatie, bestaat uit deelstaten die exclusieve grondwettige waarborgen hebben; eigen domein hebben met eigen taken, bevoegdheden en dus ook bijbehorende verantwoordelijkheden. Er is bij een federatie geen centraal gezag; dat is in een gedecentraliseerde eenheidstaat wel het geval. Federatie hebben de deelstaten meer eigen verantwoordelijkheden.

Hier hebben de gemeenten en provincies niet exclusieve eigen taken, deze worden door het centraal gezag aan de gemeenten en provincies toebedeeld.  Op grond van de formele wet, dus door de formele wetgever (die centraal in den haag zit) bepaald waar provincies en gemeenten over gaan.

Vraag 2a

Autonomie; regeling en bestuur van de eigen huishouding (lid 1), betekent dat je in vrijheid naar eigen initiatief zaken kunt regelen

Medebewind; verplichte/gevorderde medewerking (lid 2), bepaalde wet vastgesteld door de formele wetgever. (artikel 124 lid 1 jo. Lid 2 GW)

Vraag 2b

1. op eigen initiatief, op grond van de gemeentewet dus autonomie
2. medebewind, moet verplicht op grond van de participatiewet (een speciale wet) een participatievordering maken.
3. de gemeentewet vordert het ; ongeacht of het “verplicht is of niet”. Alles wat rechtstreeks is gebaseerd op de gemeentewet is autonomie (geen speciale wet waarin iets verplicht is gesteld).

Vraag 3a

De provinciale staten worden rechtstreeks gekozen op grond van artikel 129 GW 

De gedeputeerde staten: Artikel 34/35 provinciewet; de gedeputeerde staten worden benoemd door de provinciale staten.

De commissaris van de Koning: wordt benoemd bij koninklijk besluit, dus door de regering 131 GW

Vraag 3b

artikel 10 provinciewet; leden van de provinciale staten

35b provinciewet; gedeputeerden

artikel 70 provinciewet; commissaris moet in de provincie wonen

Vraag 3c

49 provinciewet; Ja dit is mogelijk.

Vraag 4a

Ja op grond van artikel 169 lid 1 Gemeentewet ; ieder voor zich individueel verantwoordelijk voor wat het college doet!  

Vraag 4b

Dit maakt niks uit; hij blijft collectief verantwoordelijk!

Vraag 4c

Ja hij is ook lid van het college op en elk lid van het college is verantwoordelijk voor wat het college doet artikel 169 lid 1 Gemeentewet.

Vraag 5

1. De gemeenteraad, artikel 154 Gemeentewet.
2. De gemeenteraad, Artikel 189 Gemeentewet
3. College van burgemeester en wethouders, artikel 160 Gemeentewet 
4. Het college van burgemeesters en wethouders; artikel 160 lid  1 sub e Gemeentewet.

Vraag 6a

De gemeente had verboden om op zondag te vissen.

Vraag 6b

Het verbod was zo algemeen geformuleerd dat ook mensen die in hun eigen tuin aan het vissen zijn ook op zondag niet mogen vissen; de HR vond dat dit te ver ging, dan zit je veel te ver in de privésfeer.

Vraag 7

Ja een noodverordening; 176 van de Gemeentewet.

Vraag 8a

Door belastingen; rijksbelastingen, zoals inkomstenbelastingen. Een deel gaat hiervan in het gemeentefonds waarin het wordt verdeeld over gemeenten.

Vraag 8b

Nee gemeente heeft beperkte bevoegdheid en er moet een wettelijke grondslag voor zijn in een formele wet; 132 lid 6 Grondwet. Je kan niet zomaar zelf als gemeente allerlei belastingen heffen.

Moet een grondslag zijn in de gemeentewet en hier is de gemeente weer afhankelijk van de formele wetgever; er is geen grondslag in de gemeentewet. (artikel 219 Gemeentewet)

Vraag 9a

Dit is mogelijk, in dit geval kan de regering op grond van artikel 132 GW; het vernietigingsrecht. Besluiten van de lagere overheid (decentrale overheid) kunnen door de regering worden vernietigd.

Er dient sprake te zijn van strijd met het recht of het algemeen belang. In dit geval in strijd met de godsdienstvrijheid; dus in strijd met het recht.

Vraag 9b

Nee maakt voor het antwoord niet uit, Decentralisatiebeginsel.

Vraag 10

B. Spaanse nationaliteit; hij is ook EU burger,  artikel 22 werkingsverdrag.

Vraag 11

D

Vraag 12

Onjuist

Vraag 13

B

Vraag 14

A; artikel 176 Gemeentewet