Vragen

Jurisprudentie vragen

Arrest Noodtoestand en Opiumwet

Vraag 1

Voor welk delict stond de verdachte terecht?

Vraag 2

Welke uitspraak heeft het hof gegeven?

Vraag 3

Waarom is het hof van mening dat verdachtes beroep op noodtoestand aanvaard moet worden?

Vraag 4

Hoe omschrijft de Hoge Raad (overmacht-)noodtoestand?

Vraag 5

In casu heeft de wetgever een bijzonder regeling in de Opiumwet opgenomen in verband met de geneeskundige toepassing van cannabis. Hoe verhoudt een dergelijke regeling zich volgende de HR in het algemeen tot het aanvaarden van een beroep op noodtoestand?

Vraag 6

En in dit geval?

Oefenvragen

Aangeslagen door de nieuwsberichten over grote aantallen bootvluchtelingen, besluit Jacco Aalders zich in te zetten voor een betere samenleving. In de zomer van 2017 huurt hij een busje en rijdt daarmee naar Zuid-Italië. Daar pikt hij Noord-Afrikaanse vluchtelingen op en rijdt vervolgens van Italië, via Frankrijk naar Nederland. Hij zet de vluchtelingen af in de buurt van het asielzoekerscentrum (AZC) in Ter Apel. De vluchtelingen betaalden Jacco bedragen tot 5.000 euro voor hun tocht naar Nederland. Tijdens een van zijn tochten wordt hij in Nederland aangehouden en vervolgd. Hem wordt mensensmokkel ten laste gelegd (art. 197a lid 1 Sr). De tenlastelegging is correct opgesteld.Tijdens de zitting zegt Jacco: “Het was vreselijk om te zien in welke afgrijselijke omstandigheden die vluchtelingen zich bevonden. De situatie in de Nederlandse AZC’s is vele malen beter dan in Italië. Ik wist dat die mensen niet over de juiste papieren beschikten,maar dit heeft niets met smokkel te maken. Ik vervoerde die mensen louter uit humanitaire overwegingen!”

Vraag 1a

Kwalificeer het verweer van Jacco. Heeft dit verweer van Jacco kans van slagen? Motiveer uw antwoord.

Vraag 1b

Stel dat het verweer kans van slagen heeft. Wat is de einduitspraak van de rechter?

Vraag 1c

Stel dat tijdens een van de reizen, een van de vluchtelingen (Mohab) onderweg het busje wil verlaten. Jacco houdt dit tegen, omdat dit te gevaarlijk is. Hij vergrendelt de deuren. Na aanhouding in Nederland wordt hij (tevens) vervolgd wegens gijzeling (art. 282a lid 1 Sr). Jacco voert ter zitting hetzelfde verweer als hierboven genoemd.

Tot welke einduitspraak komt de rechter indien het verweer slaagt?

Vraag 1d

Anders dan het voorgaande lukt het Mohab om tijdens een rustpauze uit de bus te stappen en voor in de bus te gaan zitten. Hij dreigt Jacco met zijn broekriem te wurgen als hij niet harder doorrijdt. Jacco voelt zich geïntimideerd en drukt daarop hard het gaspedaal in. Bij een kruising botst hij tegen een tegemoetkomende personenauto. De bestuurder daarvan raakt zwaargewond. Jacco wordt aangehouden en naast mensensmokkel ook vervolgd wegens het veroorzaken van een verkeersongeval met zwaar lichamelijk letsel tot gevolg (art. 6 lid 1 WVW). Op welke strafuitsluitingsgrond zal Jacco ter zake van laatstgenoemd delict een beroep doen? Licht uw

Vragen

Jurisprudentievragen 

Arrest: Verzwegen vermogen

Vraag 1

Het eerste onderdeel van het tweede cassatiemiddel stelt dat de verdachte heeft gedwaald omtrent de wederrechtelijkheid van het feit. Geef aan waaruit deze dwaling bestaat.

Vraag 2

Welke factoren acht de HR van belang bij de beoordeling van het beroep op rechtsdwaling als gevolg van een onjuist advies?

Arrest: Aflatoxine in pinda's 

Vraag 1 

Waarom heeft de rechtbank het beroep op het ontbreken van schuld verworpen?

Vraag 2 

Waarover klaagt het tweede cassatiemiddel? Welke argumenten voert het middel daarvoor aan?

Vraag 3

Wat bedoeld A-G Fokkens wanneer hij in punt 11 concludeert dat de overwegingen van de politierechter neerkomen op een risicoaansprakelijkheid?

Vraag 4

Hoe oordeelt de HR over het tweede cassatiemiddel?

Vraag 5

Hoe verhoudt de in dit arrest erkende vorm van afwezigheid van alle schuld zich tot verschoonbare feitelijke dwaling?

Oefenvragen

Tijdens een nachtelijke autorit van Arnhem naar Delfzijl moet Bert Veenstra tijdens een verkeerscontrole nabij Dieren een blaastest doen. Het is dan ongeveer 23.30u. Naar eigen zeggen had hij die avond, vlak voordat hij ging rijden, drie of vier glazen bier gedronken. Hij weet dat hij niet mag rijden met meer dan 0,5 promille (ongeveer twee glazen) alcohol in zijn bloed, maar hij voelt niets van de alcohol. Na afname van de blaastest zegt de controlerende politieagente: ‘Gaat u maar, maar wees voorzichtig’. Vlak voor Delfzijl, zo omstreeks 00.15u moet Bert opnieuw zijn auto aan de kant zetten en blazen. De politieagenten constateren een overschrijding van het toegestane promillage. Bert wordt onmiddellijk aangehouden wegens rijden onder invloed (art. 8 lid 1 en lid 2 onder a WVW).

Ter terechtzitting stelt de raadsman van Bert: “Nu mijn cliënt eerder gecontroleerd was middels de blaastest toestemming had gekregen om verder te rijden, heeft hij ervan uit mogen gaan dat het promillage alcohol in zijn bloed niet te hoog was om te mogen rijden.”

De rechtbank verwerpt dit verweer.

Vraag 1a 

De verdachte doet een beroep op avas. Betreft het hier feitelijke dwaling of rechtsdwaling? Waarom?

Vraag 1b 

Waarom zal de rechtbank het verweer van de verdediging hebben verworpen?

Vraag 1c 

Aan welke criteria zal – los van deze casus, maar meer in het algemeen - voldaan moeten zijn wil een dergelijk avas-beroep kans van slagen hebben?

Ten laste van Piet de Vries heeft het Hof bewezenverklaard dat: “hij in de periode van de maand augustus 2006 tot en met de maand februari 2007 te Nijmegen als ambtenaar (directeur van NV [A], van welke NV de gemeente Nijmegen enig aandeelhouder is) een gift, te weten een geldbedrag van 10.799,97 euro van (de directeur van) [B], Henk Draaisma heeft gevraagd teneinde hem, verdachte, te bewegen iets te doen in zijn bediening, zonder daardoor in strijd met zijn plicht te handelen.”

De raadsman voerde ter terechtzitting onder meer

Vragen

Jurisprudentie vragen

Arrest: Onherkenbaar kenteken 

Vraag 1 

Uit welke bestanddelen bestond de tenlastelegging (en ook de bewezenverklaring) in de zaak?

Vraag 2 

Geef in uw eigen woorden aan waarover het cassatiemiddel klaagt

Vraag 3 

Tot welke beslissing komt de HR? Waarom?

Arrest: Ad informandum 

Vraag 1 

Schets het procesverloop

Vraag 2 

Waarom casseert de HR?

Vraag 3 

Onder welke voorwaarden mag de rechter een ad informandum gevoegd feit bij de strafoplegging betrekken in de situatie waarin de verdachte ter terechtzitting is verschenen?

Vraag 4 

Onder welke voorwaarden mag de rechter een ad informandum gevoegd feit bij de strafoplegging betrekken in de situatie waarin de verdachten niet ter terechtzitting is verschenen?

Antwoordindicatie

Jurisprudentie vragen 

Onherkenbaar Kenteken

Vraag 1 

• Een motorrijtuig op de weg te laten staan of daarmee over de weg  te rijden dan wel een aanhangwagen op de weg te laten staan of met een motorrijtuig  over de weg voort te bewegen
• Wanneer op dat motorrijtuig of die aanhangwagen enig teken of middel is aangebracht
• Waardoor de herkenning, daaronder begrepen de herkenning met behulp van technische voorzieningen, van het ingevolge artikel 40 gevoerde kenteken
• Wordt bemoeilijkt;

Vraag 2 

In aanmerking genomen dat de tenlastelegging en bewezenverklaring niet het laatstgenoemde bestanddeel bevatten heeft het hof volgens het cassatiemiddel het bewezenverklaarde ten onrechte gekwalificeerd als overtreding van art. 41 lid 1 aanhef en onder b WvW 1994.

Vraag 3

De HR vernietigt de bestreden uitspraak wat betreft de beslissingen t.a.v. het in de zaak met parketnummer tenlastegelegde en de strafoplegging; wijst de zaak terug naar het hof Arnhem-Leeuwarden (zodat de tenlastelegging zal kunnen worden gewijzigd)

Ad Informandum

Vraag 1 

Deze ad informandum feiten mogen alleen worden meegerekend als de verdachte tijdens de terechtzitting aanwezig is en erkenning blijkt en hij erop mag vertrouwen dat de OVJ niet nogmaals vervolging aangaat. (heeft alleen invloed op de strafmaat).

Een door de verdachte begaan strafbaar feit dat hem niet ten lasten is gelegd mag als bijzondere reden ter bepaling van de straf in aanmerking worden genomen, wanneer op grond van verdachtes erkenning ter terechtzitting aannemelijk is geworden dat hij dat feit heeft begaan en wanneer ervan mag worden uitgegaan dat ter zake van dat feit tegen de verdachte geen vervolging meer zal worden ingesteld.

Vraag 2 

De HR casseert wegens schending van de artikel 350, 358, 359 en 415 Sr, of de onjuiste toepassing daarvan.

Feiten mogen ad informandum worden toegevoegd bij het strafproces, mits er ergens in de procedure een bekennende verklaring van verdachte over het feit heeft plaatsgevonden.

In casus heeft verdachte noch in het onderzoek ter terechtzitting, noch elders, het ad informandum bijgevoegde strafbare feit te hebben begaan en daarom mag dit feit niet meewegen in de strafoplegging. Het

Vragen

Oefentoets

Casus 1

Jan verkoopt samen met zijn broer Henk tweedehands wasmachines via internet. De zaken lopen niet heel goed. Althans niet volgens Jan. Jan vermoedt dat Henk de inkomsten van de wasmachineverkoop niet eerlijk deelt en geld achterhoudt. Hij vindt dit zo achterbaks dat hij in een vlaag van woede naar het huis van Henk rijdt. In het schuurtje van Henk giet hij een jerrycan benzine uit en steekt die in de brand. De brandweer is snel ter plaatse. Jan wordt opgepakt. Jan wordt gedagvaard om terecht te staan voor de rechtbank Groningen. Hem wordt ten laste gelegd dat: ‘Hij in de gemeente Groningen opzettelijk brand heeft gesticht in het perceel Klaproosstraat 26 aldaar, door toen en daar opzettelijk een hoeveelheid benzine over de vloer uit te gieten en vervolgens vuur in aanraking te brengen met die benzine, waardoor die vloer en/of dat perceel in brand is geraakt, van welke opzettelijke brandstichting gemeen gevaar voor goederen, te weten voor die vloer en/of dat perceel, te duchten is geweest’ (art. 157 sub 1 Sr). 

Ter terechtzitting betoogt zijn raadsman dat Jan ten tijde van de brandstichting leed aan een ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens, waarvoor hij inmiddels ook behandeld wordt. Zijn cliënt kan daarom het feit niet worden toegerekend.

Vraag 1a

Geef uw oordeel over de volgende stelling:

“Art. 39 Sr ziet op de ontoerekeningsvatbaarheid van de dader.”

Vraag 1b

Welke vragen moet de rechter beantwoorden bij een beoordeling van het beroep op ontoerekeningsvatbaarheid?

Vraag 2

Tot welke einduitspraak zal de rechter komen?

Als Henk terug komt wordt hij geconfronteerd met zijn huis. Hij wil dat de schade die hij heeft geleden wordt vergoed door Jan. Bovendien wil hij graag aan de rechter vertellen wat de hele affaire met hem persoonlijk heeft gedaan.

Vraag 3a

Welke mogelijkheden zijn er voor Henk om er in het kader van het strafproces, ter zitting, te zorgen dat hij zijn schade vergoed krijgt?

Vraag 3b

Heeft Henk het recht om de rechter te vertellen over de gevolgen van de brandstichting?

Casus 2

In Amsterdam is het advocatenkantoor Bakker & Boerema gevestigd. Linda werkt daar als secretaresse van Oscar Bakker, een van de advocaten. Linda is alleenstaande moeder van vier kinderen. Het afgelopen jaar is zij ernstig depressief geworden. Zij kan de eindjes met moeite aan elkaar knopen, omdat Oscar weigert haar overuren uit te betalen. Zij heeft bovendien een relatie gehad met Oscar.  Op zaterdagavond, augustus 2003, loopt Linda door Amsterdam en ziet Oscar met zijn vrouw Claire. Opeens realiseert Linda zich dat Oscar de eigenlijke bron is van haar ellende. Zij wordt woest, stormt op Oscar af en begint hem te slaan. Oscar probeert zich te weren, maar staat ingeklemd in een portiek. Oscars vrouw Claire schrikt en pakt snel haar ‘Zapper’ uit haar handtas. Om Oscar uit zijn benauwde positie

Vragen

Jurisprudentievragen

Verpleegster-arrest

Vraag 1 

Ter zake van welk delict werd de verpleegster vervolgd?

Vraag 2 

Op welke wijze is de culpa in de tenlastelegging verwoord? Duidt deze omschrijving op bewuste of onbewuste culpa?

Vraag 3 

Was een beroep op “avas” in dit geval een beroep in de zin van art. 358 lid 3 geweest?

Vraag 4 

Stelling: Indien de verdachte een feit niet kan worden toegerekend wegens de gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens (art. 39 Sr), is culpa misschien nog wel te bewijzen, maar opzet in ieder geval niet. Is deze stelling juist of onjuist.

Onvoldoende rechtshouden in Winssen

Vraag 1

Voor welk delict had het Hof de verdachte in hoger beroep veroordeeld?

Vraag 2

Waarom vond de verdachte dat ze niet onachtzaam had gereden en (dus) geen schuld had aan het ongeval (en het letsel)?

Vraag 3

Stelling: “ Volgens de HR kan uit de ernst van de gevolgen van verkeersgedrag worden afgeleid dat er sprake is van aanmerkelijke mate van onoplettendheid en/of onachtzaamheid.” Is deze stelling juist/onjuist? Licht uw antwoord toe.

Vraag 4 

Waarom heeft de HR de bestreden uitspraak van het Hof vernietigd?

Oefenvragen

Wanneer Bas en Chantal in de bebouwde kom van Zuidhorn een door verkeerslichten beveiligde oversteekplaats voor voetgangers naderen, steekt Anton over. Hoewel het licht voor hem op rood staat en hij de Vespa ziet aankomen, steekt hij rustig over. “Dat moet nog wel lukken". Anton schat de snelheid van de Vespa echter totaal verkeerd in. Bas heeft groen licht en remt niet af. Bas en Chantal komen met een snelheid van 65 km per uur aanrazen. De scooter komt tegen de paal van een verkeerslicht tot stilstand. Op het moment van de botsing vliegt Chantal van de scooter af.

De OvJ vervolgt Anton succesvol wegens het overtreden van artikel 62 RVV. Die bepaling luidt: “Weggebruikers zijn verplicht gevolg te geven aan de verkeerstekens die een gebod of verbod in houden”. De OvJ overweegt vervolgens de bestuurder van de scooter te vervolgen wegens overtreding van art. 20 aanhef onder b sub 2 RVV. Daaruit blijkt dat de scooter niet harder had mogen rijden dan 45 km per uur.  De officier besluit beide personen te vervolgen wegens zwaar letsel door schuld in het verkeer (art. 6 WVW)

Vast staat dat Chantal is overleden als gevolg van de botsing. Anton wordt veroordeeld.

Vraag 1a 

Bas: I. “Anton is de enige die schuld heeft. Hij is immers onherroepelijk veroordeeld en dat is ook terecht: als hij niet was overgestoken was er niets aan de hand geweest. Ik moet vrijuit gaan”.

Heeft het genoemde verweer kans van slagen?

Vraag 1b 

Bas: II. “Het ernstige letsel van Chantal is niet mijn schuld. Het verkeerslicht was groen voor mij. Ik mocht erop vertrouwen dat de weg vrij was. Ik heb ook

Vragen

Jurisprudentievragen

Letale longembolie

Vraag 1

Welke bestanddelen in art. 6 WVW 1994 hebben betrekking op de causaliteit?

Vraag 2 

Welk causaal verband bestreed de raadsman en waarom?

Vraag 3 

Op grond van welk criterium nam de Hoge Raad dit causaal verband wel aan?

Vraag 4

Stel, een grove fout van de behandelende arts in het ziekenhuis heeft in de plaats van de in het ziekenhuis ingetreden longembolie geleid tot de dood. Zal de rechter tot een bewezenverklaring van de tenlastegelegde causaliteit komen? 

Haarlemse steekpartij

Vraag 1

Op welk delict is de tenlastelegging toegepist?

Vraag 2

Valt dit delict in te delen in één van de op p. 79 van het boek genoemde groepen van delicten? Zo ja, welke?

Vraag 3 

Wat heeft de raadsman in het tweede middel aangevoerd?

Vraag 4 

Hoe heeft het Hof op dit verweer gereageerd en hoe de Hoge Raad?

Vraag 5

Sluiten de overwegingen van de Hoge Raad aan bij het op p.92 van het boek betoogde over "differentiatie" bij causaliteit?

Vraag 6

Had mishandeling, de dood ten gevolge hebbend, indien dit alleen was ten laste gelegd, bewezen kunnen worden?

Oefenvragen

Dirk en Casper gaan naar een attractiepark. Ze gaan in een achtbaan en drukken de beugels naar beneden. Vakantiekracht Gijs bedient die dag de achtbaan. Hij staat aan de ene kant van de stoeltjes en controleert of ze goed vastzitten. Echter ziet hij een knappe dame en is afgeleid, hij vergeet de controle. Hij verzuimt de veiligheidsvoorschriten. 

Dirk voelt vervolgens dat de beugel niet goed vastzit wanneer de achtbaan begint te rijden. Hij valt uit zijn stoeltje en wordt naar het ziekenhuis gebracht. Dirk heeft een rugwervel gebroken en tijdens een riskante operatie wordt de wervel weer aan elkaar gezet. Na de operatie heeft Dirk geen gevoel meer in zijn benen. Tijdens de tweede operatie blijkt dat de eerste operatie niet geheel goed is gegaan. De chirurg stelt dat de schade onherstelbaar is. 

Gijs wordt art. 308 lid 1 Sr ten laste gelegd. Zijn raadsman stelt in zijn verweer: "het causale verband tussen de gedraging van mijn cliënt en de beschadigde zenuw ontbreekt. De directe oorzaken van dit letsel zijn namelijk de fout van de arts en overbelasting tijdens de revalidatie" 

Vraag 1a 

In welke causaliteitstheorie(ën) past het betoog van de raadsman? 

Vraag 1b

Kan de rechter het vereiste causale verband aannemen?

Kristen steekt haar vriend Mattie met volle kracht in zijn buik. Ze besluit snel de ambulance te bellen, in het ziekenhuis blijkt zijn maag doorboord. Tijdens de operatie overlijdt Mattie. Kristen wordt vervolgd voor art. 287 Sr en subsidiair art. 302 lid 1 jo. lid 2 Sr. Ter terechtzitting betwist de raadsman van Kirsten het causaal verband tussen haar messteek en de dood van Mattie. Ook stelt hij dat Kristen niet de bedoeling had