Samenvatting artikel van Cohen over thema Psychische en Neurobiologische Gevolgen van Kindermishandeling

Stress op jonge leeftijd bij muizen en mensen heeft blijvende effecten op het functioneren van de amygdala en op de ontwikkeling

Negatieve gebeurtenissen in de vroege kindertijd, zoals verwaarlozing en mishandeling, leiden tot ruim 30 procent van alle angststoornissen bij mensen. Daarnaast worden deze stressvolle ervaringen geassocieerd met latere afwijkingen in emoties en gedragingen. Er is weinig bekend over de lange termijn effecten van negatieve omstandigheden tijdens de vroege kindertijd. In dit artikel wordt onderzoek gedaan naar de onmiddellijke en lange termijn effecten van stress tijdens de ontwikkeling, waarbij gecontroleerd wordt voor al bestaande omgevings- en genetische factoren. Er wordt een experiment uitgevoerd onder jonge muizen naar de effecten van stress op de ontwikkeling. Daarnaast wordt dit onderzoek vergeleken met eerdere resultaten uit een onderzoek naar jongvolwassenen die tijdelijk in een weeshuis hebben gewoond.

Het type gebeurtenis en het moment van de stressvolle gebeurtenis werden door de onderzoekers bepaald. Daarnaast werden ook de specifieke taak en de leeftijd van de muis ten tijde van de taak bepaald door de onderzoekers. Deze variabelen werden afgestemd op het onderzoek met mensen, zodat de variabelen zo goed mogelijk vergelijkbaar waren aan de gebeurtenissen en resultaten van kinderen die in een weeshuis hadden gewoond. In het onderzoek onder mensen werden alleen deelnemers geworven die later geadopteerd waren, waardoor de stressvolle ervaring van het leven in een weeshuis een tijdelijke gebeurtenis was. De taak die in het experiment uitgevoerd moest worden onder de mensen werd aangepast aan een taak die de muizen uit konden voeren. De taak betrof in beide gevallen een angstregulatie taak, zodat het experiment onder muizen zo goed mogelijk de situatie van het onderzoek onder mensen simuleerde. Er was echter een moeilijkheid, namelijk dat er verschillen zijn in de ontwikkeling van hersengebieden tussen mensen en muizen. Hierdoor was het moeilijk om bij de muizen de juiste leeftijd aan te houden ten tijde van de taak. De juiste leeftijd bij de muizen was van belang om de resultaten te kunnen vergelijken met een gelijke leeftijd in het onderzoek bij mensen.

De onderzoekers deden drie assumpties. Ten eerste werd op basis van eerdere literatuur gesteld dat stress tijdens de vroege kindertijd de angstregulatie aantast. Dit kon worden gemeten door een taak waarbij er gekeken werd of deelnemers in staat waren om angstreacties te onderdrukken, zodat zij doel georiënteerd gedrag konden laten zien. Ten tweede werd op basis van eerdere literatuur gesteld dat het aantasten van de angstregulatie gepaard gaat met verhoogde activiteit in de amygdala. Ten derde testten de onderzoekers of de latere ontwikkeling van gebieden in de prefrontale cortex de bovengenoemde aantastingen zou kunnen verminderen.

Resultaten

De muizen werden in drie dagen getraind op een eenvoudige taak, namelijk het vinden van gezoete melk. Op de vierde dag werden de reactietijden van de muizen getest. Op de vijfde dag werden de reactietijden van de muizen opnieuw getest, maar de experimentele groep werd dit keer getest tijdens een mogelijk gevaarlijke omgeving. De muizen waren onderverdeeld in een stressvolle of standaard laboratorium conditie. Daarnaast waren de muizen ook onderverdeeld in groepen met drie verschillende leeftijdscategorieën. De leeftijden van de muizen waren benaderbaar naar de preadolescentie, adolescentie en vroege volwassenheid bij mensen.

Muizen van alle drie leeftijdsgroepen in de stressvolle conditie hadden hogere reactietijden dan de standaard conditie. Dit gaf aan dat de muizen minder goed in staat waren om angstreacties te onderdrukken en dat dit effect blijft tot in de volwassenheid. Ook werd gevonden dat de muizen in de stressvolle conditie, van alle drie leeftijdsgroepen, een verhoogde activiteit hadden in de amygdala in tegenstelling tot de muizen in de standaard controle conditie.

Discussie

Dit experiment met muizen werd vergeleken met eerder onderzoek onder mensen. Deelnemers die in de vroege kindertijd in een weeshuis verbleven, hebben een hogere reactietijd op de taak en een verhoogde activiteit in de amygdala dan de controlegroep. Deze onderzoeken samengenomen tonen aan dat de ontwikkeling en de werking van de amygdala aangetast werden na het ervaren van stress tijdens de vroege kindertijd. Het experiment met muizen benaderde menselijke condities, terwijl gecontroleerd werd voor omgevings- en genetische factoren. Op deze manier werden effecten van stress op gedrag en de hersenen geïsoleerd van bijvoorbeeld vroegere omstandigheden zoals factoren tijdens de zwangerschap.

Dit onderzoek geeft bewijs voor vroege en aanhoudende veranderingen in angstregulatie en het functioneren van de amygdala, na het ervaren van stress tijdens jonge leeftijd bij muizen, zoals dit ook werd gevonden bij onderzoek onder mensen. Deze effecten lijken niet te verdwijnen of verminderen wanneer de stressvolle periode voorbij is. Ook verdwijnen of verminderen de effecten niet na verdere ontwikkeling van emotie-regulerende gebieden in de prefrontale cortex. Wel is in eerder onderzoek bij kinderen uit weeshuizen aangetoond dat hoe eerder de adoptie plaatsvindt, hoe beter dit is voor het kind. Dit heeft te maken met de gevoelige periode van de emotionele ontwikkeling. Daarmee wordt tevens aangetoond dat het van belang is om deze risicopopulatie op tijd te identificeren vanwege de geschade ontwikkeling. Daarnaast is vroege interventie noodzakelijk bevonden om de verdere ontwikkeling gunstig bij te staan.

In dit artikel werden resultaten getoond van soortgelijk onderzoek onder mensen en dieren, waarbij vroege chronische effecten van stress aangetoond werden. Dit geeft aan dat meerdere onderzoeken tussen mensen en knaagdieren met elkaar vergeleken zouden kunnen worden.