Eiser / NIHS c.s - Arrest

Eiser / NIHS c.s

HR 18 maart 2011, RvdW 2011, 388

Casus

In deze zaak gaat het in cassatie om de afwijzing in hoger beroep van het verzoek van eiser tot cassatie om hem opnieuw in de gelegenheid te stellen getuigen te doen horen. Bij brief van de griffier van het hof van 8 september 2009 is eiser — na reeds eerder uitstel te hebben gekregen — gevraagd om uiterlijk 11 september te berichten of één van de in de brief genoemde data voor een getuigenverhoor kon worden benut. Bij brief en faxbericht van 16 september 2009 heeft eiser het hof bericht ‘Een verhoor op 29 oktober 2009 om 13.30 uur is prima’. Het hof heeft zich op het standpunt gesteld dat het bericht van eiser te laat is ontvangen. Een verzoek het getuigenverhoor toch te laten doorgaan is door de rolraadsheer bij beslissing van 14 oktober 2009 afgewezen. Bij eindarrest van 1 december 2009 heeft het hof in rov. 2.3 overwogen dat nadat bij de brief van 8 september 2009 ‘geclausuleerd uitstel’ was verleend, het ‘binnen de getrokken grenzen niet (is) gelukt om tot een adequate dagbepaling voor getuigenverhoor te komen’.

De beslissing van de rolraadsheer is een tussenarrest, zodat eiser in zijn beroep daartegen ontvankelijk is.

Rechtsregel

Bij de beoordeling van de klachten van het middel moet worden vooropgesteld dat het aan de feitenrechter is om, zoals art. 20 Rv hem voorschrijft, te waken tegen onredelijke vertraging van de procedure en te bepalen welke maatregelen hij geëigend acht om onredelijke vertraging te voorkomen, zoals het bepalen van termijnen voor het verrichten van proceshandelingen, het verlenen van uitstel en het stellen van de voorwaarden waaronder dat wordt verleend, waartoe art. 133 Rv hem de bevoegdheid geeft. In cassatie kan over de wijze waarop de rechter van zijn bevoegdheden gebruik maakt slechts worden geklaagd dat de rechter is uitgegaan van een onjuiste opvatting omtrent het bestaan en de omvang van zijn bevoegdheden, waaronder in voorkomend geval is begrepen dat hij in strijd handelt met de terzake door de daartoe bevoegde rechterlijke organen vastgestelde en als recht in de zin van art. 79 RO te beschouwen procesregelingen, of dat de rechter bij het gebruik maken van zijn bevoegdheid heeft blijk gegeven van miskenning van hetgeen onder de gegeven omstandigheden de goede procesorde in verband met de bij zijn beslissing betrokken belangen eist. In het onderhavige geval zijn bij de bestreden beslissing betrokken het door art. 20 en 133 Rv, mede met het oog op de processuele rechten en belangen van de wederpartij, beschermde belang van een doelmatige en voortvarende rechtspleging enerzijds, en het, mede door art. 166 Rv gewaarborgde, belang van de waarheidsvinding door het leveren van getuigenbewijs anderzijds. In verband met die belangen eist de goede procesorde dat het verzuim van een partij de door de rechter in verband met de bewijslevering gestelde termijnen en voorwaarden in acht te nemen, slechts mag leiden tot een in die instantie definitieve ontzegging van het recht om bewijs te leveren door middel van het doen horen van getuigen, indien zulks gerechtvaardigd wordt door de mate waarin als gevolg van het verzuim het belang van een doeltreffende en voortvarende rechtspleging is geschonden, mede in aanmerking genomen de mate waarin de wederpartij daardoor in haar processuele rechten is benadeeld. In het licht van het voorgaande geven de bestreden beslissingen blijk van miskenning van hetgeen onder de gegeven omstandigheden de goede procesorde in verband met de bij de beslissing betrokken belangen eist.