Bundesrepublik Deutschland v. Y & Z - Arrest

CJEU, Bundesrepublik Deutschland v. Y & Z, C-71/11 & C-99/11, 5 September 2012

Feiten

I.c. gaat het om een prejudiciële vraag over de uitleg van de artikelen 2 en 9 van richtlijn 2004/83/EG van de Raad van 29 april 2004 inzake minimumnormen voor de erkenning van onderdanen van derde landen en staatlozen als vluchteling of als persoon die anderszins internationale bescherming behoeft, en de inhoud van de verleende bescherming.

De verzoeken zijn ingediend in het kader van gedingen tussen de Bondsrepubliek Duitsland (federale dienst voor migratie en vluchtelingen, Bundesamt) en Y en Z, Pakistaanse onderdanen, betreffende de afwijzing door het Bundesamt van de door hen ingediende asielaanvragen en hun verzoeken om verlening van de vluchtelingenstatus.

In de maanden januari 2004 en augustus 2003 zijn Y en Z Duitsland binnengekomen waar zij asiel en vluchtelingenbescherming hebben verzocht. Zij hebben aangevoerd dat zij lid waren van de ahmadiyyamoslimgemeenschap, een beweging ter hervorming van de islam, en op die grond gedwongen zijn geweest hun land te verlaten. Zo zouden zij met de dood worden bedreigd en zijn mishandeld. De asielaanvragen van Y en Z zijn ongegrond verklaard en er is vastgesteld dat niet was voldaan aan de voorwaarden om als vluchteling te worden erkend. Volgens het Bundesamt waren er onvoldoende elementen om te stellen dat zij hun land van herkomst hadden verlaten wegens een gegronde vrees daar te worden vervolgd.

Er volgt een procedure en uiteindelijk dient het Bundesverwaltungsgericht zich hierover uit te spreken. Dit gerecht wil dan weten welke concrete aantastingen van de godsdienstvrijheid in de zin van artikel 9 EVRM kunnen leiden tot een erkenning als vluchteling in de zin van artikel 2, sub d, van de richtlijn. Hiertoe verzoekt het een prejudiciële beslissing over de uitleg van deze artikelen. De verwijzende rechter wil vernemen of artikel 9, lid 1, sub a, van de richtlijn aldus moet worden uitgelegd, dat elke aantasting van het recht op godsdienstvrijheid die een schending vormt van artikel 10, lid 1, van het Handvest, een „daad van vervolging” in de zin van die richtlijnbepaling kan vormen en of er in dit verband een onderscheid moet worden gemaakt tussen een „kerngebied” van de godsdienstvrijheid en de uiterlijke geloofsbeleving.

Hof van Justitie

Het Hof stelt dat artikel 9, lid 1, sub a, van richtlijn 2004/83/EG zo moet worden uitgelegd dat niet elke aantasting van het recht op godsdienstvrijheid die artikel 10, lid 1, van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie schendt een „daad van vervolging” in de zin van die bepaling van die richtlijn vormt. Een daad van vervolging het resultaat kan zijn van een aantasting van de uiterlijke beleving van die vrijheid. Bij de beoordeling of een aantasting van het recht op godsdienstvrijheid die artikel 10, lid 1, van het Handvest van de grondrechten van de EU schendt een „daad van vervolging” vormt, moeten de bevoegde autoriteiten, gelet op de persoonlijke situatie van de betrokkene, onderzoeken of deze om redenen van de uitoefening van die vrijheid in zijn land van herkomst een werkelijk gevaar loopt om met name te worden vervolgd of te worden onderworpen aan onmenselijke of vernederende behandelingen of straffen die afkomstig zijn van een van de in artikel 6 van richtlijn 2004/83 bedoelde actoren.

Artikel 2, sub c, van richtlijn 2004/83 moet volgens het Hof zo worden uitgelegd, dat de vrees voor vervolging van de verzoeker gegrond is zodra de bevoegde autoriteiten, gelet op diens persoonlijke situatie, van oordeel zijn dat in redelijkheid kan worden aangenomen dat hij bij terugkeer in zijn land van herkomst godsdienstige handelingen zal verrichten die hem blootstellen aan een werkelijk gevaar van vervolging. Bij de individuele beoordeling van een verzoek strekkende tot het verkrijgen van de vluchtelingenstatus mogen die autoriteiten van de asielzoeker redelijkerwijs niet verwachten dat hij van deze godsdienstige handelingen afziet.