Rieten dak - Arrest

Rb. Assen 14 augustus 2000 (AA7330), tevens opgenomen in JB 2000/283 (Rieten dak)

Feiten

I.c. gaat het om een geding tussen A (eiser) en het college van burgemeester en wethouders van de gemeente De Wolden (verweerder). Bij besluit van 24 november 1998 heeft verweerder een door eiser aangevraagde bouwvergunning geweigerd. Het volgende speelde. De eiser is sinds februari 1998 eigenaar van een pand met een rieten dak in gemeente De Wolden. Het pand is geen monument en de weg is geen beschermd dorpsgezicht. Eiser was in zijn jeugd allergisch voor huisstofmijt en graspollen, en hij is hiervan op zestienjarige leeftijd genezen verklaard. Ongeveer 3 maanden nadat eiser het pand had gekocht namen de allergische klachten, als gevolg van het rieten dak, weer toe. De dokter heeft de allergie bevestigd.

De eiser heeft daarom een vergunning aangevraagd om het rieten dak te vervangen. Het advies van de welstandscommissie luidt negatief en dus voor behoud van het dak. De vergunning wordt afgewezen, het bezwaar van de eiser wordt ongegrond verklaard, waarna hij zich richt tot de rechtbank.

Rechtbank

De rechtbank geeft o.a. aan dat andere dan esthetische motieven niet ten grondslag kunnen worden gelegd aan welstandstoets. Bij een welstandstoets is geen ruimte voor persoonlijke omstandigheden. 

In deze zaak is de vergunning geweigerd voor de verbouwing van het pand (het dak) en de aanvraag was gestoeld op de medische belangen van de eiser. Volgens de rechtbank kunnen welstandscriteria die zijn gebaseerd op andere (instandhouding cultuurhistorische waarden, afleesbaarheid ouderdom en geschiedenis pand) dan esthetische motieven niet ten grondslag worden gelegd aan een welstandstoets, aangezien ze niet binnen de grenzen vallen van art. 12 Woningwet. Ook het gehanteerde criterium "riet handhaven" vloeit voort uit wens om cultuurhistorische waarden van de betrokken straat in stand te houden. Uit welstandsadviezen blijkt niet of pannendak getoetst aan zuiver esthetische criteria, negatief zou zijn beoordeeld. 

Verder stelt de rechtbank dat er sprake is van strijd met het verbod van detournement de pouvoir (art. 3:3 Awb). In kader van welstandstoets is geen ruimte voor persoonlijke omstandigheden zoals medische belangen. Echter, op grond van eerdere uitspraken van de Afdeling van de Raad van State, lijkt het er wel op dat er bepaalde ruimte bestaat. 

In de uitspraak van de Afdeling van 25 augustus 1998 (JB 1998/219) is echter wel uitdrukkelijk overwogen dat in samenhang met artikel 3:4 Awb slechts belangen kunnen worden meegewogen die kunnen worden herleid tot het door de wet beschermde belang.

De rechtbank verklaart het beroep gegrond, vernietigt het bestreden besluit en bepaalt dat verweerder in plaats daarvan een nieuw besluit neemt, met inachtneming van hetgeen in deze uitspraak is overwogen.