Bijzondere loop - Arrest

Bijzondere loop (HR 29-08-2006, ECLI:NL:PHR:2006:AX6414)

Feiten

Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat de verdachte een kassalade (met daarin ongeveer 200 euro) heeft gestolen. De diefstal werd voorafgegaan en vergezeld van bedreiging met geweld tegen het slachtoffer door gebruik te maken van een vuurwapen.

Het slachtoffer had later verklaard dat het opviel dat de overvaller bijzonder zenuwachtig was en dat hij een bijzonder loopje had. Hij liep vlot naar zijn auto, rende niet en had daarbij een "hupje" in zijn loop. De verdachte werd uiteindelijk in hoger beroep veroordeeld tot o.a. 30 maanden gevangenisstraf waarvan tien maanden voorwaardelijk.

Na het sluiten van het onderzoek ter terechtzitting zag de rechter dat de verdachte een ‘bijzondere loop’ had toen hij de zittingzaal verliet. Dit kwam overeen met gegevens van de aangeefster van de overval. De eigen waarneming van het hof is als aanvulling opgenomen. Volgens het hof verzet geen rechtsregel zich er tegen dat het hof een eigen waarneming

in de zittingszaal voor het bewijs bezigt, ook al heeft deze waarneming plaatsgevonden vlak nadat het onderzoek ter terechtzitting is gesloten. Had het hof dit inderdaad zo mogen vaststellen?

Hoge Raad

Na het sluiten van het onderzoek ter terechtzitting zag de rechter dat de verdachte een bijzondere loop had. Is dat een wettig bewijsmiddel? Wil de eigen waarneming van de rechter als wettig bewijsmiddel kunnen meewerken tot het bewijs, dan zal deze op grond van art. 340 Sv bij het onderzoek ter terechtzitting moeten zijn gedaan. Een eigen waarneming buiten dit verband (bijvoorbeeld na sluiting van het onderzoek en/of elders) is als bewijsmiddel uitgesloten. De waarneming was tijdens de zitting niet bekend bij de verdediging en kon daardoor niet door haar worden betwist.

De rechter kan een eigen waarneming of constatering aan zijn beslissing doen meewerken als ook zowel de vertegenwoordiger van het OM als de verdachte en de raadsman die waarneming hebben kunnen doen en de gelegenheid hebben gehad zich daaromtrent bij de behandeling van de zaak uit te laten. Het Hof heeft i.c. de desbetreffende waarneming gedaan na sluiting van het onderzoek ter terechtzitting. Dat brengt mee dat de bewezenverklaring op een niet-wettig bewijsmiddel berust en daarom niet naar de eis der wet is gemotiveerd.

Kern

Eigen waarneming van de rechter na sluiting van het onderzoek kan niet als bewijsmiddel worden gebezigd.