Achtergrond
In de tweede helft van de achttiende eeuw gaat het steeds slechter met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Er werden vele oorlogen gevoerd, die langzaam leidden tot een grote (financiële) schade in de Republiek. Leider Willem V kreeg hiervan de schuld. In een anoniem pamflet genaamd 'Aan het volk van Nederland' dat in 1781 werd geschreven, werd kritiek geleverd op de grondwet.
Inhoudelijk
De Staatsregeling voor het Bataafsche volk kan worden gezien als de eerste Nederlandse grondwet. De Staatsregeling had veel weg van de Franse Onafhankelijkheidsverklaring, die al eerder was uitgesproken. De Nederlandse Grondwet stond sterk onder invloed van de Verlichting, veel belangrijke principes heeft Nederland van de Verlichting overgenomen. Allereerst neemt Nederland de Trias Politica over, de scheiding van de uitvoerende, wetgevende en rechtsprekende macht. Deze machten zijn onafhankelijk van elkaar, maar dienen elkaar ook te controleren en aan te vullen.
Ten tweede werden de ideeën van Rousseau omarmd, omtrent de wil van het volk als basis voor een maatschappelijk verdrag. Volgens Rousseau geniet het individu pas volledige vrijheid op het moment wordt uitgegaan van de wil van het volk, als basis voor de samenleving en de staat. Het volk bezig soevereiniteit en dit manifesteert zich in de gekozen volksvertegenwoordiging. De Staatsregeling kan alleen worden gewijzigd als het volk hiermee instemt.
Tot slot vormen de liberale uitgangspunten van vrijheid, gelijkheid en economie een dominant principe in de Staatsregeling van het Bataafsche volk. Dit draagt op economisch vlak bij aan de opkomst van een derde stand en de aanzet tot kapitalistische concurrentie. De staat dient de rechten van een ieder te beschermen. Aan alle burgers komt vrijheid toe (vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrijheid van vergadering). Alle burgers worden als gelijk gezien, ambten worden derhalve toegekend op basis van bekwaamheid en niet langer op basis van erfelijke status.
De vrijheid van productie, handel en landbouw wordt gegarandeerd.
De Bataafsche Staatsregeling en dus de eerste Nederlandse Grondwet, zorg ervoor dat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in verschillende ringen en gemeentes wordt opgedeeld. In deze gemeentes worden grondvergaderingen gehouden en er wordt ook wel gesproken van ‘districten’. Er worden regels opgesteld voor het stemrecht: Men mag stemmen als hij de leeftijd van 20 jaar heeft bereikt, belasting betaalt en al twee jaar in de Republiek woont. Hierop geldt wel een uitzondering: vrouwen, bedienden, wezen, onder curatele gestelden, gevangenen en het bestuur mogen niet stemmen.
Ook wordt de Trias Politica verder ingericht. Hier wordt steeds meer vorm aan gegeven. De wetgevende macht is belast met het opstellen van regels en wetten, de uitvoerende macht dient erop toe te zien dat deze worden nageleefd en de rechtsprekende macht past het recht toe.
Relevantie
De Bataafse omwenteling van 1795 vormde de aanleiding voor het opstellen van de Staatsregeling. Dit wordt gezien als een grote revolutie in ons land. Hierdoor ontstonden er nieuwe bestuursrechtelijke principes en organisatievormen. Nederland werd een eenheidsstaat, die één en ondeelbaar zou zijn. Wel werden er decentrale besturen ingericht, zoals departementen en gemeentes. Deze hebben door de loop van de jaren steeds meer autonome bevoegdheden gekregen.
Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>
Contributions: posts
Spotlight: topics
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the summaries home pages for your study or field of study
- Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
- Use and follow your (study) organization
- by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
- this option is only available through partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
- Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Main summaries home pages:
- Business organization and economics - Communication and marketing -International relations and international organizations - IT, logistics and technology - Law and administration - Leisure, sports and tourism - Medicine and healthcare - Pedagogy and educational science - Psychology and behavioral sciences - Society, culture and arts - Statistics and research
- Summaries: the best textbooks summarized per field of study
- Summaries: the best scientific articles summarized per field of study
- Summaries: the best definitions, descriptions and lists of terms per field of study
- Exams: home page for exams, exam tips and study tips
Main study fields:
Business organization and economics, Communication & Marketing, Education & Pedagogic Sciences, International Relations and Politics, IT and Technology, Law & Administration, Medicine & Health Care, Nature & Environmental Sciences, Psychology and behavioral sciences, Science and academic Research, Society & Culture, Tourisme & Sports
Main study fields NL:
- Studies: Bedrijfskunde en economie, communicatie en marketing, geneeskunde en gezondheidszorg, internationale studies en betrekkingen, IT, Logistiek en technologie, maatschappij, cultuur en sociale studies, pedagogiek en onderwijskunde, rechten en bestuurskunde, statistiek, onderzoeksmethoden en SPSS
- Studie instellingen: Maatschappij: ISW in Utrecht - Pedagogiek: Groningen, Leiden , Utrecht - Psychologie: Amsterdam, Leiden, Nijmegen, Twente, Utrecht - Recht: Arresten en jurisprudentie, Groningen, Leiden
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
764 |
Add new contribution