Hoorcollege 11 Psychopathologie 23 Universiteit Utrecht

Hoorcollege 11: Psychose

• Meestal tussen de 18 en 35 jaar
• Vroegsignalering: als je opzoek gaat naar vroege signalen kun je de psychose voorkomen middels een preventieve behandeling (effectief in 45%)
• Traumabehandeling is effectief om niet alleen traumaklachten te verminderen, maar ook psychotische klachten
• Combinatie van medicatie en CGT wordt aangeraden
• Kwetsbaarheid neemt toe door trauma’s, heftige gebeurtenissen, erfelijke aanleg
• Psychotische stoornissen: schizofrenie, de schizoaffectieve stoornis en de bipolaire stoornis
• Iedereen kan een psychose krijgen, maar niet iedereen is even gevoelig. Voor het krijgen moet je veel stresss en kwetsbaarheid hebben. 
• Kenmerken ervan zijn sterk individualistisch en verschillen dus
• Behandeling is gefocust op weerbaarheid, waarbij iemand leert hoe hij getriggerd wordt.
• Prevalentie:  Schizofrenie komt bij 0.6-0.7% van de mensen mee. Een psychotische stoornis komt bij 2-3% voor en psychotische symptomen bij 4%. Psychotisch ervaringen komt bij 8% voor.

• Bij die gevangenen zie je dat sensorische deprivatie leidt tot psychotische kenmerken. Een
• verveeld brein gaat namelijk fantaseren. Een bepaald monotonie zorgt ervoor dat de hersenen van alles gaan creëren om actief te blijven. Dit is echter niet psychotisch
• Hoe specifieker, hoe kleiner de kans dat het psychotisch is. Bvb de ervaring als je in een achtbaan zit.
• Een keer is geen keer: als je maar een keer een bijzondere ervaring hebt gehad is er geen sprake van psychose. 
• Als het consistent is. Bvb als je hele leven zo, dan is het eerder een persoonskenmerk. Denk bvb aan een excentriek persoon. Het grote verschil is dat deze mensen nog wel normaliter kunnen functioneren. 

• Preoccupatie: de aandacht voor bepaalde onderwerpen. Iets gaat centraal staan in het leven van de cliënt.
• Lijdensdruk: Zonder lijdensdruk, geen pathologie.
• Angstniveaus:  Angst stijgt en stijgt door.
• Veiligheids- en vermijdingsgedrag : Iemand gaat niet meer naar werk bijvoorbeeld.
• Disfunctioneren: Het dagelijks leven lijdt eronder.

• Psychotische ervaringen
• Motivatie problemen
• Cognitieve problemen (problemen met aandacht, geheugen en leren)
• Depressie
• Manie

• Normaal: heeft tijd nodig om te ontwikkeling: maanden op jaren
• Manische psychose: gaat rap, komt voor uit een manie
• Postpartum psychose: gaat ook rap
• Drugspsychose: ten gevolge van bvb cannabis

• 22% van deze groep maakt bij 12 maanden follow-up een eerste psychose meem. Na drie jaar is dit 33%. 
• Leeftijdsgrens van deze groep is 18-35 jaar. Dit is ivm stressvolle life events en hormonale ontwikkeling
• Zijn vaak al hulpzoekend door bvb angst, depressie
• Hebben een sterk verval in functioneren
• Hebben subklinsiche psychose-achtige ervaringen

• EDI-teams (early detection and intervention): Deze teams screenen bijzondere ervaringen, en kijken of dat psychotisch is. 
• VIP-teams (vroege interventie psychose).: Deze teams houden zich bezig met patiënten die de psychose drempel gepasseerd zijn.

• Premorbide fase
• Prodromale fase (waar dus de laatste 20 jaar meer onderzoek naar is gedaan)
• Psychotische fase
• DOP (duur onbehandelde psychose): wil je zo kort mogelijk houden

• Vroegtijdige herkenning verkleint de duur van onbehandelde psychose (DOP)
• Vroegtijdige behandeling verbetert de prognose
• Je voorkomt hiermee de transitie naar eerste psychose, of een crisisopname bijvoorbeeld +traumatisering
• Voorkomen is beter dan genezen
• Verminderde kosten voor de ggz