Uitbuiting in Chinese Horeca - Arrest

Uitbuiting in Chinese horeca (HR 16-10-2018, ECLI:NL:HR:2018:1945)

Casus

Een vrouw wordt er van verdacht om samen en in vereniging met anderen door misbruik van overwicht en de kwetsbare positie van een ander uit te buiten. Het slachtoffer was afkomstig uit China en was naar Nederland gebracht. Hij sprak amper Engels of Nederlands en verrichtte werkzaamheden voor verdachte. Hij had daarbij geen beschikking over een ziektekostenverzekering of bankpas en ontving te weinig geld om terug te kunnen naar China of om ergens anders te gaan wonen. Nadat hij een dag en nacht weg was geweest van het restaurant van verdachte werd hem verteld dat zijn paspoort zou worden afgenomen of zelfs zijn afgenomen. Hij moest gedurende langere tijd, minimaal 10 uur per dag, zeven dagen per week in ieder geval veel meer dan de afgesproken 38 uur per week werken. Hij kreeg amper een pauze, geen overuren uitbetaald en een aanzienlijk lager loon dan hij had moeten krijgen. Het slachtoffer heeft een verklaring moeten ondertekenen dat er niets meer verschuldigd was. Nadat het slachtoffer wegging is hok ook geslagen en geschopt. Betrokkenen hebben geen afstand genomen van deze mishandelingen. Verdachte wordt het werven met het oogmerk van uitbuiting ten laste gelegd. Het hof neemt misbruik van uit feitelijke omstandigheden voortvloeiend overwicht aan maar niet het oogmerk op uitbuiting. Dam mishandeling kan ook niet worden beschouwd als een handelen die ertoe moest dienen het slachtoffer te bewegen zich voor arbeid beschikbaar te stellen. 

Rechtsvraag

Is er sprake van uitbuiting in de zin van artikel 273d lid 1 Sr,?

Hoge Raad

Het begrip uitbuiting (met oogmerk) zoals genoemd in artikel 273d lid 1 Sr, is in de wet niet gedefinieerd. In het tweede lid worden een aantal vormen van uitbuiting, waaronder "gedwongen of verplichte arbeid of diensten". De vraag of - en zo ja, wanneer - sprake is van 'uitbuiting' in de zin van de bepaling, is niet in algemene termen te beantwoorden, maar is sterk verweven met de omstandigheden van het geval. Er komt daarbij ook betekenis toe aan de aard en de duur van de tewerkstelling, de beperkingen die ze voor betrokkene meebrengt en het economisch voordeel wat de tewerkstellen daarmee behaald. Daarbij moeten de in de Nederlandse samenleving geldende maatstaven als referentiekader worden gebruikt. Daadwerkelijke uitbuiting is niet nodig. Het oogmerk van uitbuiting kan in dit geval niet bewezen worden geacht. Dat het slachtoffer de feitelijke beschikkingsmacht over zijn bankrekening waarop zijn salaris werd gestort werd onthouden en de verdachten hem uiteindelijk na de periode waarin hij werkzaam was bij het restaurant van zijn salaris hebben bestolen, maakt niet dat zonder meer sprake is van 'het oogmerk van uitbuiting'.