Azul Wasi

Na een teleurstellende ervaring met het vrijwilligerswerk dat ik beoogd had te gaan doen, ben ik op zoek gegaan naar wat nieuws. Deze week had ik nog Spaanse les, dus met Fernando, mijn docent van de week (een echte topper!), besprak ik de situatie. Hij vertelde me dat er in veel projecten in Cusco inderdaad een ‘overschot’ aan vrijwilligers is, waardoor je vaak één van de velen bent en je aanwezigheid amper nog wordt gewaardeerd. In de vele, kleinere dorpjes net buiten Cusco is dat echter heel anders: die projecten zijn vaak niet verbonden aan internationale organisaties en krijgen daardoor veel minder hulp van buitenaf.

Bovendien hadden de enorme ‘bouwmarkten’ – overdekte pleinen met bulten hout en metaal – waar ik met de bus al een paar keer langs was gekomen, mijn interesse gewekt voor de Peruaanse bouwcultuur. Met het idee dat ik binnen mijn eigen specialisme en interessegebied wellicht meer zou kunnen betekenen voor een project, ging ik op zoek naar bouwnijverheid in de kleinere dorpjes rondom Cusco.

Via héél véél Google – projecten uit relatief afgelegen gebieden zonder internationale focus zijn nou eenmaal niet de beste in het opzetten en bijhouden van websites! – kwam ik diverse, interessante projecten op het spoor.

Eén project, genaamd Azul Wasi, trok mijn aandacht in het bijzonder en via beide personen die ik daarover benaderde, verliep het contact heel soepel, waardoor bijzonder moeilijke, Spaanse telefoontjes grotendeels uitbleven... :) Mijn eerste contactpersoon was Alcides, de Peruaanse oprichter van het project, en de ander Tom, een soort zakenrelatie uit Engeland. Tom was toevallig net die week in Cusco en beiden nodigden mij uit om eens kennis te komen maken.

Azul Wasi is een jongensweeshuis in Oropesa, een dorpje op ongeveer drie kwartier rijden van Cusco. Toen Alcides vele jaren geleden nog politieman was in Cusco, moest hij iedere avond de verkopende jongens van straat halen, aangezien het toendertijd nog verboden was om na negen uur ’s avonds op Plaza de Armas spullen te verkopen. Van het grootste deel van die jongens kwamen de mama’s even later sorry zeggen, beloofden dat het niet weer zou gebeuren en dan mochten ze hun kinderen weer mee naar huis nemen. Regelmatig bleef er echter een achter, die niet werd opgehaald... Zodoende ontstond bij Alcides het idee om een huis op te richten voor deze jongens, die – al wordt Azul Wasi een weeshuis genoemd – in veel gevallen nog wel ouders hebben, maar door hen zijn verstoten en op straat zijn gezet. Vaak gebeurt dat omdat de ouders geen geld hebben en zelf alcoholverslaafd zijn en in sommige gevallen leidt dat ertoe dat de kinderen door de rechter uit het ouderlijk huis worden gezet.

Zo’n vijftien jongens van acht tot en met twintig jaar oud wonen nu op een prachtig terrein tussen de bergen. Er woont een kokkin op het terrein, die als een moeder is voor de jongens en haar eigen drie dochters, die eveneens in het huis wonen. Overdag is er een docent aanwezig, die naar de kinderen omkijkt en ze helpt met hun huiswerk.

Daarvoor is een apart lokaal aanwezig, dat samen met het kantoortje het eerste gebouw op het terrein vormde en vroeger werd gebruikt als slaapkamers. De houten palen waar deze ruimtes op gefundeerd zijn, beginnen echter langzaam weg te rotten, waardoor het geheel aan het verzakken is en de muren beginnen te scheuren. Vandaar dat er nu wordt gebouwd aan een nieuw onderkomen voor deze twee functies. Dat is echter een traag proces, want Azul Wasi is compleet afhankelijk van financiering van buitenaf. In de week dat ik hier begon, was er met Tom toevallig een middelbare schoolklas uit Engeland aanwezig, die de vloer van het nieuwe gebouwtje ging maken. Inmiddels ligt de bouw helaas weer stil, omdat er op nieuwe gelden moet worden gewacht.

Ook de keuken-eetkamercombinatie is echter aan vervanging toe. Vandaar dat Alcides mij de vraag stelde of ik, bouwkundestudent zijnde, daarvoor een nieuw ontwerp wil maken! Daarmee ben ik nu druk doende: wat voor bouwmaterialen zijn hier voorhanden, hoe blijven de kosten zo laag mogelijk en aan wat voor type gebouw is eigenlijk precies behoefte?

Tom nam me die week verder mee naar een bespreking op een school in een dorpje verderop. Hij richt zich op duurzaamheidsonderwijs en neemt daarin vele aspecten mee. Zo bekommert hij zich onder andere over het lesmateriaal op de school en zoekt hij naar manieren om ook de schoolgebouwen onderwijzend te maken: volgend jaar gaan ze de wc’s renoveren en voorzien van tegels met daarop de geschiedenis van het toilet!

Een vriend van hem, die tevens architect is, heeft ongeveer een jaar geleden een ontwerp gemaakt voor een ‘ecoschool’. Er wordt nu hard gewerkt om de beslissende organen ervan te overtuigen dat dit niet per se duurder hoeft te zijn en zeker de moeite waard is. Binnenkort gaan we bekijken of ook ik in dat proces een rol kan spelen.

Naast deze bouwkundige activiteiten help ik – evenals Victoria, een heel gezellig meisje uit Mexico die hier gedurende anderhalve maand als vrijwilliger aanwezig is – mee met koken, Engelse les, huiswerk en overige aangelegenheden. Voor mij vormt dit project zodoende een prachtige combinatie van bouwkundige en sociale aspecten! :)