Hoorcollegeaantekeningen 15/16

Vragenuurtje & corporate governance

Dit college bestaat uit twee onderdelen: corporate governance en een uurtje vragen van studenten beantwoorden.

Vragen

Moeten de aandelen verkregen uit fusie of splitsing volgestort worden?

Nee. Er is immers al gestort op deze aandelen voor de fusie. Alleen voor genomen aandelen (aandelen gekocht van de vennootschap) geldt de stortingsplicht. Aandelen verkregen in de context van fusie of splitsing worden niet genomen, maar gegeven.

Hoeveel aandelen in de verkrijgende rechtspersoon krijgt de aandeelhouder?

Dat verschilt per geval. Art. 2:326 lid 1 sub a BW vereist voor de fusie en art. 2:334y lid 1 sub a BW vereist voor de splitsing dat iedere aandeelhouder een aandelenpakket van gelijke waarde zal ontvangen. Hierbij maakt het niet uit of art. 2:334e of 2:334cc BW toegepast wordt.

Wat is de 403-verklaring?

In art. 2:403 BW verklaart de moeder zichzelf volledig hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de dochter. Zo hoeft de dochter geen eigen aparte jaarrekening op te maken. Dit staat geregeld in art. 2:406 BW. De dochtervennootschap openbaart haar gegevens wel via de geconsolideerde jaarrekening.

Welke bedingen moeten we kennen?

Het voortzettingsbeding -en de twee vermogensbedingen. Dit is nagevraagd bij de hoorcollegedocent tevens vakcoördinator.

Het voortzettingsbeding houdt in dat een personenvennootschap in beginsel beëindigd wordt indien een van de vennoten uittreedt, volgens 7A:1683 onder 3° BW. Een voortzettingsbeding voorkomt dit. Een voortzettingsbeding voorkomt ontbinding via art. 7A:1683 onder 3° BW.

Vermogensbedingen zien op het ontlopen van de gevolgen van afrekening van de uittredend vennoot. Vermogensbedingen doen zich dus alleen voor bij personenvennootschappen met een voortzettingsbeding. Elke vennoot brengt immers iets in, wat deze terugkrijgt bij de uittreding. Welk beding van toepassing is, hangt af van de wijze van de inbreng.

Is er economisch eigendom ingebracht, dan is het overnemingsbeding mogelijk. De vennootschap neemt het goed over van de uittredend vennoot (want het juridisch eigendom ligt alleen bij de uittredend vennoot en dat heeft het altijd gelegen). Zij kopen het goed over, om zo te voorkomen dat zij een vervangend goed moeten faciliteren.

Is er juridisch en economisch eigendom ingebracht, dan is het verblijvensbeding een goede optie. Het verblijvensbeding houdt in dat een goed in de gemeenschap blijft bij uittreding van een vennoot. Deze krijgt wel een som geld mee. De uittredend vennoot wordt in deze situatie dus uitgekocht door de vennootschap.

Wat is het verschil tussen nietigheid en vernietigbaarheid en wat is het verschil in de toepassing van deze twee begrippen binnen het ondernemingsrecht?

Nietigheid staat in art. 2:14 BW. Nietigheid volgt uit strijd met wet en statuten, tenzij uit de wet (niet de statuten) anders voortvloeit. Nietigheid is de lex generalis, nietigheid is het uitgangspunt.

Vernietigbaarheid staat in art. 2:15 BW en betreft een strijd met procedures, strijd met redelijkheid en billijkheid of strijd met een reglement. Vernietigbaarheid van een besluit kan voortvloeien uit de wet (redelijkheid en billijkheid staat in 2:8 BW, dus in de wet.

Hier is de vernietigbaarheid ook tegen derden inroepbaar. Een vernietigbaarheid op grond van statuten en andere interne richtlijnen, heeft alleen intern een vernietigbare werking. De rechtshandeling komt wel tot stand, maar het bestuur raakt gebonden.

Corporate Governance

Over corporate governance is niet heel veel gezegd in verband met uitlopen van het vragenuurtje. Corporate governance zie top het bereiken van de ideale interne verhoudingen, zodat de onderneming zo efficiënt mogelijk als eenheid kan functioneren. Daarin is het handig dat ieder orgaan zijn plaats weet, wat die mag en wat die niet mag. Hiervoor zijn vier arresten uitgelicht, waarvan twee voorgeschreven als te lezen stof. Voor de andere twee volstaat wat op het hoorcollege behandeld is.

In Doetinchemse IJzergieterij is bepaald dat commissarissen besluiten mogen nemen die die aandeelhouders niet aanstaat, mits ze wel het belang van de vennootschap voor ogen blijven houden.

Forum-Bank: mogen de aandeelhouders instructies, dan wel richtlijnen geven aan het bestuur? Hoge Raad is heel duidelijk, namelijk dat dit niet mag. Het bestuur doet de strategie en met wensen van de aandeelhouders of welk orgaan dan ook hoeven ze geen rekening mee te houden.

Nu de wel voorgeschreven arresten, het eerste is een herhaling, namelijk het arrest ABN AMRO. In deze zaak werd beslist dat het bestuur en het bestuur alleen de strategie van de vennootschap bepaalden en de dagelijkse gang van zaken komt ook alleen voor rekening van het bestuur. Er is niets toegevoegd wat we al wisten.

De enige nieuwe zaak die voorgeschreven is, is de zaak ASMI. In die zaak zijn twee dingen belangrijk. Het belang van de vennootschap staat voorop. Belang van enige betrokken partij wordt hooguit in aanmerking genomen, alvorens de afweging gemaakt wordt. Het tweede belangrijke aspect is dat de raad van commissarissen volgens art. 2:140 lid 2 BW mag bemiddelen bij een conflict. Maar de raad van commissarissen mag dit weigeren als deze dat wil. De raad van commissarissen kan dus niet gedwongen om deze taak uit te voeren.