Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>
Wat is het arbeidsrecht? – Hoofdstuk 1
Wat houdt het arbeidsrecht in?
Het arbeidsrecht is het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de arbeidsverhouding van de onzelfstandige beroepsbevolking in de private en de publieke sector. Dit begrip wordt dan in ruime zin gebruikt. In de private sector noemen we het ook wel het commune arbeidsrecht. In de publieke sector spreken we van het ambtenarenrecht. Als we het over het arbeidsrecht hebben, is de term sociaal recht ook van belang. Soms wordt deze term namelijk gebruikt als synoniem voor arbeidsrecht. In de meeste gevallen wordt de term ‘sociaal recht’ als een ruimer begrip gebruikt, dan omvat het niet alleen het arbeidsrecht in de private sector en het ambtenarenrecht, maar ook het pensioenrecht en het socialezekerheidsrecht. De regels hiervan gelden niet alleen voor de onzelfstandige beroepsbevolking, maar geldt voor alle ingezetenen in Nederland.
De economische orde, ofwel de manier waarop het economische proces van productie, distributie en consumptie is georganiseerd, karakteriseert in grote mate het profiel van een maatschappij. Hoe deze economische orde ook is ingericht, de menselijke arbeid en de manier waarop de arbeidsverhoudingen zijn georganiseerd, nemen een niet weg te denken plaats in.
Wat zijn de rechtssubjecten binnen het arbeidsrecht?
De term beroepsbevolking omvat alle personen die:
- Als zelfstandige aan het werk zijn;
- als werknemer bij een particuliere werkgever werken;
- werknemer zijn bij de overheid;
- werklozen.
Werklozen zijn mensen zonder werk, die op zoek zijn naar betaald werk en hier ook voor beschikbaar zijn.
Tot de beroepsbevolking behoren:
Zelfstandigen
Personen die tot de zelfstandige beroepsbevolking behoren worden niet beschermd door de regels van het arbeidsovereenkomstenrecht, hun rechtspositie verschilt namelijk aanzienlijk van die van de onzelfstandige beroepsbevolking. Zelfstandigen plegen in tegenstelling tot onzelfstandige werknemers voor hun deelname aan de arbeid betreft niet van een opdrachtgever gesloten arbeidsverhouding afhankelijk te zijn (zoals een overeenkomst van koop en verkoop, de aanneming van werk, de opdracht of overeenkomst van enkele diensten).
In de praktijk kan je veel zelfstandigen van elkaar onderscheiden, zoals freelancers en zzp’ers. Sommige van deze zelfstandigen worden onder omstandigheden gelijkgesteld met werknemers (zoals bij de werknemersverzekeringen o.g.v. artikel 4 en 5 ZW, WW en WAO en het KB o.g.v. artikel 5 van deze wetten).
Zzp’ers kunnen in aanmerking komen voor diverse fiscale ondernemingsfaciliteiten zoals de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling.
Er bestaan ook tussenvormen, die vaak het juridisch statuut van de zelfstandige aan de positie van de werknemer paren.
Onzelfstandige
De onzelfstandige beroepsbevolking is verreweg de grootste groep binnen de beroepsbevolking. Dit zijn personen die als werknemer bij een particuliere werkgever (private sector) of bij de overheid (publieke sector) werken. Bij de overheid werken voornamelijk ambtenaren, die aangesteld zijn door het bevoegde gezag om in de openbare dienst te werken en werken dus niet op basis van een arbeidsovereenkomst (art. 1 Ambtenarenwet). Op deze arbeidsverhouding is het ambtenarenrecht van toepassing en niet het arbeidsovereenkomstenrecht uit art. 7:610 BW e.v.
De onzelfstandige beroepsbevolking in de private sector is onder te verdelen in twee sectoren. De marktsector; de personen binnen deze sector zijn werkzaam in het particuliere bedrijfsleven, dat voor wat betreft de inkomsten afhankelijk is van de markt, op basis van art. 7:610 BW. Naast de marktsector bestaat er ook de semipublieke/collectieve sector hier gaat het om een mengvorm. Het gaat dan om private rechtspersonen, waarbij sprake is van een bepaalde mate van financiëring of inkomsten uit publieke middelen. Bijvoorbeeld, de zorg en overige diensten worden voornamelijk gefinancierd uit de collectieve middelen. Deze sector wordt ook wel de collectieve of non-profit sector genoemd. Werknemers in deze sector zijn niet als ambtenaar aangesteld, maar werken voor het overgrote deel op basis van een arbeidsovereenkomst (art. 7:610 BW e.v.).
- Werklozen en gedeeltelijk arbeidsongeschikten
Dit zijn personen die geen werk hebben, maar die betaald werk zoeken en voor werk beschikbaar zijn. De overige personen tussen de zestien en de pensioengerechtigde leeftijd die geen betaalde arbeid verrichten, vallen buitens de werkingssfeer van het arbeidsrecht.
Wat zijn de juridische aspecten van de arbeidsovereenkomst?
De wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst is neergelegd in titel 7.10 in artikel 7:610 BW e.v. In artikel 7:610 BW wordt de arbeidsovereenkomst gedefinieerd als: ‘de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten’.
De arbeidsovereenkomst onderscheidt zich van andere overeenkomsten waarbij ook tegen beloning arbeid wordt verricht (zoals aanneming van werk en opdracht) door het vereiste dat de arbeid ‘in dienst’ van de wederpartij moet worden verricht. Volgens de rechtspraak is aan dit vereiste voldaan indien de wederpartij krachtens de overeenkomst bevoegd is (eenzijdig) instructies te geven omtrent de te verrichten arbeid of de bevordering van de goede orde in de onderneming. Het criterium ‘in dienst’ brengt dus de onzelfstandigheid van de arbeid tot uiting. Als dit element ontbreekt dan is er sprake van zelfstandige arbeid.
De werknemer
De term werknemer heeft verschillende betekenissen. Allereerst wordt in het BW deze term gebruikt. Daarnaast wordt de term werknemer in andere arbeidsrechtelijke wetten in een veel ruimere zin gebruikt, waardoor die wetten een ruimere werkingssfeer krijgen dan wanneer zij alleen voor werknemers in de zin van het BW zouden gelden. Voorbeelden van het ruimere werknemersbegrip zijn te vinden in de WML par 3.4.1.3 en de werknemersverzekeringen par 7.1.1. De reden voor deze uitbreiding is de bijzondere bescherming die het arbeidsrecht verbindt aan de arbeidsovereenkomst niet te onthouden aan groepen die maatschappelijk gezien dezelfde positie innemen.
Wat zijn de maatschappelijke aspecten binnen het arbeidsrecht?
Met de arbeidsovereenkomst verkrijgt de werkgever de bevoegdheid de werknemer aan te wenden in de onderneming gedurende de looptijd van de overeenkomst en tegen de overeengekomen arbeidsvoorwaarden.
Voor de werknemer is de arbeidsovereenkomst een middel op inkomen te verwerven. Het eindigen van de loonbetaling is een bedreiging van het bestaan van de werknemer. Voor de werknemer is er dus een groot financieel belang bij de arbeidsovereenkomst. De overeenkomst biedt vaak mogelijkheid tot scholing en verdere ontplooiing.
Het menselijke en financiële belang van de werknemer bij de inhoud en het voortbestaan van de arbeidsovereenkomst zorgt ervoor dat er een ongelijkheid bestaat tussen partijen. Een werkgever staat vaak in een sterkere positie op de arbeidsmarkt en komt daardoor ook in een gunstigere positie dan de individuele werknemer. Deze constatering is er onder meer aanleiding toe geweest om wettelijke bescherming door middel van grondrechten te gebruiken in de positie van de werknemer tegen de werkgever. Op deze manier wordt de positie van de werknemer versterkt.
Je kunt een onderneming definiëren als een organisatie van productiefactoren (kapitaal en arbeid) met het doel behoeften. Deze behoeften komen tot uiting op de markt en verschaffen aan de participanten weer een inkomen. Deze doeleinden komen niet zomaar voor elkaar. Om deze doeleinden te kunnen realiseren dient de werkgever beleid te voeren. Hier kun je een onderscheid maken tussen economisch beleid en sociaal beleid (of personeelsbeleid)
Sociaal beleid is het geheel van beslissingen dat rechtstreeks betrekking heeft op de organisatie van de factor arbeid in de onderneming. Met welke personen een arbeidsovereenkomst aan zal worden gegaan, op welke arbeidsvoorwaarden de arbeid zal worden verricht en op welke manier en onder welke omstandigheden de arbeidsovereenkomst zal worden beëindigd.
Economisch beleid is het geheel van beslissingen dat betrekking heeft op het ondernemingsvermogen. Bevat onder andere een afzet-, productie- , investerings-, en financieringsbeleid.
Wat zijn de belangrijkste punten van dit hoofdstuk?
De term beroepsbevolking omvat alle personen die:
- Als zelfstandige aan het werk zijn;
- als werknemer bij een particuliere werkgever werken;
- werknemer zijn bij de overheid;
- werklozen.
Werklozen zijn mensen zonder werk, die op zoek zijn naar betaald werk en hier ook voor beschikbaar zijn.
- De wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst is neergelegd in titel 7.10 in artikel 7:610 BW e.v. In artikel 7:610 BW wordt de arbeidsovereenkomst gedefinieerd als: ‘de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten’.
- De arbeidsovereenkomst onderscheidt zich van andere overeenkomsten waarbij ook tegen beloning arbeid wordt verricht (zoals aanneming van werk en opdracht) door het vereiste dat de arbeid ‘in dienst’ van de wederpartij moet worden verricht. Volgens de rechtspraak is aan dit vereiste voldaan indien de wederpartij krachtens de overeenkomst bevoegd is (eenzijdig) instructies te geven omtrent de te verrichten arbeid of de bevordering van de goede orde in de onderneming. Het criterium ‘in dienst’ brengt dus de onzelfstandigheid van de arbeid tot uiting. Als dit element ontbreekt dan is er sprake van zelfstandige arbeid.
- Het menselijke en financiële belang van de werknemer bij de inhoud en het voortbestaan van de arbeidsovereenkomst zorgt ervoor dat er een ongelijkheid bestaat tussen partijen. Een werkgever staat vaak in een sterkere positie op de arbeidsmarkt en komt daardoor ook in een gunstigere positie dan de individuele werknemer. Deze constatering is er onder meer aanleiding toe geweest om wettelijke bescherming door middel van grondrechten te gebruiken in de positie van de werknemer tegen de werkgever. Op deze manier wordt de positie van de werknemer versterkt.
Studiegids voor samenvattingen bij Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a.
Samenvattingen en studiehulp bij Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a.
Inhoudsopgave
- Samenvatting bij het boek: Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a. - 25e druk
- Samenvatting bij het boek: Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a. - 24e druk
- Samenvatting bij het boek: Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a. - 23e druk
- Samenvatting bij het boek: Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a. - 22e druk
- Bullets bij het boek: Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a. - 22e druk
- Samenvatting bij het boek: Schets van het Nederlands Arbeidsrecht van Bakels e.a.
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why would you use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
- Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
- Use the topics and taxonomy terms
- The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
- Check or follow your (study) organizations:
- by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
- this option is only available trough partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- by following individual users, authors you are likely to discover more relevant study materials.
- Use the Search tools
- 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
- The search tool is also available at the bottom of most pages
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Field of study
- All studies for summaries, study assistance and working fields
- Communication & Media sciences
- Corporate & Organizational Sciences
- Cultural Studies & Humanities
- Economy & Economical sciences
- Education & Pedagogic Sciences
- Health & Medical Sciences
- IT & Exact sciences
- Law & Justice
- Nature & Environmental Sciences
- Psychology & Behavioral Sciences
- Public Administration & Social Sciences
- Science & Research
- Technical Sciences
Schets van het Nederlandse arbeidsrecht YasminSelena01 contributed on 03-01-2020 12:32
De volledige samenvatting die bij het bovenstaande hoort is te vinden op JoHo.org!
Add new contribution