Sheetnotes Strafrecht 3 2018/2019

Week 1

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Nadere kennismaking Nederlands strafproces
• Aard en doel strafproces
• Verschillende procesfasen
• Normering van het Nederlandse strafrecht door het OM
• Vooronderzoek
• Vrijheidsbenemende dwangmiddelen

• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

• Het arrest Pseudoverkoop. Zie de volgende vraag voor een korte samenvatting.

• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

• Herziening ten nadele. Deze wet heeft tot doel onherroepelijke uitspraken van de strafrechter in geval van ernstige misdrijven ten nadele van de gewezen verdachte te kunnen herzien. Deze wet is sinds 2013 in werking getreden en is in principe zeer recent voor het strafrecht.
• Uit het arrest Pseudoverkoop blijkt ook dat opsporingsautoriteiten alleen bevoegd zijn om pseudoverkoop in te zetten als er geen disproportionele inbreuk wordt gemaakt op de rechten van burgers (dit wisten we al) en de levering van goederen niet zeer risicovol is voor de integriteit en beheersbaarheid van de opsporing (dit is nieuw).
• Het arrest Misleiding uit 2018. Hier ging het om een ruisstrategie. Er was een overval gepleegd en de politie had niet veel bewijs, maar wel twee verdachten in beeld. Ze hadden een trucje toegepast om te zeggen dat het ging om een gestolen envelop van geld. De twee verdachten werden afgeluisterd, ze werden misleid aan de hand van de buit om hen af te luisteren.

→HR: volgens Hof niet meer dan een beperkte inbreuk en niet zeer risicovol is geweest voor etc (..) dat oordeel geeft niet blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk. Onder deze omstandigheden werd het toegestaan:

• Ernstig begrijp
• De mate van misleiding
• Eerdere lichtere methoden onsuccesvol geleken
• De OvJ was op de hoogte
• Goed vastgelegd en bijgehouden

• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

• Alles wat tijdens de hoorcolleges wordt gezegd is tentamenstof, tenzij uitdrukkelijk wordt genoemd dat het een voorbeeld is om te illustreren.
• Je moet bij een tentamenvraag goed kijken naar de omstandigheden van het geval en deze logisch beoordelen.

• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen? Neem deze op en vermeld ook het antwoord

• Belangrijk om te weten is dat er nog iets anders belangrijks is gezegd in het Zwolsmanarrest, dan alleen de niet-ontvankelijkheid van het OM. De Hoge Raad zegt namelijk dat bij een beperkte inbreuk op de persoonlijke levenssfeer artikel 3 Politiewet daarvoor een toereikende wettelijke grondslag is.

Week 2

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Rechter
• OM
• Verdachte
• Raadsman
• Slachtoffer

• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

• Arrest Vooropgesteld (HR NJ 2016/388)
• Arrest Willekeur (HR NJ 2016/388)
• Voorbeeldarrest over Hendriquez
• ECLI:NL:RBHAA:2011:BQ0083 (rechter die een versje opleest, sprake van wraking?)

• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

• Het arrest Vooropgesteld uit 2016. De beslissing van het OM om tot vervolging over te gaan leent zich slechts in zeer beperkte mate voor een inhoudelijke rechterlijke toetsing in die zin dat slechts in uitzonderlijke gevallen plaats is voor een niet-ontvankelijkheidsverklaring van het OM in de vervolging op de grond dat het instellen of voortzetten van die vervolging onverenigbaar is met de algemene beginselen van behoorlijke procesorde. Zo’n uitzonderlijk geval doet zich wanneer er aan het OM een toerekenbare uitlating is gedaan, dat bij de verdachte het gerechtvaardigde vertrouwen te hebben gewekt dat hij niet zal worden vervolgd.

• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

• Er worden geen opmerkingen gemaakt met betrekking tot het tentamen.

• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?

• Oztürk t. Duitsland is een belangrijk arrest. Wordt meerdere keren genoemd in de colleges.

Week 3

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Dagvaarding
• Aanwezigheidsrecht verdachte
• Tenlastelegging
• Voorschriften der onderzoek ter terechtzitting
• Opruipen getuigen en deskundigen

• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

• ECLI:NL:RBNNE:2017:4391waarin nietigheid van de dagvaarding voorkwam.
• HR NJ 2015/75. Vermoeden van afstand van recht. Indien dagvaarding van verdachte met GBA-adres rechtsgeldig is betekend en verdachte noch raadsman op de terechtzitting is verschenen, kan de rechter – behoudens duidelijke aanwijzingen tegendeel – uitgaan van het vermoeden dat de verdachte vrijwillig afstand heeft gedaan van zijn aanwezigheidsrecht
• ECLI:NL:HR:2015:270. Bij aanhoudingsbeslissing moet rechter afweging te maken tussen alle daarbij betrokken belangen, waaronder • het belang van de betrokkene bij het kunnen uitoefenen van zijn aanwezigheidsrecht, • het belang dat niet alleen de betrokkene maar ook de samenleving heeft bij een doeltreffende en spoedige berechting en • het belang van een goede organisatie van de rechtspleging
• HR: 2015:3266. Het laatste woord wordt afgekapt van de verdachte en hij wordt verwijderd uit de zaal omdat hij een heel toneelstuk opvoert en allemaal onzin vertelt.

De Hoge Raad oordeelt het volgende:

Het recht op het laatste woord is geen absoluut recht, voor zwetsverhalen, eindeloze herhaling recalcitrant of provocerend gedrag is geen plaats.

Het moet dienstig zijn voor de beoordeling van de strafzaak, de persoonlijke omstandigheden van de verdachte daarbij inbegrepen

Rechter kan dus laatste woord ontnemen of verder verhinderen en ingeval van een (bijkomende) ordeverstoring na een eerdere vermaning, verwijdering bevelen artikel 273 lid 3 Sv.

• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

• Minister Dekker wil de verschijningsplicht van de verdachte uitbreiden. Hij wil dat koppelen aan het spreekrecht van het slachtoffer. Want als je spreekrecht hebt als slachtoffer, wil je natuurlijk wel dat er iemand is die daar naar luistert. Voor de uitspraak is er geen bevel van medebrenging. Dekker wil dat ook mogelijk maken.

• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

• Belangrijk om goed het onderscheid tussen cause en nature te maken voor op het tentamen

• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen? Neem deze op en vermeld ook het antwoord

• Er worden geen vragen behandeld die kunnen worden gesteld voor op het tentamen, maar er zijn meerdere sheets gewijd aan het Colazza arrest dus die is belangrijk voor het tentamen.

Week 4

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Wettelijk bewijsstelsel
• Rechtspraak EHRM

• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

• HR:2018:1128. Reclasseringsrapporten mogen niet als bewijsmiddel worden meegewogen
• NJ 2018/35. In een geval van een kinderpornografiezaak gaven de OvJ en verdediging toestemming dat de rechter de foto’s ging bekijken in de raadskamer. In beginsel mag de rechter geen waarnemingen doen buiten het onderzoek ter terechtzitting, maar er zijn dus uitzonderingen denkbaar.
• NJ 2018/344 plaatselijke toestand kan ook via Google Maps een feit van algemene bekendheid zijn.

• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

• Zie bovenstaande arresten

• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

• Er zijn geen opmerkingen gemaakt door de docent over het tentamen

• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen? Neem deze op en vermeld ook het antwoord

• Grote kans dat er een vraag komt over de bewijsminima op het tentamen.

Week 5

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Bewijsuitsluiting
• Niet-ontvankelijkheid OM
• Strafvermindering

• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur? Vat deze kort samen of haal ze uit de aantekeningen van vorig jaar.

• Opsporing en sfeercumulatie (NJ 2017/456). Het oordeel van de Hoge Raad verband met de definitie van opsporing en de daarmee verband houdende vraag: wanneer begint het vooronderzoek. Dit arrest is niet behandeld tijdens het hoorcollege, maar is echter wel tentamenstof.

• HR:2017:3198. Geen cautie levert vormverzuim op als bedoeld in art. 359a Sv, dat, na een daartoe strekkend verweer, in de regel dient te leiden tot uitsluiting van het bewijs van die verklaring (vgl. HR NJ 2013/310).

• Door een nadere toelichting te eisen waarom het door de verdediging gestelde verzuim zou moeten leiden tot bewijsuitsluiting alvorens zich gehouden te achten hieromtrent een met redenen omklede beslissing te geven, heeft het Hof het voorgaande miskend. Het middel is in zoverre terecht voorgesteld.

• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

• In de wet grooming stond dat het strafbaar is als je een afspraak maakt met iemand jonger dan 16 jaar. Opsporingsambtenaren kunnen zich voor doen als een iemand jonger dan 16 jaar om verdachte mensen op te sporen. Maar deze opsporingsambtenaren waren natuurlijk ouder dan 16 jaar. Sinds 1 maart 2019 is er ook sprake van grooming als je chat die jonger is dan 16 of zich voordoet als iemand van 16.

• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

• Er worden geen opmerkingen gemaakt met betrekking tot het tentamen

• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen? Neem deze op en vermeld ook het antwoord

• Je moet de criteria van het arrest Loze hasjpijp goed uit je hoofd kennen, zeer grote kans dat dit op het tentamen komt.

Week 6

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Beslissen en motiveren artikel 358 en 359 Sv

• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur? Vat deze kort samen of haal ze uit de aantekeningen van vorig jaar.

• ECLI:NL:GHARL:2018:2457. Een moord op een wandelaar. Een tijd later een dubbele roofmoord op een bejaard stel. Levenslange gevangenisstraf opgelegd. Rechtbank Assen legde eerst nog 30 jaar op. Levenslange gevangenisstraf schuurde eerst met het EVRM. Gezien de nieuwe ontwikkelingen van de wetgever, schuurde dat niet meer het EVRM dus voelde het hof zich vrij om levenslang op te leggen

→Hier ging het om een adequate vergelding en vereffening van de schade. Daarnaast de effectieve bescherming van de samenleving.  Ten slotte om anderen ervan te weerhouden om dergelijke misdrijven te begaan.

• Valkenburgse zedenzaken. Klanten werden vervolgd. Een aantal verdachten is het niet zwaar aangerekend. Zij waren niet op de hoogte van de leeftijd. De rechtbank zag omstandigheden om een taakstraf op te leggen, maar mocht dat niet doen. Maar ze kunnen hem wel in voorarrest plaatsen (onvoorwaardelijke vrijheidsstraf) en dan een taakstraf geven. (Artikel 22b lid 3 Sr) Dat stootte tegen het zere pijn van veel mensen.

→HR had daar geen probleem mee. Strafmotivering is niet onbegrijpelijk.

• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

• Zie bovenstaande arresten.

• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

• Er worden geen opmerkingen gemaakt door de docent met betrekking tot het tentamen.

• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen? Neem deze op en vermeld ook het antwoord

• Het is belangrijk om te weten dat een Dakdekkerverweer en een Meer en Vaart verweer zijn gerubriceerd onder de 359 lid 2 tweede zin verweren, maar dat ze de stelplicht hebben van een 358 lid 3 verweer.