In 2015 is de Jeugdwet in werking getreden met als doel kinderen en jongeren onder gezonde en veilige omstandigheden te laten opgroeien, de mogelijkheid te geven hun talent te mogen ontwikkelen en te laten deelnemen aan de samenleving. Hier worden professionals voor ingezet die vakbekwaam zijn en de juiste kennis en kunde hebben die in bepaalde situaties nodig zijn, dit noemen we de 'norm van de verantwoorde werktoedeling'. 

Wat is de norm van de verantwoorde werktoedeling?

Dat de aanbieder van de zorg de juiste professionals inzet die de juiste expertise hebben en vakbekwaam zijn. Dit zijn professionals die in het kwaliteitsregister Jeugd geregistreerd zijn, of een BIG-registratie hebben. In het kwaliteitsregister Jeugd staan de werkzaamheden, taken en verantwoordelijkheden beschreven waar een geregistreerde professional aan moet voldoen. 

Wat zijn de drie onderdelen van de norm?

In de Jeugdwet wordt gesproken over verantwoorde werktoedeling, dit betekent dat werk en verantwoordelijkheden zo opgedeeld zijn dat het leidt tot verantwoorde hulp. De norm moet toegepast worden, en wordt hieronder toegelicht in 3 onderdelen:

1. Waarom werken met geregistreerde professionals? De norm geeft aan dat het werk gegeven moet worden aan geregistreerde professionals uit het kwaliteitsregister Jeugd (SKJ) of uit het BIG-register. Het werk kan worden toegedeeld aan een niet-geregistreerde professional als daarmee de zorg niet afdoet en de kwaliteit die nodig is.
2. Zijn alle professionals vakbekwaam? Alle professionals worden bij toedeling van de zorg gezien als vakbekwaam. Bij toedeling van het werk moeten de aanbieders ook rekening houden met de specifieke kennis en vaardigheden van professionals. 
3. Werken professionals via standaarden? De norm vraagt ook dat geregistreerde professionals werken volgens de geldende professionele standaarden. Een professional mag geen werk doen waar hij/zij niet geschoold voor is.

Hoe kan het kwaliteitskader Jeugd toegepast worden?

In het kwaliteitsregister is opgenomen wanneer wel en niet-geregistreerde professionals het werk kunnen doen. Dit staat in het afwegingskader.

Wat is het afwegingskader?

Het afwegingskader helpt na te gaan welke taken en verantwoordelijkheden een professional heeft en hoe de situatie van de cliënt is. Op basis daarvan wordt besloten of de zorg door een wel/niet geregistreerde professional gegeven moet worden. Twee vragen vormen het uitgangspunt voor deze beslissing:

1. Hoe complex is de situatie van het kind/jongere? (cliënt-gerelateerd)
2. Hoe complex is de hulpverlening? (professional-gerelateerd)

Hoe wordt het afwegingskader gebruikt?

Allereerst staan de cliënt-gerelateerde indicatoren beschreven. Bijvoorbeeld: hoe complex/ernstig is de situatie van de cliënt? Wat is zijn omgeving? Verder is het belangrijk te kijken naar de drie aspecten van de hulpverlener: wie is verantwoordelijk en heeft de regie? Welke hulpverlening wordt er gevraagd/moet er gegeven worden? en welke impact heeft de hulpverlening op de cliënt?

Wanneer is de inzet van een geregistreerd professional nodig?

Een geregistreerde zorgprofessional kan ingezet worden wanneer hij over de juiste expertise beschikt en vakbekwaam is, en er zijn situaties waarin een geregistreerde zorgprofessional ingezet moét worden; bijvoorbeeld in een risicovolle of onveilige situatie. Wanneer wordt de geregistreerde zorgprofessional ingezet?

1. Wanneer kind of jongere in een onveilige, risicovolle situatie zit. In de volgende situaties moet er een geregistreerde zorgprofessional ingezet worden: risicovol, onveilig, crisis, levensbedreigend, meerdere problemen spelen tegelijkertijd, complexe problematiek met onduidelijke oorzaak, sterk wisselend verloop.
2. Als de professional grote verantwoordelijkheid heeft. Wanneer een zorgprofessional besluiten neemt over de volgende punten moet hij altijd geregistreerd staan.

Wat doet de zorgprofessional?

De zorgprofessional wordt ingezet bij de volgende situaties:

• Probleemverkenning: het observeren en signaleren, het analyseren van complexe hulpvraag, de juiste diagnose stellen.
• Toegang geven tot niet vrije toegankelijke jeugdhulp, bescherming of reclassering, het inzetten van deze hulp, het af- en opschalen van deze hulp, en het beëindigen van formele hulpverlening.
• Plan: samenwerking met cliënt op- en vaststellen hulpverleningsplan, behandelplan en aanpak, geven van advies over de behandeling, hulpverlening en ondersteuning.
• Het uitvoeren van het hulpverleningsplan, behandelplan en plan van aanpak, het inzetten dwang en drang, en het inzetten specifieke deskundigheid.
• Als het gaat om behandeling en hulpverlening bij complexe problematiek.
• Als de impact op het kind of jongere te groot is.

Wanneer is de inzet van een geregistreerde professional niet nodig?

Wanneer wordt de niet-geregistreerde professional ingezet?

• Als de omgeving van het kind of jongere voorspelbaar en veilig is. In de volgende situaties: voorspelbaar, risico's zijn in te schatten, veilige omgeving, niet levensbedreigend, problemen zijn gestabiliseerd. 
• Als het werkzaamheden betreft binnen probleem verkenning en het hulpverleningsplan onder een geregistreerde professional valt. Een geregistreerde collega doet in deze gevallen de eindverantwoordelijkheid of beoordeling.

Bij de volgende situaties wordt de niet-geregistreerde zorgprofessional ingezet:

• Probleemverkenning: het doelgericht observeren en signaleren en analyseren. 
• Plan: in samenwerking met cliëntsysteem en met behandelaar het hulpverleningsplan opstellen, en adviseren over werkwijze en uitvoering.
• Uitvoeren van het hulpverleningsplan, het rapporteren en evalueren, het beëindigen formele hulpverlening.
• Als het om praktische ondersteuning gaat. Denk bijvoorbeeld aan ondersteuning in dagelijkse leven. De aanpak en uitvoering is duidelijk en de werkzaamheden zijn bekend. 

Wanneer kunnen ze samen ingezet worden?

In een onveilige, risicovolle situatie of omstandigheid. In deze gevallen kan de niet-geregistreerde professional taken uitvoeren en verantwoordelijkheden op zich nemen onder de noemer van de geregistreerde zorgprofessional. De geregistreerde professional moet dan wel:

• Beoordeling en diagnose doen;
• Hulp- en behandelplan opstellen;
• Overtuigd zijn van vakbekwaamheid collega;
• Toezien op dossiervorming en inzicht hebben in voortgang;
• Zich laten informeren door de niet-geregistreerde professional.

De verdeling moet evenwichtig zijn en daarbij moet het voor het kind/jongere en de ouders en familie duidelijk zijn wie het aanspreekpunt is. 

Wie kunnen zich registreren voor beroepsregistratie en vooraanmelding voor beroepsregistratie?

Geregistreerde professionals zijn of geregistreerd in het Kwaliteitsregister Jeugd of als arts, verpleegkundige, gz-psycholoog of psychotherapeut in het BIG-register (dit moet op basis van Artikel 3). 

Voor een deel van de professionals (met HBO) is de beroepsregistratie nieuw, en wordt de komende jaren ontwikkeld. Het kwaliteitskader Jeugd is van toepassing op alle professionals die een hbo-functie of hoger hebben.