Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>

NHG-standaard (Geneeskunde): Rhinosinusitis - M33

De mucosa van de sinussen vormt een continuüm met de mucosa van de neus. Bij een ontsteking zal de gehele mucosa betrokken zijn: rhinosinusitis. De diagnose wordt gesteld op basis van de gepresenteerde klachten en symptomen, er moeten klachten van de neus (rhinorroe en/of verstopte neus) en bijholten (pijn) zijn. Bij jonge kinderen is het onderscheid met andere bovensteluchtweg infecties (adenoiditis, otitis media acuta) moeilijker. Er is geen positief effect van antimicrobiële middelen op het beloop. Pijnmedicatie werkt zo lnodig wel goed. Het beeld lijkt erg op dat van een verkoudheid.

De patiënt heeft zowel klachten of symptomen van de neus (zoals rhinorroe, verstopte neus, hoesten of niezen) als van de bijholten (aangezichtspijn, frontale hoofdpijn, tandpijn of pijn bij kauwen in de bovenste tanden en/of kiezen, maxillaire of frontale pijn bij bukken). Bij jonge kinderen kunnen naast aanhoudende klachten van de neus ook symptomen als prikkelbaarheid en nachtelijke onrust een uiting zijn van rhinosinusitis.

De volgende aspecten geven een verhoogde kans op afwijkend beloop:

  1. ernstig zieke patiënt

  2. alarmsymptomen (oedeem of roodheid van de oogleden van één oog, visusstoornissen zoals acuut verminderde visus of gestoorde volgbeweging, neurologische symptomen zoals meningeale prikkeling of uitvalsverschijnselen, suf of apathisch gedrag, en slecht drinken bij zuigelingen)

  3. opnieuw koorts na een aantal koortsvrije dagen binnen één klachtenepisode

  4. na 2 weken de klachten nog niet afgenomen.

  5. > 3 klachtenepisoden per jaar

  6. Immuungecompromitteerden (radiotherapie, chemotherapeutische behandeling, HIV, corticosteroïd gebruik, slecht ingestelde diabetes etc)

De incidentie is 20 per 1000 mannen en 34 per 1000 vrouwen per jaar. Piekleeftijd is 30-40 jaar. Klachten als, verstopte neus, hoesten, pijn, drukkend en vol gevoel, niezen, verminderde reuk, nare geur of afwijkende spraak, worden veroorzaakt door mucosa ontsteking. De ontsteking ontstaat door afsluiting van de sinus waardoor de klaring en ventilatie afneemt, hierdoor ontstaat een voedingsbodem voor micro-organismen. De verwekker is meestal bacterieel en soms viraal. Kan geluxeerd zijn door allergie. Bacteriën die het meest frequent worden aangetroffen zijn: Streptococcus pneumoniae en Haemophilus influenzae.

Aandoeningen die geassocieerd zijn met langdurige rhinosinusitisklachten met structurele veranderingen van de sinusslijmvliezen zijn astma, COPD, neuspoliepen en allergie.

Na tien dagen is 60% volledig vrij van klachten en na zes weken is dat 90%. Complicaties als hersenabces, osteomyelitis frontalis en meningitis en caverneuze trombose zijn zeldzaam.

Anamnese

  • neusklachten: rhinorroe, verstopping, hoesten en niezen.

  • klachten van de bijholten: aangezichtspijn, frontale hoofdpijn, pijn bij bukken etc.

  • algemene symptomen: koorts, mate van hinder, nachtelijke onrust etc.

  • duur, beloop, ernst van de klachten

  • eerdere episoden in de afgelopen twaalf maanden

  • afwijkende anatomie van keel of neus, allergie, astma?

  • Heeft de patiënt zelf wat gedaan en wat verwacht de patiënte van het beleid.

  • Ga na of iemand immuungecompromitteerd is.

  • Ga na of er alarmsymptomen zijn waaronder:

    1. oedeem of roodheid van de oogleden van één oog

    2. neurologische symptomen: uitvalsverschijnselen, visusstoornissen, meningeale prikkeling.

    3. verminderd bewustzijn

    4. niet (of minder dan de helft van normaal) drinken bij zuigelingen.

Telefonisch beoordelen kan maar de patiënt moet gezien worden bij: alarmsymptomen, een kind jonger dan 3 maanden en een kwetsbare oudere met koorts.

Lichamelijk onderzoek

Oogleden op oedeem of roodheid. Eventueel auscultatie longen. Bij kinderen onder de 12 jaar eventueel de keel, neus en oren inspecteren om andere diagnosen waaronder tonsillitis uit te sluiten.

Voor het beleid wordt onderscheid gemaakt tussen patiënten met een normaal beloop van de klachten en patiënten met een verhoogd risico op een afwijkend beloop van de klachten.

Bij hoesten als bijkomende klacht overweegt de huisarts auscultatie van de longen om een onderste luchtweginfectie of een astma-exacerbatie meer of minder waarschijnlijk te maken.

Differentiaal diagnose

  • otitis media acuta

  • vergroot adenoïd: mondademhaling, snurken, slaapapnoes

  • ondersteluchtweginfectie -> hoest en koorts

  • hoofdpijn bij griep, migraine etc.

  • allergische of hyperreactieve rhinitis

  • corpus alienum -> riekende rinorroe bij eenzijdige neusklachten.

  • Choanale atresie; eenzijdige neusklachten bij neonaten / zuigelingen

  • dentogene oorzaak

Behandeling

  • Pijnbestrijding.

  • Lokale toediening zoutoplossing en/of decongestiva, stomen. Dit verlicht maar heeft geen invloed op de snelheid van herstel. Bij kinderen jonger dan 2 jaar is toevoegen van menthol bij stomen gecontraïndiceerd.

  • Bij patiënten met een verhoogd risico op een afwijkend beloop van de klachten kan antimicrobiële therapie gegeven worden. Middel: amoxicilline of doxycycline.

  • Aan patiënten met een verhoogd risico op een afwijkend beloop met langdurige of recidiverende klachten, kan op proef een corticosteroïdenneusspray worden voorgeschreven. Middel: budesonide. Werking pas na 3-10 dagen.

  • Controle gewenst wanneer bij gebruik antibiotica koorts niet daalt binnen 48 uur en afwijkend beloop. De patiënt wordt eventueel dezelfde dag verwezen naar de specialist bij: alarmsymptomen of bij onvoldoende reageren op therapie en afwijkend beloop.

Beleid

Wanneer afwezigheid van alarmsymptomen en een normaal beloop plaatsvindt, kan volstaan worden met zelfzorg en voorlichting. Antibiotica worden voorgeschreven bij kwetsbare patiënten. Ook kan voorlichting gegeven worden over stomen, het gebruik van neusdruppels en paracetamol zo nodig. In eerste instantie wordt amoxicilline voorgeschreven en bij een allergie doxycycline. Tenslotte kunnen intranasale corticosteroïden worden voorgeschreven wanneer meer dan drie tot vier episoden per jaar plaatsvinden.

Image

Access: 
Public

Image

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why would you use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, study notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
    • Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
  2. Use the topics and taxonomy terms
    • The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
  3. Check or follow your (study) organizations:
    • by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
    • this option is only available trough partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
    • by following individual users, authors  you are likely to discover more relevant study materials.
  5. Use the Search tools
    • 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
    • The search tool is also available at the bottom of most pages

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Field of study

Follow the author: Medicine Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
1051