Samenvattingen per hoofdstuk bij Als opvoeden niet vanzelf gaat

Samenvattingen per hoofdstuk van het boek Als opvoeden niet vanzelf gaat door Liesbeth van Hoof en Marleen de Vries.

Bundle items:

Supersamenvatting Als opvoeden niet vanzelf gaat

Als opvoeden niet vanzelf gaat is een boek over orthopedagogiek. Het boek is geschreven door Liesbeth van Hoof en Marleen de Vries, beide orthopedagoog, psycholoog en docent. In hun werk kwamen zij erachter dat er nog niet één volledig en overzichtelijk boek over orthopedagogiek bestond en dat zij vooral veel informatie bij elkaar moesten zoeken vanuit verschillende bronnen. Toen besloten ze zelf het boek te schrijven waar alles in staat wat studenten en professionals nodig kunnen hebben.

Het boek legt uit wat orthopedagogiek inhoudt en hoe het werkt als wetenschap. Het behandelt de belangrijkste orthopedagogische theorieën en modellen. Ook gaat het in op problemen in het gezin, in de ontwikkeling van het kind en in de opvoeding. Het legt uit hoe ouders en orthopedagogische professionals met deze problemen om kunnen gaan. Tenslotte gaat het verder in op de rol van de orthopedagogische professional.

Het boek is geschreven voor studenten die worden opgeleid voor het orthopedagogisch werkveld, maar ook voor professionals die hun kennis willen actualiseren en verdiepen. In deze nieuwe editie (de derde druk) is aandacht besteed aan de veranderingen in het werkveld en de rol van de professionals. Ook zijn de nieuwste interventies en nieuwe wetenschappelijke ontdekkingen meegenomen in het boek.

302 keer gelezen

Wat is orthopedagogie - Hoofdstuk 1

Waar gaat dit hoofdstuk over?

In dit hoofdstuk worden de onderwerpen opvoeding en (ortho)pedagogie besproken. Opvoeding is een complex en veelzijdig concept dat beïnvloed wordt door vele factoren zoals cultuur, sociale trends en wetenschappelijke bevindingen. Het omvat een breed scala aan acties en praktijken die bijdragen aan de groei en ontwikkeling van een kind tot volwassenheid. Dit proces wordt vergemakkelijkt door een wederzijdse relatie tussen opvoeders en leerlingen die persoonlijkheidsontwikkeling bevordert en kansen biedt voor zelfverwerkelijking.

Pedagogie is een wetenschappelijke discipline die zich richt op de theorie en praktijk van opvoeding. Het omvat een breed scala aan onderwerpen zoals onderwijsmethoden, onderwijsfilosofie en de psychologische en sociale aspecten van leren. Orthopedagogie is een tak van pedagogie die zich bezighoudt met opvoeding in de context van ontwikkelingsproblemen. Het streeft ernaar onderwijs, scholing en ondersteuning te bieden aan kinderen en adolescenten die uitdagingen ondervinden in hun groei en ontwikkeling.

Dit hoofdstuk onderzoekt ook de omstandigheden waarin orthopedagogie relevant is. Specifiek behandelt het situaties waarin ouders of opvoeders te maken hebben met een impasse in de opvoeding, wat kan leiden tot stagnatie in de ontwikkeling van een kind. In dergelijke gevallen kunnen orthopedagogische interventies nodig zijn om de impasse te overwinnen en de groei en ontwikkeling van het kind te bevorderen.

Tot slot onderzoekt het hoofdstuk de relatie tussen orthopedagogie en andere gerelateerde wetenschappen zoals pedagogie en kinderpsychiatrie. Het benadrukt hoe deze disciplines samenwerken om uitgebreide ondersteuning en hulp te bieden aan kinderen en adolescenten die gespecialiseerde onderwijs- en ontwikkelingsinterventies nodig hebben.

Wanneer wordt orthopedagogie relevant?

Orthopedagogie is relevant in situaties waarin kinderen obstakels of uitdagingen ondervinden in hun ontwikkeling of in de opvoeding. Orthopedagogie kan bijvoorbeeld relevant zijn wanneer een kind moeite heeft met taalontwikkeling, problemen heeft met sociale interacties of moeite heeft op school. Bovendien kan orthopedagogie nuttig zijn in

387 keer gelezen

Hoe is orthopedagogie ontwikkeld? - Hoofdstuk 2

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de ontwikkeling van de orthopedagogiek als wetenschap. De orthopedagogiek ontstond in de achttiende eeuw als reactie op vragen over de leerbaarheid van "misleide" of "gehandicapte" individuen. De Verlichting speelde een grote rol in de ontwikkeling van de orthopedagogiek, omdat men begon te geloven dat met de juiste opvoeding kinderen op het goede pad gebracht konden worden. In de negentiende eeuw nam de overheid steeds meer verantwoordelijkheid voor de zorg en opvoeding van kinderen, wat leidde tot een grotere nadruk op onderwijs in plaats van alleen zorg. De twintigste eeuw was een eeuw van groeiende pedagogisering, waarbij opvoeden steeds meer gezien werd als een middel om het kind te helpen zich te ontwikkelen, en minder als een middel om "moeilijke kinderen" te vermijden. In de twintigste eeuw werden medische zorg en opvoeding steeds meer verschillend, en vanaf de jaren vijftig nam de professionalisering, specialisatie en differentiatie van de jeugdzorg toe. In de jaren negentig werd het leidende principe van de jeugdzorg de behoeften en verlangens van het gezin en het kind. Er was ook meer differentiatie in de zorg voor kinderen met een handicap of stoornis, criminele kinderen en verwaarloosde kinderen.

Het hoofdstuk beschrijft ook de veranderingen in perceptie over het opvoeden van kinderen met een handicap of stoornis in de loop der tijd. Vanaf de achttiende eeuw kwam het idee dat mensen met een handicap net zo goed konden ontwikkelen met wat aanpassingen als anderen en werd speciaal onderwijs groter en toegankelijker. In de twintigste eeuw ontstond er een beweging om de situatie van mensen in zorginstellingen zo normaal mogelijk te maken, zo veel mogelijk als "echt leven". Het doel veranderde van het weghouden van mensen met problemen of handicaps uit de samenleving naar het leren bewegen en gedijen in

359 keer gelezen

Hoe werkt de orthopedagogiek als wetenschap? - Hoofdstuk 3

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de orthopedagogische wetenschap en de belangrijkste stromingen binnen dit vakgebied. De orthopedagogiek is een praktische wetenschap die zich richt op het verbeteren van de praktijk door middel van kennis uit wetenschappelijk onderzoek en ervaring. Er worden twee benaderingen gebruikt om wetenschappelijke kennis te verkrijgen: het rationalisme en het empirisme. De belangrijkste stromingen in de orthopedagogiek zijn de humanistische stroming, de empirisch-analytische stroming en de kritisch-sociale stroming. Elke stroming heeft zijn eigen sterke en zwakke punten en biedt verschillende perspectieven op de studie van menselijke ontwikkeling en opvoeding.

Dit hoofdstuk gaat ook over empirisch onderzoek in de orthopedagogische wetenschap en hoe theorieën worden gevormd en getest. Empirisch onderzoek verzamelt ervaringen of gegevens systematisch door middel van observaties, experimenten en interviews. Deze gegevens worden geanalyseerd en geïnterpreteerd om hypotheses over de werkelijkheid te vormen en generalisaties te maken die van toepassing zijn op een breder scala aan situaties. Theorieën in de orthopedagogische wetenschap worden gevormd door de gegevens te interpreteren en conclusies te trekken over de onderliggende mechanismen die de waargenomen fenomenen verklaren, met behulp van theoretische kaders uit gerelateerde disciplines zoals psychologie, sociologie en antropologie. De empirische cyclus is een systematisch proces dat gebruikt wordt in empirisch onderzoek om theorieën te ontwikkelen en te testen, en omvat observatie, inductie, deductie, en evaluatie. Het is belangrijk om te erkennen dat empirisch onderzoek niet onfeilbaar is en dat wetenschappelijke inzichten worden gevormd door de maatschappelijke en culturele context waarin ze worden geproduceerd.

Wat is de orthopedagogische wetenschap?

Het vakgebied van de orthopedagogiek is een praktische wetenschap. Fenomenen binnen het vakgebied worden bestudeerd in de praktijk en interventies zijn gericht op het verbeteren van de praktijk. Professionals in het vakgebied van de orthopedagogiek worden echter geacht hun handelingen en beslissingen te baseren op

305 keer gelezen

Hoe werken diagnostiek en classificatie van orthopedagogische problemen? - Hoofdstuk 4

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over hoe bepaald wordt wanneer er sprake is van een orthopedagogisch probleem. Het bepalen of een situatie problematisch is, is subjectief en afhankelijk van percepties van ouders, kinderen en de omgeving. Het begrip "normaal" en "abnormaal" kan nuttig zijn, maar ook problematisch zijn en kan leiden tot stigmatisering. Er worden 12 overwegingen gegeven om de ernst van problemen en de noodzaak van hulp te bepalen, zoals leeftijdsgeschiktheid, duur van het probleemgedrag, socio-culturele omgeving en effect van het gedrag op de veiligheid en kwaliteit van leven van het kind of anderen om hem heen.

Dit hoofdstuk gaat ook over orthopedagogische diagnostiek en het proces van het identificeren en beoordelen van de gezondheidstoestand of het probleem van een persoon, in de context van psychologie en onderwijs. Het diagnostische proces omvat meerdere stappen, waaronder een intakegesprek, evaluatie van vaardigheden en capaciteiten van het kind, ontwikkelen van een diagnose en behandelplan, en voortdurende evaluatie en monitoring van de voortgang van het kind. Er worden verschillende benaderingen van orthopedagogische diagnostiek besproken in dit hoofdstuk, namelijk de empirisch-analytische, de humanistische en de kritisch-emancipatorische benadering. Uiteindelijk hangt de keuze van de benadering af van de doelen van de beoordeling en de behoeften van het individu dat wordt beoordeeld.

Dit hoofdstuk bespreekt ten slotte de classificatie van orthopedagogische problemen, inclusief het proces van categorisatie op basis van symptomen, gedragingen en andere relevante kenmerken, en het gebruik van gestandaardiseerde diagnostische tools zoals vragenlijsten, beoordelingsschalen en klinische interviews. Er wordt besproken dat categorisatie gebaseerd is op vastgestelde diagnostische criteria, zoals die in het DSM, en dat het belangrijk is voor het begrijpen van de aard van een probleem en het plannen van behandelingen. Er worden ook twee verschillende benaderingen van classificatie besproken: de categorische benadering, waarbij kenmerken van een kind in

334 keer gelezen

Wat zijn de belangrijkste theorieën en modellen in de orthopedagogiek? - Hoofdstuk 5

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk bespreekt de theorieën en modellen die worden gebruikt in de orthopedagogie om de ontwikkeling van kinderen en opvoedpraktijken te begrijpen. De vijf theoretische kaders die in dit hoofdstuk aan bod komen zijn het kader van ontwikkelings- en opvoedingstaken, systeemtheorie, het kader van risico- en beschermende factoren, het kader van positieve ontwikkeling en de orthopedagogische theorie van Kok.

Het kader van ontwikkelings- en opvoedingstaken is gebaseerd op het idee dat elk kind tijdens zijn jeugd vier verschillende ontwikkelingsfasen doormaakt en dat elke fase wordt gekenmerkt door specifieke ontwikkelingstaken die moeten worden voltooid om optimaal te kunnen ontwikkelen. De vier jeugdperioden die Goudena veronderstelt, zijn zuigelingen- en peutertijd, vroege kindertijd, middenkindertijd en adolescentie.

De systeemtheorie benadrukt dat individuen niet in isolatie begrepen kunnen worden, maar eerder als onderdeel van onderling verbonden systemen of contexten die invloed hebben op hun ontwikkeling en gedrag. Deze theorie omvat het sociaal-ecologische model van Bronfenbrenner, het transactionele model van Knorth en het model van Pennington.

Het kader van risico- en beschermende factoren verwijst naar het idee dat de ontwikkeling en het welzijn van een kind worden beïnvloed door verschillende risicofactoren en beschermende factoren. De balans tussen deze factoren kan een aanzienlijke invloed hebben op de ontwikkeling en het gedrag van een kind.

Het kader van positieve ontwikkeling benadrukt de bevordering van positieve factoren en resultaten in de ontwikkeling van kinderen, in plaats van zich uitsluitend te richten op risico's en negatieve uitkomsten.

De orthopedagogische theorie van Kok is een theoretisch kader dat zich richt op de ontwikkeling van de vaardigheden van een kind en zijn vermogen om zich aan zijn omgeving aan te passen. Het benadrukt het belang van het bieden van een positieve leeromgeving die de ontwikkeling van vaardigheden en de bevordering van welzijn mogelijk maakt.

Wat

337 keer gelezen

Hoe wordt planmatig gewerkt in de orthopedagogiek? - Hoofdstuk 6

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over hoe plannen worden gemaakt in de orthopedagogie, waarbij het belangrijk is om een gepersonaliseerde benadering te gebruiken om de behoeften, capaciteiten en voorkeuren van het individu te begrijpen. Het besluitvormingsproces omvat het verzamelen van informatie, het maken van een plan, het herzien en aanpassen van het plan indien nodig, en het evalueren van de effectiviteit ervan. Het plan moet in samenwerking met het individu, hun familieleden en andere professionals die betrokken zijn bij hun zorg worden ontwikkeld en regelmatig worden herzien en aangepast. Het is essentieel om volgens het plan te werken en samen te werken om ervoor te zorgen dat iedereen naar dezelfde doelen werkt.

Ook wordt de regulatieve cyclus uitgelegd. Dit is een model van actieregulatie dat bestaat uit vier fasen: doelstelling, planning, uitvoering en evaluatie. Het beschrijft hoe individuen hun acties plannen, monitoren en aanpassen om een doel te bereiken. Het hoofdstuk benadrukt ook het nut van de regulatieve cyclus in de orthopedagogie voor het plannen van interventies en ondersteuning voor individuen met ontwikkelings-, emotionele of gedragsproblemen.

Vervolgens wordt het Dordts Strategisch Model uitgelegd, dat een raamwerk biedt voor de planning en uitvoering van interventies voor individuen met complexe behoeften, inclusief degenen die ondersteuning nodig hebben van orthopedagogische professionals. Het model omvat zes stappen: probleemanalyse, doelstelling, interventieplanning, uitvoering, monitoring en evaluatie, en aanpassing.

Tenslotte wordt op evaluatie ingegaan. Evaluatie houdt in het meten van de voortgang naar de doelen die in het plan zijn vastgesteld, het identificeren van gebieden van succes en gebieden die extra ondersteuning nodig hebben, en het maken van aanpassingen aan het plan indien nodig. Evaluatie kan worden gedaan door middel van verschillende methoden, zoals formele beoordelingen, observaties en feedback van de persoon, hun familie en andere professionals die betrokken zijn bij hun zorg.

Hoe worden

340 keer gelezen

Wat is het gezin als opvoedingsomgeving? - Hoofdstuk 7

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de definitie van het gezin en hoe het gezin betrokken is bij de orthopedagogische behandeling. Vroeger werd gedacht dat kinderen met problemen beter weggehaald konden worden bij het gezin, maar de systeemtheorie heeft aangetoond dat het gezin een samenhangend systeem is dat invloed heeft op het gedrag van de kinderen. Binnen het gezin hebben gezinsleden verschillende rollen en kunnen coalities gevormd worden, wat problemen kan veroorzaken zoals parentificatie en perverse triades. De patronen in een gezin hebben een functie om tot evenwicht te komen, maar kunnen moeilijk te doorbreken zijn omdat alle gezinsleden een motivatie hebben om door te gaan met het probleem. Het gezin kan ook worden gedefinieerd aan de hand van de taken die het heeft, waarbij opvoeding een belangrijke taak is.

Dit hoofdstuk gaat ook over de rol van de orthopedagogie bij gezinsproblemen, in het bijzonder bij kindermishandeling en bij ouders met een verslaving en/of psychische problemen. Dit hoofdstuk bespreekt eerst kindermishandeling en hoe hiermee moet worden omgegaan. Kinderen hebben het recht op bescherming tegen elke vorm van geweld, misbruik, verwaarlozing of uitbuiting. Het hoofdstuk legt ook de verplichte meldcode uit die professionals moeten gebruiken om kindermishandeling te signaleren en aan te pakken. Daarnaast wordt de Signs of Safety methodiek beschreven, een krachtgerichte en oplossingsgerichte benadering bij kindermishandeling of vermoedens hiervan waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende tools om de veiligheid van het kind te vergroten.

Vervolgens bespreekt het hoofdstuk KOPP/KOV-kinderen en hoe moet worden omgegaan met gezinnen waarin ouders een verslaving en/of psychisch probleem hebben. Het opgroeien in zo'n gezin kan leiden tot diverse problemen bij het kind, zoals een gevoel van verantwoordelijkheid voor de ouder, emotionele problemen, gedragsproblemen of problemen op school. Er zijn verschillende risicofactoren en beschermende factoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling en het

303 keer gelezen

Welke problemen in de baby-peutertijd zijn belangrijk in de orthopedagogie? - Hoofdstuk 8

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de ontwikkelings- en opvoedingsopgaven in de baby-peutertijd. De babyfase wordt gekenmerkt door de ontwikkelingsopgaven van fysiologische zelfregulatie en veilige gehechtheid, terwijl de peuterfase zich richt op autonomie en de ontwikkeling van functies zoals lopen en praten. De opvoeder speelt een belangrijke rol in het bieden van ondersteuning en stimulering van de ontwikkeling van het kind. Problemen kunnen ontstaan door verschillende factoren, zoals medische aandoeningen, opvoedingsvaardigheden en interacties tussen ouder en kind.

Dit hoofdstuk gaat over problemen die kunnen voorkomen bij baby's en peuters tijdens hun ontwikkeling, zoals problemen met zelfregulatie en stress, voeding en slaap, gehechtheid en autisme. Omgaan met problemen op het gebied van zelfregulatie en stress bij baby's en peuters vereist een gevoelige aanpak die rekening houdt met de individuele behoeften van het kind. Het bieden van een veilige, voorspelbare omgeving, regelmatige routines, emotionele nabijheid en professionele hulp indien nodig zijn enkele strategieën die kunnen helpen. Het aanleren van vaardigheden op het gebied van zelfregulatie is ook belangrijk, omdat dit het kind kan helpen om beter om te gaan met stressvolle situaties en emoties.

Baby's en peuters kunnen ook voedings- en slaapproblemen hebben die hun ontwikkeling en welzijn kunnen beïnvloeden. Het is belangrijk om de oorzaken te onderzoeken en passende actie te ondernemen, zoals het veranderen van de opvoedingsaanpak en reageren op de signalen van het kind. Voedingsstoornissen kunnen ernstiger zijn en moeten zo vroeg mogelijk worden herkend en behandeld om gezondheidsproblemen op lange termijn te voorkomen.

Bowlby's hechtingstheorie stelt dat de relatie tussen het kind en de verzorger van cruciaal belang is voor de ontwikkeling van het kind. De Strange Situation Test van Ainsworth onderzoekt de gehechtheidsstijl van een kind en er worden vier gehechtheidstypes onderscheiden: veilige, angstig-vermijdende, angstig-afwerende en gedesorganiseerde gehechtheid. Onveilige hechting in de vroege kindertijd

281 keer gelezen

Welke problemen in de peuter-kleutertijd zijn belangrijk in de orthopedagogie? - Hoofdstuk 9

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de ontwikkelingsopgaven van peuters en kleuters, waaronder het leren omgaan met andere kinderen en sociale interactie, het verinnerlijken van normen en waarden, en de ontwikkeling van genderidentiteit. Opvoeders hebben de taak om kinderen te ondersteunen in deze ontwikkelingsopgaven, door het bieden van een stimulerende omgeving, het leren omgaan met andere kinderen en conflictsituaties, het overbrengen van normen en waarden en het ondersteunen van de ontwikkeling van genderidentiteit.

Verder behandelt dit hoofdstuk een aantal veelvoorkomende problemen in de peuter-kleutertijd en hoe hiermee omgegaan moet worden. Verschillende soorten angststoornissen worden besproken, evenals risico- en beschermende factoren en mogelijke manieren om angst bij peuters en kleuters te behandelen. Het is belangrijk om hulp te zoeken indien nodig en om het kind gerust te stellen en te laten zien hoe het zich op een veilige en effectieve manier kan gedragen in situaties die het kind eng vindt.

Ontwikkelingsbeperkingen bij peuters en kleuters hebben invloed op hun ontwikkeling en resulteren in een vertraagde ontwikkeling in vergelijking met leeftijdsgenoten. Er zijn verschillende soorten ontwikkelingsbeperkingen, zoals verstandelijke beperkingen, motorische beperkingen en taal- en spraakstoornissen. Het is belangrijk om bij deze kinderen vroegtijdig ondersteuning te bieden en een omgeving te creëren die aangepast is aan hun behoeften. De nadruk moet liggen op het stimuleren van hun ontwikkeling op een manier die past bij hun mogelijkheden. Ouders en orthopedagogische professionals kunnen problemen voorkomen of oplossen door te zorgen voor een gestructureerde en voorspelbare omgeving waarin het kind weet wat er van hem of haar wordt verwacht.

Chronische ziekte kan extra uitdagingen met zich meebrengen voor jonge kinderen, zoals medicatie, medische afspraken en concentratieproblemen. Het is belangrijk dat ouders en orthopedagogische professionals een ondersteunend en begripvol netwerk bieden aan het kind, flexibele afspraken maken over activiteiten, extra ondersteuning bieden op school

286 keer gelezen

Welke problemen bij basisschoolkinderen zijn belangrijk in de orthopedagogie? - Hoofdstuk 10

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de ontwikkelings- en opvoedingsopgaven van basisschoolkinderen. Het beschrijft de verschillende ontwikkelingsopgaven waarmee basisschoolkinderen worden geconfronteerd, waaronder het ontwikkelen van schoolse en cognitieve vaardigheden, vriendschappen en sociale en morele ontwikkeling. Het legt uit dat opvoeders een belangrijke rol hebben bij het ondersteunen van deze ontwikkelingsopgaven door een stimulerende omgeving te bieden en een warme en democratische opvoedingsstijl te hanteren. Er worden ook problemen besproken die kunnen optreden bij het ontwikkelen van deze vaardigheden en hoe ouders en opvoeders deze problemen kunnen aanpakken.

Er wordt vervolgens specifiek ingegaan op problemen met schoolse vaardigheden, angst en gedragsproblemen. Dit hoofdstuk behandelt eerst problemen met schoolse vaardigheden bij basisschoolkinderen, zoals dyslexie en dyscalculie. Het benadrukt dat kinderen met deze problemen vaak een neurologische aandoening hebben die hun vermogen om te leren beïnvloedt en dat ze ondersteuning en de juiste behandeling nodig hebben om te kunnen slagen in de klas. Orthopedagogische professionals kunnen gespecialiseerde begeleiding en behandeling bieden, zoals remedial teaching en psycho-educatie, en ouders kunnen hun kinderen ondersteunen door een begripvolle en ondersteunende omgeving te bieden en eventueel op zoek te gaan naar een school die gespecialiseerde ondersteuning biedt.

Daarna worden drie veelvoorkomende soorten angst besproken: angstgerelateerde schoolweigering, faalangst en sociale angst. Daarnaast wordt ook dwangstoornis genoemd als een vorm van angst die de ontwikkeling van een kind negatief kan beïnvloeden. Het aanmoedigen van positieve coping-strategieën, zoals ontspanningstechnieken, kan helpen bij het beheersen van angstgevoelens. Het is ook belangrijk om de achterliggende oorzaken van de angst te begrijpen en te behandelen, waarbij soms professionele hulp noodzakelijk is.

Tenslotte behandelt het hoofdstuk hoe om te gaan met gedragsproblemen bij basisschoolkinderen. Probleemgedrag kan variëren van agressief en oppositioneel gedrag tot impulsiviteit, liegen of stelen. ADHD kan ook een rol spelen bij druk gedrag en kan leiden tot sociale en

308 keer gelezen

Welke problemen in de adolescentie zijn belangrijk in de orthopedagogie? - Hoofdstuk 11

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over de ontwikkelings- en opvoedingstaken van adolescenten. Adolescentie is een fase van ingrijpende veranderingen waarin jongeren een aantal ontwikkelingsopgaven moeten doorlopen om zich tot volwassenen te kunnen ontwikkelen, zoals het ontwikkelen van persoonlijke identiteit en een eigen waardesysteem en het ontwikkelen van formeel-operatief denken. Ouders en opvoeders hebben ook een aantal opvoedingsopgaven in de omgang met adolescenten, waarbij ze moeten balanceren tussen het geven van vrijheid en het bieden van structuur.

Vervolgens worden de veelvoorkomende problemen uit de adolescentie behandeld, namelijk persoonlijkheidsproblematiek, stemmingsproblemen, middelengebruik, eetproblemen en zelfbeschadigend gedrag.

Adolescenten kunnen verschillende persoonlijkheidsproblemen ervaren, waaronder borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS). Omgaan met adolescenten met persoonlijkheidsproblemen vereist vaak een langdurige en multidisciplinaire aanpak. Psychotherapie kan helpen. Het is ook belangrijk om adolescenten met persoonlijkheidsproblemen te ondersteunen en een empathische en begripvolle houding te hebben.

Ook kunnen adolescenten stemmingsproblemen ervaren. Een voorbeeld van een ernstige stemmingsstoornis is de bipolaire stoornis, die gekenmerkt wordt door afwisselende episodes van manie en depressie en kan leiden tot verminderde schoolprestaties, problemen met relaties en sociale isolatie. Ouders en pedagogische professionals moeten alert zijn op signalen van stemmingsproblemen en de adolescent ondersteunen en zo nodig hulp inschakelen van een professional.

Middelengebruik onder adolescenten kan leiden tot gezondheidsproblemen, verslaving en risicovol gedrag. Het is belangrijk om te begrijpen waarom adolescenten middelen gebruiken en open te staan voor communicatie. Ouders en professionals kunnen helpen door informatie te bieden en alternatieven aan te bieden.

Eetproblemen zijn veelvoorkomend onder adolescenten en kunnen leiden tot gezondheidsproblemen. Anorexia nervosa, boulimia nervosa en eetbuistoornis zijn veel voorkomende eetstoornissen. Oorzaken kunnen biologisch en psychologisch zijn en kunnen worden verergerd door sociale druk, emotionele problemen en stress. Ouders en professionals moeten alert zijn op signalen van eetproblemen en hulp bieden door middel van therapie en/of diëtetiek, met de nadruk op een gezonde

273 keer gelezen

Wat zijn professionaliteit en professionalisering in de orthopedagogie? - Hoofdstuk 12

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over professionaliteit, professionalisering en de rol van professionals in de orthopedagogie. Professionaliteit verwijst naar de eigenschappen en kwaliteiten die professionals zouden moeten hebben, zoals expertise, betrokkenheid en communicatievaardigheden. Van professionals in de orthopedagogie wordt verwacht dat ze de nodige kennis, vaardigheden en attitudes hebben om hoogwaardige ondersteuning en begeleiding te bieden aan kinderen en jongeren met speciale behoeften en hun families.

Dit hoofdstuk bespreekt ook de verschillende opvattingen over professionaliteit in de orthopedagogiek, waaronder het belang van competenties en kwalificaties en het belang van voortdurend leren en reflectieve praktijk. Daarnaast wordt benadrukt hoe professionaliteit verandert in de orthopedagogiek, waarbij professionals moeten omgaan met voortdurende veranderingen en onzekerheid in het vakgebied, zich flexibel moeten opstellen om elke cliënt een op maat gemaakte benadering te bieden, en zich bewust moeten zijn van de emotionele belasting van hun werk en tijd moeten nemen voor zelfzorg en reflectie.

Tenslotte wordt professionalisering behandeld in dit hoofdstuk. Professionalisering in de orthopedagogie verwijst naar het proces van het worden van een professional in het vakgebied, wat inhoudt dat men gespecialiseerde kennis, vaardigheden en competenties verwerft, een professionele identiteit aanneemt en zich houdt aan professionele normen. Het doel van professionalisering is om ervoor te zorgen dat beoefenaars de kennis, vaardigheden en competenties hebben die nodig zijn om personen met een beperking en hun families effectief te ondersteunen en om de hoogste normen van ethische en professionele praktijk te handhaven. Professionalisering is essentieel om het vakgebied van de orthopedagogie levend en evoluerend te houden en om ervoor te zorgen dat beoefenaars de nodige kennis, vaardigheden en competenties hebben om effectieve ondersteuning te bieden. Het Actieplan Professionalisering in de jeugdzorg in Nederland was een belangrijke initiatief om de rol van professionals te versterken, richtlijnen te bieden, ontwikkeling en voortdurend leren te

370 keer gelezen

Wat kunnen orthopedagogische professionals in hun werk verbeteren? - Hoofdstuk 13

Waar gaat dit hoofdstuk over?

Dit hoofdstuk gaat over hoe orthopedagogische professionals hun professionele relaties kunnen verbeteren door middel van het reflecteren op en integreren van de drie dimensies van professionaliteit, namelijk de persoonlijke dimensie, de technisch-instrumentele dimensie en de normatieve dimensie. Professionals moeten zich bewust zijn van hun persoonlijke eigenschappen en hun persoonlijke waarden en overtuigingen, kennis hebben van de methoden en technieken die worden gebruikt in hun vakgebied en ethische principes kunnen toepassen in de praktijk. Door te reflecteren op deze dimensies kunnen professionals op een authentieke, effectieve en ethische manier werken met kinderen en hun families.

Vervolgens gaat dit hoofdstuk over de kritiek op de professionele relatie in de orthopedagogiek vanwege het toenemende gebruik van wetenschappelijke methoden en benaderingen om menselijk gedrag te begrijpen en te beheersen. De kritiek richt zich op de beperkingen van een reductionistische aanpak die geen rekening houdt met de uniciteit van elk individueel kind en gezin, en de standaardisering van zorg die niet altijd geschikt is voor elk individu. Critici suggereren dat orthopedagogische professionals een meer holistische en empathische benadering van zorg moeten ontwikkelen die rekening houdt met de unieke ervaringen, achtergronden en behoeften van elk individu.

Hoe kunnen orthopedagogische professionals hun professionele relaties verbeteren?

Professionals brengen altijd hun persoonlijke bagage met zich mee naar hun werk. Hun persoonlijke eigenschappen zijn echter niet altijd natuurlijk afgestemd op wat het kind en de ouders van hen vragen. Een belangrijke factor in het succes van het ondersteuningsproces is de kwaliteit van de relatie tussen de professionele zorgverlener en het kind. Het is belangrijk dat de professional bewust kiest hoe hij de relatie in elk individueel geval vormgeeft, op basis van de orthopedagogische ondersteuningsvraag. Bovendien is het belangrijk dat de professional zich bewust is van zijn persoonlijke behoeften en zijn eigen referentiekader.

De Beroepsvereniging