HR 29 mei 2009, NJ 2009, 245 (Van der Graaf Oost-Europa c.s./A.I.G. Europe) - Arrest

Onderwerp: Doorbreking limit (art. 23 CMR)

Casus:

Van der Graaf c.s. zijn op 28 november 1997 een vervoersovereenkomst aangegaan met Philips Industrie voor het vervoerd over de weg van een zending huishoudelijke elektrische apparaten van Groningen naar Moskou. Op deze overeenkomst is het CMR verdrag van toepassing. Blijkens de CMR-vrachtbrief geldt als geadresseerde van de lading Stroyinvest te Moskou. De lading heeft Stroyinvest echter niet bereikt, maar is aan iemand anders, Dyker, afgeleverd. Met de vrachtwagenchauffeur Vasilenko is een interview gehouden waarin hij een verklaring voor zijn handelswijze gaf. Daarin kwam naar voren dat toen Vasilenko was aangekomen bij het op de CMR vrachtbrief vermelde afleveradres, hij het op de vrachtbrief opgegeven nummer en Dyker aan de lijn kreeg. De vertegenwoordigers van Dyker hebben toen de relevante documenten in ontvangst genomen en Vasilenko heeft toen op aanwijzing van de vertegenwoordigers van Dyker de zending gelost. Van der Graaf c.s. stellen dat in geen geval sprake is van opzet of grove schuld in de zin van artikel 29 CMR-verdrag, die een doorbreking van de aansprakelijkheid op grond van artikel 23 CMR-verdrag rechtvaardigt.

Rechtbank en Hof:

Naar de mening van de rechtbank staat vast dat Vasilenko de douanedocument niet aan de douanemedewerkers heeft gegeven, maar aan voor hem onbekende personen van wie hij de identiteit niet heeft vastgesteld en gecontroleerd. Dat de plaats en wijze waar de lading is afgeleverd, niet op de vrachtbrief is vermeld en gebeurde op initiatief van onbekende personen. Dit had bij Vasilenko zodanige argwaan moeten wekken dat hij zich van deze wijze van aflevering van de lading had moeten onthouden. De rechtbank is van oordeel dat het beroep op overmacht van Van der Graaf faalt. Van der Graaf c.s. hebben niet voldaan aan de op hen rustende processuele verplichting om hun stellingen voldoende te onderbouwen en de stellingen van de wederpartij voldoende gemotiveerd te weerspreken. De rechtbank is uitgegaan van de juistheid van de door de wederpartij gestelde stellingen en is niet toegekomen aan het geven van een bewijsopdracht.

Het Hof is het met de rechtbank eens. Er is onvoldoende gemotiveerd betwist door chauffeur waardoor de schade het gevolg is van aan de vervoerder toe te rekenen grove schuld van de chauffeur.

Hoge Raad:

Ook de Hoge Raad komt tot de conclusie dat Van der Graaf de stellingen van de wederpartij waaruit bleek dat het verlies van de lading voortkwam uit grove schuld, niet voldoende gemotiveerd hebben betwist. De schade is het gevolg van aan Van der Graaf c.s. toe te rekenen grove schuld van Vasilenko.

Leerstuk:

Uit deze uitspraak blijkt dus dat de vervoerder moet zeer gemotiveerd verweer moet voeren. Door dit arrest is het doorbreken van het limit makkelijker gemaakt dan voorheen.