Samenvattingen: de beste wetenschappelijke artikelen voor staatsrecht en constitutioneel recht samengevat

Inleiding

In deze notitie wordt de uitkomst van de juridische verkenning naar de inzet van een Mosquito behandeld. Een Mosquito is een apparaat dat een voor jongeren hinderende toon afgeeft, het doel van het gebruik is om overlast veroorzakende jongeren te weren. De verkenning zal gaan over de juridische grondslag en de voorwaarden van het gebruik.

Feitelijk gebruik

Momenteel zijn er ongeveer driehonderdvijftig Mosquito ’s in werking. Waar gebruik wordt gemaakt zien we met het oog op de volgende gebieden het volgende:

Effect/meerwaarde

Vrijwel alle gemeenten geven aan door gebruik van de Mosquito

Algemeen

Het Kabinet heeft een voornemen verwoord om een algemene bepaling aan de Grondwet toe te voegen, waarin staat: ‘De Grondwet waarborgt de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten’. 

Over het toevoegen van een algemene bepaling

De waarborgfunctie van de Grondwet

De democratie en rechtsstaat liggen samen met grondrechten ten grondslag aan de grondwet. Deze begrippen hebben in de ontwikkeling van het denken over staatsmacht steeds meer vormgegeven. In die ontwikkeling zijn ze steeds nauwer met elkaar verbonden. De

De Eerste Kamer

Tweekamerstelsel zijn in de minderheid ten opzichte van éénkamerstelsels. Tweekamerstelsels komen vooral voor in federale staten. Nederland is een uitzondering; wel een tweekamerstelsel, maar geen federatie, Nederland is een eenheidsstaat. Na de start van kabinet Rutte II is er weer hernieuwde aandacht voor de Eerste Kamer. Er zal een staatscommissie komen die de rol, de taak en de plaats van de Eerste Kamer zal herzien.

Keuzes en stappen; wel of

Inleiding

Een belangrijk uitgangspunt in de Nederlandse democratische rechtsstaat is dat de burger via de volksvertegenwoordiging een stem heeft in de totstandkoming van de voor hem bindende regels. De bevoegdheid tot het vaststellen van deze regels wordt gedelegeerd aan lagere regelgevers. Dit stuk zal zich vooral beperken tot delegatie van regelgevende bevoegdheid in Nederland op het niveau van de centrale overheid.

Algemene constitutionele uitgangspunten

Grondwet: een formeel wetsbegrip

In de Grondwet is vastgesteld dat vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de Staten-Generaal. Met het wordt wet wordt bedoeld ieder besluit van de regering en

De rechtsstaat: ‘Wachten op een nieuwe dageraad?’ Is over de rechtsstaat de nacht gevallen, nu instituties zoals de onafhankelijke rechtspraak en de gebondenheid van het bestuur aan grondrechten ter discussie worden gesteld? - Hirsch Ballin - 2011

Inleiding

De wijze waarop het recht wordt gesproken en de gebondenheid van het bestuur aan de grondrechten is een discussie die bij velen weerstanden oproept. Op deze discussie reageren met de redenering, dat grondrechten en internationale verplichtingen gerespecteerd worden, volstaat niet. De overtuiging moet zodanig van aard zijn dat de rechtsstaat wordt gewild, gevierd en gedragen.

Kern

Vroeger was het voornamelijk de juristen die over ‘de rechtsstaat’ spraken. Maar tegenwoordig wordt de

Dit artikel beschrijft de verhoudingen tussen de Koning en het parlement vanaf het moment dat Nederland zijn zelfstandigheid weer verkreeg, nadat het in de periode van 1806 tot 1813 onder de heerschappij van de Fransen had gestaan. De ideeën van de Franse Revolutie waren van het toneel verdwenen, maar hadden wel de basis gelegd voor een machtsstrijd tussen de Koning en het Parlement die de gehele negentiende eeuw zou duren en leidde tot het parlementaire stelsel.

De vertrouwensregel en het parlementaire stelsel

Dit artikel beschrijft de verhoudingen tussen de Koning en het parlement vanaf het moment dat Nederland zijn zelfstandigheid weer verkreeg, nadat het in de periode van 1806 tot 1813 onder de heerschappij van de Fransen had gestaan. De ideeën van de Franse Revolutie waren van het toneel verdwenen, maar hadden wel de basis gelegd voor een machtsstrijd tussen de Koning en het Parlement die de gehele negentiende

Het referendum wordt steeds belangrijker in het Nederlandse politieke bestel. Landelijk gebeurt het nog niet zo veel, lokaal wel. Aangezien de geïnstitutionaliseerde democratie en politieke cultuur op lokaal en nationaal niveau veel en belangrijke overeenkomsten vertonen, zijn de staatsrechtelijke spanningen en de meer praktische problemen die op lokaal niveau met betrekking tot referenda naar voren komen ook relevant voor het landelijke niveau. In deze bijdrage worden de

Waar baseert de rechter zijn rechtsvormende taak op?

Wat is rechtsvorming, mag de Hoge Raad recht vormen en waar liggen de grenzen?

Politiek en recht zijn voor juristen twee geheel verschillende zaken. Toch is rechtspraak soms politiek. Denk bijvoorbeeld aan de vraag die aan de bestuursrechter werd voorgelegd of Sinterklaas zijn Zwarte Pieten mocht behouden. De rechtbank stelde dat de burgemeester van Amsterdam er nog eens over na moest denken of

Welke kloof legde het referendum bloot?

In juni 2005 werd een referendum gehouden over de Europese Grondwet.

Opmerkelijk was dat de voor- en tegenstemmers niet onderverdeeld konden worden in ‘links’ en ‘rechts’. Het onderscheid werd gemaakt aan de hand van het opleidingsniveau. De hoogstopgeleide stemmers waren nipt tegen de Europese grondwet (51%), van de middelbaar opgeleiden was bijna 75% tegen en van de kiezers met een laag opleidingsniveau was 82% tegen de grondwet. De voorstemmers wonen in dure wijken en waren hoofdzakelijk aanhanger van D’66, VVD, CDA, GroenLinks of de

Wat is het probleem rondom de flitsenquête?

De parlementaire ondervraging staat bij de media vooral bekend als de flitsenquête. De openbaarmaking van de Panama Papers heeft veroorzaakt dat de Tweede Kamer overweegt om van dit middel gebruik te gaan maken. Uit deze Panama Papers bleek dat er op grote schaal belasting werd ontdoken. De Tweede Kamer en het Europees Parlement voelden hierdoor de druk om te achterhalen hoe groot deze schaal precies was en waar de gaten in de wettelijke regelingen zaten, waardoor er belasting ontdoken kon worden.

Twee vragen dienen zich aan:

1. Aangezien het Europees Parlement bezig is

Het legaliteitsbeginsel houdt in dat het optreden van het openbaar bestuur (uitvoerende macht) op een uitdrukkelijke wettelijke grondslag moet berusten. Een wettelijke grondslag is een wettelijk voorschrift dat aan een bestuursorgaan de bevoegdheid toekent bepaalde handelingen te verrichten. Een bestuursorgaan moet hier overeenkomstig (en binnen de grenzen hiervan) naar handelen, en mag niet handelen wanneer er geen wettelijke grondslag is. Hiermee wordt de vrijheid van de burger gewaarborgd, en wordt de burger beschermd tegen onverwacht overheidsingrijpen. In algemene zin houdt het legaliteitsbeginsel in dat het niet is toegestaan in strijd met de wet of het overige recht te handelen. Het rechtsstaatsbeginsel houdt in dat niet alleen de burger maar ook de overheid onderworpen is aan het recht. Het rechtsstaatbeginsel vereist dat de wet niet wordt overtreden. Het legaliteitsbeginsel vereist een wettelijke grondslag opdat mag worden opgetreden, en is dus specifieker.

Een wettelijke grondslag moet voldoende concreet of specifiek zijn