Defining disordered behaviour
Classificeren van problematisch gedrag bij jongeren: We hebben een standaard nodig voor het maken van een besluit over een stoornis (grenzen) - standaard voor het beschrijven van/ besluiten over --> hoe beter de standaarden, hoe beter er een diagnose kan worden gesteld.
Standaarden over normaal en abnormaal gedrag:
- Statistieken (komt het vaker/minder vaak voor) --> abnormaal hoeft niet per se problematisch te zijn --> Statistieken niet genoeg
- Developmental Norms wel --> VB: day time/night time slaap per dag bij kinderen
- (tabel 1.1)
Nature of Abnormality | Terms | VB |
Emergence (WHEN) | Delay | Achterlopen in taalontwikkeling |
| Regression | Eerst wel normaal, daarna niet meer (zindelijk, maar met 7 jaar niet meer) |
Occurrence (HOW MUCH) | Frequency | Compulsions |
| Intensity | Fobia's |
| Persistence | Depressief humeur, blijf aanhouden |
| Inappropriate | Angst voor een slang is normaal, maar voor een knuffel niet (niet gepast gedrag) |
Form (WHAT) | Changes | Social withdrawal |
| Several | Verlatingsangst |
| Different | Niet normaal oogcontact maken |
- Cultural Norms: wat voor een Amerikaans kind normaal is, is voor een kind in Thailand misschien problematisch
- Gender Norms: Wat voor een jongen "normaal", kan voor een meisje problematisch zijn
- Situation Norms: de context van bepaald gedrag kan bepalen of het problematisch is of niet
- Role of Adults: kinderen bepalen niet wat problematische gedrag is, ouders wel; verschillen tussen vader en moeder
- Changing vieuws of Abnormality over time: homoseksualiteit, nagel bijten; vroeger wel problematisch, nu niet meer (of andersom)
- Harm/interference:
Classificatie (Twee benaderingen):
1. Klinische benadering: vb: DSM/ICD
- Problematisch gedrag is aanwezig "wanneer"
- Clusters van symptonen
- Symptoms are persistent/ recurrent/ intense/ excessive/ unreasonable
- Symptotoms cause clinically significant distress or impairment in major life areas
- Key characteristics:
- Clinician-derived
- Categorical: het is er of het is er niet
- Commonly used
- Changing conceptualization of disorder --> het verandert om de zoveel jaren, sommige stoornissen "bestaan" niet meer
- Criticized because of:
- Overdiagnosing behaviour
- Lack of clear evidence of validity: veel overlap tussen stoornissen --> heb je ze dan allebei?
- Lacking clear decision rules
- Reifying disorder: een "idee" zien als een concreet iets, depressie zien als een "ding", zien onder de microscoop
- De-emphasizing context
- De-emphasizing developmental differences: zelfde symptomen gelden voor kinderen en volwassenen (bij sommige stoornissen wel, andere niet)
2. Empirische benadering: vb: CBCL
- Gebaseerd op onderzoek
- Key characteristics:
- Based on use of statistics
- Syndromes (broadbenad and narrowband) --> collectie van symptomen
- Dimensional (differences are quantitative)
- Using data form normative samples
- Key characteristics:
Investigating Causation
DDP is a systems framework--> maakt gebruik van "systems of framework" (modellen)
- Bio-psycho-social model --> Breed, meerdere manieren van denken
- Ongoing interplay - individual & context (ecological model)
- Search for factors and processes --> hoe werken de factoren samen?
Risk & Resilience
- Risk factors
- Effects largely non-specific
- Numerous versis single factors
- Accumulation of risks
- Role in onser versus persistene
- Factors and processes/mechanisms
- Protective factors --> decrease
- Resilience
| Factors | Outcome |
Psychopathological development | Risk Present | Negative |
Normal development | Risk Absent | Non-negative |
Resilience | Risk present Protection Present | Non-negative |
Moderation & Mediation: we view factors as 'moderators' and 'mediators' in our quest to understand how problems develop.
Moderating: beïnvloed de relatie tussen stress en 'internalizing' (fixed)
Stress -------> internalizing
----------^ Gender (moderating variabele)
Mediation: kom tussen de variabelen
Poverty ----> exposure to violence (mediating) --> psychopathology
Kunnen ook meerdere 'mediating' variabelen zijn (armoede --> ouders depressief --> scheiding --> gedrag ouders -----> leidt tot psychopathology)
Direct & indirect influences:
- Conceptualized in relation to the outcome - the number of mediators in a causal chain
- Sometimes conceptualized in relation to the person's experience -'distal' & 'proximal' contexts
Exploring Pathways of Development
(Welke factoren beïnvloeden de ontwikkeling van een stoornis)
Waarom heeft de ene persoon die vroeger last had van een stoornis later geen last meer van een stoornis, maar de andere persoon die vroeger last had van dezelfde stoornis later wel last van een stoornis
Equifinality & multifinality: pathways are probabilistic and not deterministic.
Equifinality: verschillende risicofactoren leiden tot een uitkomst
Multifinality: een risicofactor leidt tot verschillende uitkomsten
Type of Continuity (re: presence of disorder)
Homotypic continuity: anxiety disorder blijft een axiety disorder (VB); symptoom A blijft symptoom A
Heterotypic continuity:een axiety disorder verandert over de tijd naar een mood disorder (VB); Symptoom B verandert in symptoom C
Waarom belangrijk: Beperkingen in resources --> wat komt het meeste voor, hoe lost iets zich op, moet je dan wel ingrijpen
Considering the Breadth of Influences
- Bio-Psycho-Socail influences
- Biological
- Genetische processen
- Pre/peri/post-natale CZS beschadigingen
- Psychological
- Learning experiences
- Cognitieve processen
- Sociocultural
- Familie context
- Peer context
- Community and societal contexts
- Biological
VB familie context: opvoedingsstijl
| Demandingness/control |
|
Acceptancse/warmth | High | Low |
High | Authoritative | Indulgent/permissive |
Low | Authoritarian | Neglectful |
VB: community context: school --> het veranderen van school kan een risico factor zijn voor een stoornis. Bij het gaan naar een andere school, gaat een kind ook door de pubertijd (maakt veranderingen in zijn eigen leven mee), hier houdt een school geen rekening mee.
'central context' for development
School transition: heightened complexity & reduced support
Risk: multiple transitions & mismatch between schools and developmental level
Developmental Psychopathology (18/19)
DPP HC 1 - Introduction
Defining disordered behaviour
Classificeren van problematisch gedrag bij jongeren: We hebben een standaard nodig voor het maken van een besluit over een stoornis (grenzen) - standaard voor het beschrijven van/ besluiten over --> hoe beter de standaarden, hoe beter er een diagnose kan worden gesteld.
Standaarden over normaal en abnormaal gedrag:
- Statistieken (komt het vaker/minder vaak voor) --> abnormaal hoeft niet per se problematisch te zijn --> Statistieken niet genoeg
- Developmental Norms wel --> VB: day time/night time slaap per dag bij kinderen
- (tabel 1.1)
Nature of Abnormality | Terms | VB |
Emergence (WHEN) | Delay | Achterlopen in taalontwikkeling |
| Regression | Eerst wel normaal, daarna niet meer (zindelijk, maar met 7 jaar niet meer) |
Occurrence (HOW MUCH) | Frequency | Compulsions |
| Intensity | Fobia's |
| Persistence | Depressief humeur, blijf aanhouden |
| Inappropriate | Angst voor een slang is normaal, maar voor een knuffel niet (niet gepast gedrag) |
Form (WHAT) | Changes | Social withdrawal |
| Several | Verlatingsangst |
| Different | Niet normaal oogcontact maken |
- Cultural Norms: wat voor een Amerikaans kind normaal is, is voor een kind in Thailand misschien problematisch
- Gender Norms: Wat voor een jongen "normaal", kan voor een meisje problematisch zijn
- Situation Norms: de context van bepaald gedrag kan bepalen of het problematisch is of niet
- Role of Adults: kinderen bepalen niet wat problematische gedrag is, ouders wel; verschillen tussen vader en moeder
- Changing vieuws of Abnormality over time: homoseksualiteit, nagel bijten; vroeger wel problematisch, nu niet meer (of andersom)
- Harm/interference:
Classificatie (Twee benaderingen):
1. Klinische benadering: vb: DSM/ICD
- Problematisch gedrag is aanwezig "wanneer"
- Clusters van symptonen
- Symptoms are persistent/ recurrent/ intense/ excessive/ unreasonable
- Symptotoms cause clinically significant distress or impairment in major life areas
- Key characteristics:
- Clinician-derived
- Categorical: het is er of het is er niet
- Commonly used
- Changing conceptualization of disorder --> het verandert om de zoveel jaren, sommige stoornissen "bestaan" niet meer
- Criticized because of:
- Overdiagnosing behaviour
- Lack of clear evidence of validity: veel overlap tussen stoornissen --> heb je ze dan allebei?
- Lacking clear decision rules
- Reifying disorder: een "idee" zien als een concreet iets, depressie zien als een "ding", zien onder de microscoop
- De-emphasizing context
- De-emphasizing developmental differences: zelfde symptomen gelden voor kinderen en volwassenen
DPP HC 2 - Anxiety Disorders
Anxiety: zorgen maken in de vorm van vragen (kan ik het wel; heb ik er genoeg tijd ingestoken)
Conceptualization/ terminologie
Fear & Anxiety: geen fijne emotie
Definitions:
- Fear: reactie op een directe dreiging (vrees/bang zijn) --> het zien van een enge hond
- Fobie: buiten proportionele vrees --> reactie op een knuffelhond
- Anxiety: fear of apprehension
- Anxiety Disorder: zoveel zorgen maken, dat het je problemen geeft (angststoornis)
Worry: bij kinderen zijn de correlaties tussen 'fear', 'worry' en 'thinking' hoog gecorreleerd, bij volwassenen niet.
Worry en Rumination: herhaaldelijke negatief denken 'related but distict'
Worry: potentiele negatieve uitkomsten; geassocieerd met angst; moeitlijk te controleren
Rumination(Rumineren): symptomen, oorzaken, uitkomsten; vooral geassocieerd met depressie; passieve reactie tot distress
Tripartite model: een complex patroon van drie type reacties naar een percieveddreiging.
- Overt behavioural responses
- Fysiologische responses
- Cognitieve responses
Overt behavioural responses
- Freezing
- Running away
- Closing eyes
- Trembling voice
- Figdeting
- Crying, screaming, tantrums
- Seeking reassurance
Fysiologische responses
- Zweet handen
- Buikpijn
Cognitive responses
- Worry
- Expecting the worst
- Picturing bodily harm
- Difficulty concentration
- Confusion
- Mind going blank
- Fear of losing control
- Thoughts of being scared
- Self-feprecatory thoughts
Normale angsten / anxiety
Developmental period | "gewone" angsten |
Infancy |
|
Toddlerhood |
|
Pre-School |
|
School Age |
|
Adolescence |
|
Normale fears nemen af wanneer een kind ouder wordt
Wanneer wordt social anxiety in adolescence psychopathology: Zie tabel 1.1 in boek
Vrouwen report vaker fears (en intens fears) --> waarom is dat zo?
Hoe dan een idee --> Gender role expectations --> wat zijn de verwachtingen van een man/vrouw
- Vrouwen worden gesocialiseerd om sneller fearsaan te geven/ te laten zien.
- Mannen worden geleerd, om fearste verbergen.
- Wel kritiek op het onderzoek
Abnormale angsten / anxiety
Empirische benadering --> CBCL
- Er is geen 'anxiety syndrome' in de CBCL
- Er zijn vragenlijsten die onderscheid maken tussen verschillende types anxiety
- Gebruikt developental norms
Klinische benadering --> DSM
- Niet gevoelig voor de ontwikkeling van kinderen
- Specifieke fobie
- Social Anxiety Disoder
- Selective Mutism
- Seperation Anxiety Disorder --> verlatingsangst
- Volgens de DSM kan je de stoornis
DPP HC3 - Mood disorders
Classification
DPP perspectief: er is een verschil in depressie in jongeren en ouderen (appels met peren vergelijken) --> dezelfde criteria zijn te vinden bij kinderen en ouderen, maar dit betekent niet dat het om hetzelfde gaat.
Mood Disorders (stemmingsstoornissen): depressive disorders (unipolair) en bipolair disorders.
Depression:er is geen correcte manier om depressie te classificeren bij kinderen.
- Depressed mood: state of feeling down --> kinderen/mensen gebruiken verschillende termen voor het schrijven van je depressief te voelen, dit komt wel redelijk vaak voor (1/3 - 1/2 van de kinderen).
- Depressive syndrome: meer dan alleen een depressieve mood.
- Depressive disorder: meer dan een criteria en het moet interfereren met het leven van het kind.
DMS-5 Depressieve stoornissen uit het boek:
- Major Depressive Disorder(meest voorkomend). Syndrome of cluster van symptomen: depressief humeur (bij kinderen ook geïrriteerd),slaapproblemen, eetproblemen, psychomotor agitation/retardation, etc.)
- Persistent Depressive Disorder (Dysthymia): depressief humeur voor 2 jaar (iedereen), in kinderen kan een geïrriteerd humeur voor minimaal 1 jaar ook tellen. Daarnaast nog een aantal symptomen hebben (minder dan bij major dep. dis.).
- Disruptive Mood Dysrgulation Disorder: erge terugkomende temperuitbarsting, het humeur tussen te uitbarstingen is geïrriteerd of boos en kan worden geobserveerd door anderen. Dit moet bij meer dan een setting voorkomen.
later toegevoegd omdat er veel verwarring is over bipolaire stoornissen bij kinderen en omdat kinderen geïrriteerd bleven (geen episode).
Hier zijn vanuit de DSM-5 verschillende symptomen aan gekoppeld. Vanuit het DPP perspectief wordt het als volgt gezien: je hoeft niet per se 5 symptomen te hebben om depressief te zijn.
Meer DSM-5 depressieve stoornissen:
- Premenstrual Dysphoric Disorder
- Substance/Medication-Induced
Depressive Disorder - Depressive Disorder Due to Another Medical Condition
- Other Specified Depressive Disorder
- Unspecified Depressive Disorder
DSM-5 Bipolar and related disorders
- Manie (+depressie): komt niet vaak voor in pre-pubertal kinderen (1%); technisch gezien hoef je geen depressieve episode te hebben gehad om Bipolaire stoornis te hebben.
- Hypomanie: de symptomen van manie, maar voor 4 dagen
- Er zijn geen specifieke symptomen van een manie voor kinderen of adolescenten
Elated Mood(uitgelaten/opgewekte stemming): Normaal vs pathologisch: De elated mood past bij de context en is verwacht bij de volwassenen (bijv naar Disneyland gaan).
Grandiose Behaviour: overdreven zelfverzekerdheid: Normaal vs pathologisch: normale kinderen kunnen grandiose gedrag vertonen als ze aan het spelen zijn (mensen dirigeren als je brandweerman speelt).
Challenges in the classification of BD: het onderscheiden van symptomen van manie van typisch gedrag (dmv F.I.N.D. strategie). Het moeten gebruiken van de huidige criteria ondanks dat er verschillen zijn tussen kinderen en volwassenen (developmental differences) (e.g. No distics episodes). Het onderscheiden van BD van andere stoornissen zoals ADHD.
.....read more
DPP HC4 - School attendance problems
School refusal --> niet in de DSM als stoornis, maar als symptoom van seperation anxiety
Truancy--> niet in de DSM als stoornis, maar als symptoom van conduct disorder
Onderwerpen zijn geen DSM stoornissen, maar worden er wel in genoemd.
Wat is het probleem van absentie: achterlopen in lezen en rekenen. Risico van het gebruik van alcohol, drugs, stelen. Later werkloos. Family funcition kan een oorzaak en een gevolg zijn. Zwaar voor de leraren. Zwaar voor de community (hogere criminaliteit).
Normal vis-a-vis problematic
Wanneer is spijbelen niet meer normaal: Het is normaal om niet 100% absent te zijn op school, het is normaal om er niet elke dag te zijn. Een beetje non-attendence is normaal, maar wat is dan abnormaal: 12%-15% absentie over een aantal weken (volgens meerdere standaarden)
- Geoorloofd vs ongeoorloofd
- Legitimate?:
- Normaal: als je ziek bent of je hebt een begrafenis
- Abnormaal: als je moeder je mee neemt shoppen
Normaal: absence agreed upon by parents and school, and no detriment to the child
Problematic: 1) missed > 25% of total school time for 2 or more weeks; 2) Nederlandse wet: 12-15% gemist in periode van 4 weken met een significante verstoring van het dagelijkse leven; Verschillende landen hebben verschillende regels, het vinden van prevalentiecijfers is daarom niet goed te doen.
Types of attendance problems:
- School refusal
- Truancy
- School withdrawal
- School exclusion
School refusal: (child motivated)
- reluctance or refusal to attend
- usually at home
- severe emotional upset
- absence of antisocial characteristics
- reasonable parental efforts --> maakt onderscheid tussen vanuit het kind of vanuit de ouders
Truancy: vaak spijbelen bij kinderen die het niet goed doen (academische gezien) (child motivated)
- absence is willful
- without parent knowledge
- without parental consent.
- student conceals non-attendance
- student avoids home when absent
Overlap tussen school refusal and truancy --> ja, bij school attendace problems vertonen kinderen zowel refusal als truancy (5-17%), hoe categoriseer/diagnosticeer je het dan?
Anxiety/ depressie zie je meer bij kinderen met SR dan bij TR.
SR, not TR: |
|
TR > SR: |
|
TR, not SR: |
|
! School refusal behaviour parapluterm voor school refusal en truancy.
School withdrawal: parent motivated
De reden: oudergerelateerd
- De ouders hebben bepaalde behoeftes (fysiek/mentaal) of bedrijf
- Condoned absence/covert support for non-attendance
- Parant deliberatly keeps a child at home: zelf slechte ervaringen met school, ouders mogen iemand van de
DPP HC 5 - Language and learning disabilities
Identification
IQ-achievement discrepancy: If a child has a specific disability, performance on general ability (IQ tests) will be significantly higher than achievement tests of the specific impairment
- Discrepancy should be severe or significant
- In practice, often a difference of ≥ 2 SDs is employed
--> moeilijk om deze manier te gebruiken, omdat je niet weet of een kind slecht presteert of een impairment heeft (misschien is een slim kind wel verveeld)
Below average achievement:
- Identification of poor achievement by comparing standardised test results with those of peers of the same age
- Poor achievement of ≥ 1 or 2 SDs is often employed in practice (but varies from country to country)
Wat deze modellen niet dekken: wat heeft een kind nodig, deze modellen zijn erg zwart-wit
Response to intervention: in hoeverre werkt een interventie
Wat doen kinderen met de uitleg/intervention
5% | Tier 3 | Intensive individual intervention |
15% | Tier 2 | Targeted small group instruction |
80% | Tier1 | Core classroom instruction |
Classification of language disabilities
DSM-5: communication disorders
- Persistent difficulties in the acquisition and use of language across modalities due to deficits in comprehension or production
- reduced vocabulary
- limited sentence structure
- impairments in discourse
- Language abilities are substantially and quantifiably below those expected for age resulting in functional limitations in effective communication, social participation, academic achievement, or occupational performance, individually or in any combination.
- Onset of symptoms is in the early developmental period
- The difficulties are not attributable to hearing or the other sensory impairment, motor dysfunction, or another medical or neurological condition and are not better explained by intellectual disability (intellectual developmental disorder) or global developmental delay.
DSM-5: specific learning disorders
- Difficulty learning and using academic skills in specific areas such as decoding words, reading comprehension, spelling, written expression, or mathematics skills for at least 6 monthsdespite the provision of interventions that target those difficulties.
- The level of specific academic skill is substantially below what would be expected given the chronological age. This significantly interferes with academic performance or other areas of daily living.
- The learning difficulties began during school-age years.
- The learning difficulties are not better accounted for by other individual factors such as the presence of an intellectual disability, inadequate exposure to academic instruction in the language of proficiency, psychosocial adversity, or other mental or neurological
DPP HC 6 - Autisme (en schizofrenie)
Autisme als dimensie/spectrum; Geen typische kenmerken, veel verschillende kenmerken per persoon
Wat is een psychose: een realistische ervaring die niet wordt gedeeld met anderen (vergelijkbaar met een droom). Voor de persoon is het echt, maar voor anderen niet, als ze "wakker worden" hebben ze door dat het niet echt was.
- Gedachtes
- Visioenen
- Geur
- Geluid
Eerste werd autisme en psychose/schizofrenie gezien als een een stoornis. --> 1930: Childhood Schizofrenie --> 1943 Leo Kanner: Autisme; Hans Asperger
Neurotypical syndrome, we weten niet of er een neurologische basis is. Diagnose is gebaseerd op gedrag, je kan het niet in het brein zien. Boek zegt wel neurologie, docent van niet.
1 of 10 van elke 1000
Jongens ; Meisjes = 5;1
- Nu is het meer bekend, het wordt meer gediagnosticeerd
- Meer in de media (autisme awareness month)
Verschillende diagnoses in DSM-4 en DSM-5
DSM-4
- Autisme
- Asperger's Disorder --> mensen met autisme die meer communicatief zijn
- PDDNOS
DSM-4 Criteria (kinderen en volwassenen)
- Atypical behaviours
- Communication
- Social Impairments
DSM-5 criteria (ook voor kinderen)
- Atypical behaviour
- Social communication (social impairments + communication)
Atypical behaviour
- Repetitive motor behaviours, flapping
- Obsessions, preoccupations
- Restricted interests
- Holding on to routines (vast routine)
Communication
- 30% leert nooit praten
- Atypische taal (toon, tempo, inhoud, echolalia)
- Pronoun reversal
- No understanding social pragmatics (grapjes)
- Atypical nonverbal communication
Social impairments
- "aloofs" - alone and fine with that
- Less responsive, not reciprocal
- Aversive to touch
- Avoiding eye contact
- Not responsive to own name
- Atypical emotional displays
Positive characteristics
- Good memory
- Good focus --> gewild op de arbeidsmarkt
- No drama
- Rarely tell lies; no hidden agendas
- Independent thinkers
- Rarely judge others
Additional difficulties
- Oversensitivity
- Low intelligence (60-80%)
- Problems in Theory of Mind
- Focus on detail (lack central coherence)
Theory of Mind: het begrijpen van het gedrag van anderen gebaseerd op hun (en niet je eigen) intenties, verwachtingen en overtuigingen.
Precursors: Joint attention
- Starting or following
- Showing or asking
Precursor: intention understanding
- Understanding the intended goal
- Experimentor tried to perform an action but repeatedly failed --> can child finish
False beliefs: Sally-Ann test
Central coherence: heel letterlijk opnemen, geen overal plaatje kunnen beschrijven (auto-ongeluk) --> geen focus op het geheel, maar detail.
Karakteristieken van autisme --> minder mogelijkheden voor social learning --> …
Devlopmental pathway
- Confusion deafness, but can now be diagnosed in toddlers: better prognosis
- Symptoms often decrease childhood/adolescence: IQ protective factor --> kinderen leren
- Higher incidence of psychopathology (depression,
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why would you use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
- Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
- Use the topics and taxonomy terms
- The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
- Check or follow your (study) organizations:
- by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
- this option is only available trough partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- by following individual users, authors you are likely to discover more relevant study materials.
- Use the Search tools
- 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
- The search tool is also available at the bottom of most pages
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Field of study
- All studies for summaries, study assistance and working fields
- Communication & Media sciences
- Corporate & Organizational Sciences
- Cultural Studies & Humanities
- Economy & Economical sciences
- Education & Pedagogic Sciences
- Health & Medical Sciences
- IT & Exact sciences
- Law & Justice
- Nature & Environmental Sciences
- Psychology & Behavioral Sciences
- Public Administration & Social Sciences
- Science & Research
- Technical Sciences
Add new contribution