Wat zijn statistische methoden? – Chapter 1

1.1 Wat is statistiek en hoe kun je het leren?

Statistiek wordt steeds meer gebruikt om het gedrag van mensen te bestuderen, niet alleen door de sociale wetenschappen maar ook door bedrijven. Het is voor iedereen mogelijk om statistiek te leren gebruiken, zelfs zonder veel wiskundige voorkennis en zelfs met angst voor statistiek. Het belangrijkst hierbij zijn logisch nadenken en doorzettingsvermogen.

Om statistische uitspraken te kunnen doen, moet er eerst data verzameld worden. Data zijn verzamelde observaties van een kenmerk van belang. Bijvoorbeeld de mening van 1000 mensen over of marihuanagebruik wel of niet moet worden toegestaan. Zulke data kan gegenereerd worden aan de hand van o.a. enquêtes, experimenten en observaties. Ook kunnen databases worden gebruikt, informatie die al verzameld is in bijvoorbeeld politierapporten en patiëntendossiers.

Statistiek bestaat niet enkel uit getallen die verkregen zijn uit data, het is breder. Statistiek betekent het geheel van methoden voor het verkrijgen en analyseren van data.

1.2 Wat is het verschil tussen beschrijvende statistiek en inferentiële statistiek?

Bij statistiek wordt allereerst aan de hand van een ‘design’ een planning gemaakt van hoe data wordt verzameld. Vervolgens zijn er twee vormen van statistische analyse; beschrijvende statistiek en inferentiële statistiek. Beschrijvende statistiek vat de informatie uit een verzameling data samen, zodat de data makkelijker te begrijpen is. Inferentiële statistiek maakt voorspellingen aan de hand van data. Afhankelijk van het doel wordt bepaald van welke vorm van statistiek er sprake is: als er wordt samengevat is het beschrijvend, als er voorspellingen worden gedaan is het inferentieel.

Om de verschillen tussen vormen van statistiek beter te begrijpen, zijn een aantal basisbegrippen belangrijk. De subjecten zijn de entiteiten die worden geobserveerd bij een onderzoek, meestal mensen maar soms families, scholen, steden etc. De

Stampvragen hoofdstuk 1

1. Welk soort data beschrijft de populatie?

1. De parameter

2. De statistiek

3. De steekproef

2. Wat is het verschil tussen descriptieve en inferentiële statistiek?

3. Lydia doet onderzoek naar de invloed van kauwgum kauwen op concentratie bij jongeren. Ze selecteert deelnemers op verschillende middelbare scholen om mee te doen aan haar experiment. Wat is hier de populatie en wat is de steekproef?

4. Myrthe kijkt naar de jaarlijkse uitgaven van gezinnen in verschillende regio’s in Nederland. Gebruikt zij inferentiële of descriptieve statistiek?

5. Een arbeidspsycholoog doet onderzoek naar werkstress bij startende ondernemers. Hij gebruikt gegevens van de Kamer van Koophandel en vindt dat 62% van de ondernemers man is, en 38% vrouw. Van de ondernemers die aan zijn onderzoek meedoen, rapporteert 73% van de vrouwen bovengemiddelde stress, tegenover 45% van de mannen. Hij voorspelt dat vrouwelijke ondernemers vaker last zullen krijgen van burn-outklachten. Welk deel in het onderzoek is beschrijvende statistiek, en welk deel is inferentieel?

Hoofdstuk 2

• 1. Wat is het verschil tussen een continue en een discrete variabele?
• 2. In een demografische vragenlijst wordt naar opleidingsniveau gevraagd, waarbij de antwoordopties zijn: basisschool, voortgezet onderwijs, middelbaar onderwijs en hoger onderwijs. Wat voor soort variabele is ‘opleidingsniveau’ in dit geval?

1. Interval
2. Ordinaal
3. Nominaal

     3. Joost doet een opiniepeiling onder studenten en trekt een steekproef op iedere universiteit in Nederland. Wat voor soort steekproeftrekking is dit?

1. Systematisch
2. Cluster
3. Gestratificeerd 

• 4. Noem de drie typen bias die kunnen ontstaan in een steekproef.

• 5. Waarom is het vaak niet mogelijk om experimentele studies te doen in sociale wetenschappen? Wat voor soort onderzoek wordt in plaats daarvan vaak gebruikt?

Hoofdstuk 3

• 1. Welke centrummaat kun je gebruiken voor categorische variabelen?

1. Het gemiddelde