Feiten

I.c. gaat het om een schadeclaim van Stichting EnergyClaim (e.a.) tegen de Nederlands Staat wegens het niet uitkomen van de verwachtingen rond de energielabel-markt. Bedrijven uit de energiebesparingsbranche hadden zich verenigd in deze claim tegen de Staat.

De Stichting EnergyClaim stelt een vordering in namens meer dan 75 gedupeerde ondernemingen uit de energiebesparingsbranche. Volgens EnergyClaim heeft de Nederlandse Staat in strijd gehandeld met het Europees recht en/of art. 6:162 BW doordat de EPBD richtlijn (2002/91/EG en vervangen door 2010/13/EU) niet correct is geïmplementeerd in de Nederlandse wet.

Volgens EnergyClaim had de Staat eerst met subsidieregelingen een vraagmarkt gecreëerd waarna al deze betrokken ondernemingen bedrijfsactiviteiten hebben afgestemd. Zo hebben zij investeringen gedaan en zijn zij lange termijnverplichtingen aangegaan. In 2007 heeft de Staat een energielabel ingevoerd, maar volgens EnergyClaim voldoet dit niet aan de Richtlijn 2002/91. De Staat stelt daarentegen dat de vereiste (Europese) relativiteit en dat rechtstreekse werking van de EPBD ontbreekt.

Rechtbank

De rechtbank oordeelt dat de bedrijven zich niet rechtstreeks op de Europese richtlijn kunnen beroepen en de vorderingen van EnergyClaim worden afgewezen.

De Rechtbank stelt dat de EPBD strekt tot milieubescherming en niet op de bescherming van vermogensbelangen van marktpartijen die werkzaam zijn op de energieadviesmarkt. De richtlijn heeft namelijk tot doel om het milieu te beschermen en consumentenbelangen te behartigen. De bescherming van de financiële belangen van eisers valt hier niet onder. De door EnergyClaim genoemde doelstelling van het creëren van werkgelegenheid (o.a. door het opleiden van adviseurs en deskundigen) volgt volgens de Rechtbank niet uit de considerans en de bepalingen van de EPBD. Volgens de rechtbank kunnen geen aanknopingspunten gevonden worden in de eerdere arresten van het EU Hof van Justitie (C-445/06 en C-420/11). De rechtbank komt tot de conclusie dat de vorderingen van EnergyClaim tot nakoming van de implementatie van de EPBD moeten worden afgewezen wegens het ontbreken van directe werking van de bedoelde richtlijnbepalingen.

De vorderingen uit onrechtmatige daad van EnergyClaim slagen ook niet. De rechtbank concludeert dat de wettelijke norm waar EnergyClaim zich op beroept, niet strekt tot bescherming tegen de geleden vermogensschade/omzetschade. De door EnergyClaim opgeworpen “correctie-Langemeijer” kan volgens de Rechtbank het relativiteitsvereiste ook niet opzij zetten.

Wat betreft de gewekte verwachtingen stelt de rechtbank dat de Staat in zijn algemeenheid een grote mate van vrijheid heeft om wetgeving en beleid te wijzigen, ook als daardoor eerdere verwachtingen of vooruitzichten komen te vervallen. Het niet uitkomen van de verwachtingen van deze bedrijven behoort tot het eigen ondernemersrisico. De Staat heeft zich met de wijziging van beleid dus niet onbehoorlijk gedragen. De rechtbank is van oordeel dat geen sprake is van schending van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

Kern: de claims van de gedupeerden energiebesparingsbranche (o.a. Stichting EnergyClaim) tegen de Nederlandse Staat wegens niet correct implementeren van de ‘Energy Performance of Buildings Directive-richtlijnen (EPBD) worden afgewezen. De rechtbank stelt dat de relativiteit ontbreekt. De EPBD milieurechtelijke normen strekken niet tot de bescherming van vermogensbelangen van marktpartijen die werkzaam zijn op de energieadviesmarkt. Ook is er geen sprake van schending beginselen van behoorlijk bestuur.