Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.

1. Onderzoek

Geschiedenis

Wanneer mensen aan een wetenschapper denken, krijgen ze vaak een beeld in gedachten van iemand die zich bezighoudt met de exacte wetenschappen. Verder denken veel mensen dat psychologen zich alleen bezighouden met het behandelen van mensen met mentale problemen. Dit heeft ermee te maken dat wetenschappelijk gedragsonderzoek nog redelijk recent is, dit is pas ontstaan aan het eind van de 19^e eeuw. Mensen zijn al wel eeuwenlang bezig met het verklaren van gedrag. Figuren uit de oudheid als Aristoteles en Boeddha stelden bijvoorbeeld op systematische wijze vragen over waarom mensen zich op bepaalde manieren gedragen. Vroeger werd het verklaren van menselijk gedrag echter niet op wetenschappelijke wijze gedaan. Verklaringen werden namelijk vaak gegeven op basis van bijvoorbeeld religieuze dogma’s. Het is echter onmogelijk om dingen die je niet kunt zien of die niet logisch beredeneerbaar zijn - zoals het geval is bij religieuze dogma’s - te toetsen. Door wetenschappers als Wundt, James, Watson en Hall begon men in te zien dat psychologische vraagstukken beantwoord kunnen worden met wetenschappelijke methoden die ook gebruikt worden in bijvoorbeeld de biologie of de natuurkunde. Psychologen houden zich dus ook bezig met onderzoek om zo meer te weten te komen over het gedrag en de mentale processen van mensen. Gedragswetenschappers proberen tegenwoordig op wetenschappelijke wijze te verklaren hoe en waarom gedrag verandert.

Soorten onderzoeken

Onderzoekers maken onderscheid tussen twee onderzoekssoorten die gebruikt worden voor verschillende doeleinden:

1. ‘Basic research’: het belangrijkste doel bij basic research is dat de huidige kennis over een bepaald onderwerp wordt uitgebreid. Dit soort onderzoek wordt uitgevoerd om bepaalde processen beter te begrijpen. Het is in dit verband niet van belang of deze kennis direct toepasbaar is.

2. ‘Applied research’: het hoofddoel van applied research is om oplossingen te vinden voor bepaalde problemen die in de huidige samenleving leven. Dit gaat dus een stap verder dan de algemene kennis te vergroten, zoals in basic research gebeurt. Een voorbeeld hiervan is wanneer een psycholoog wordt ingehuurd om problemen op de werkvloer op te merken en deze op te lossen. In dit verband gaat het er dus om dat problemen worden begrepen en weggewerkt.

Sommige wetenschappers spreken naast deze soorten onderzoek ook nog van een derde onderzoekssoort, namelijk ‘evaluation research’ (ook wel ‘program evaluation’ genoemd). Het gaat er bij dit soort onderzoek om dat wetenschappelijke onderzoeksmethoden worden gebruikt om de effecten van programma’s op gedrag te testen. Denk in dit verband bijvoorbeeld aan nieuwe.....read more