Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.

Oefentoets

1. In de discussie over de oorzaken van de onderwijsachterstand wordt volgens Hermans (artikel ´Verklaringen van de onderwijsachterstand van allochtone leerlingen´) vaak ten onrechte uitgegaan van een cultureel deficiet theorie.

a. Waar gaat een cultureel deficiet hypothese van uit (max. 5 punten).

b. Beschrijf kort welke verklaring Ogbu (de cultureel ecologische visie) daar

tegenover plaatst (max. 5 punten).

2. Volgens onderzoekers leidt een autoritatieve opvoedingsstijl tot de beste ontwikkelingsuitkomsten. Critici beweren dat een goede opvoedingsstijl een opvoedingsstijl is die ‘past’ bij de omgeving.

a. Leg aan de hand van een voorbeeld uit wat de critici bedoelen. (max. 4 punten)

b. Chao (artikel ‘Beyond parental control authoritarian parenting style) levert

methodologische kritiek op het onderzoek naar opvoedingsstijl. Vat de kern van

deze kritiek samen (max. 6 punten).

3. Ladd vindt dat er vanuit epistemologisch perspectief naar dovengemeenschappen gekeken moet worden en introduceert het concept ‘Deafhood’. Michalko beschrijft de wijze waarop een blindgeboren kind de wereld bekijkt.

a. Wat houdt een epistemologisch perspectief in? (max. 5 punten)

b. Waaruit blijkt het epistemologisch perspectief in het artikel van Michalko? (max. 5 punten)

4. Paul Preston noemde zijn artikel over horende kinderen van Dove ouders: ‘The heritage of diffenence’(besproken in college).

Davis & Watson (Countering Stereotypes of Disability) noemen in hun artikel regelmatig de woorden ‘difference’ en ‘diversity’.

In het college over Doof-zijn werd de term ‘afwijkende mensen’gebruikt.

a. Wat wordt er bedoeld met ‘difference’en ‘diversity’?

b. Is de term ‘afwijkende mensen’ een correcte term hiervoor? Zo ja, waarom.

Zo nee, waarom niet en welke term zou beter passen.

5. Bij het thema opvoedingsondersteuning is gesproken over de verhouding tussen de wetenschappelijke pedagogiek en de orthopedagogische praktijk.

a. Wat wordt er precies bedoeld met ‘ evidence-based’ interventies? (max. 3 punten)

Lees onderstaand voorbeeld eerst aandachtig door:

‘ De 6-jarige Stefano vertoont thuis veel gedragsproblemen. Er is bekend dat Stefano ADHD heeft en een ontwikkelingsachterstand. De buren klagen over geluidsoverlast van dit gezin. Laatst heeft hij een voorwerp zo hard door de kamer gegooid en hiermee zijn zusje bezeerd. Hij luistert niet naar moeder en soms naar vader. Vader is echter uit het gezin vertrokken aangezien ouders in scheiding liggen. Moeder wil graag alles goed doen en heeft gezondheidsklachten van de stress. Ze is bang voor uithuisplaatsing van haar kind en wil alles doen om dit tegen te houden. Er is een gezinsvoogd aangesteld, maar de problemen blijven zich opstapelen‘ .

b. Er zijn verschillende niveaus van opvoedingsondersteuning benoemd in het laatste

college van het thema opvoedingsondersteuning. Noem en beschrijf er twee en

beargumenteer waarom deze in bovenstaand voorbeeld noodzakelijk zijn. 

Antwoorden oefentoets

1a) *De cultuur vertoont gebreken (max. 1 punt).

*De cultuur wordt beschouwd als de oorzaak van de onderwijsachterstand (max. 2 punt).

*Kenmerken van de thuis cultuur zorgen voor ontwikkelingsproblemen (max. 1 punt)

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

1b) *Oorzaak: niet zozeer de kenmerken van de cultuur, maar de manier waarop allochtonen aankijken tegen de dominante cultuur (max. 1 ½ punt).

*Uitleg: Jongeren voelen zich niet thuis en verbonden met instituten als de school (max. 1 ½ punt).

*Het niet presteren op school is een vorm van verzet (max. 1 punt)

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

2a) *Een opvoedingsstijl is goed als het kinderen de beste kansen in die samenleving of context biedt (max. 1 punt)

*Uitleg aan de hand van voorbeeld: in een samenleving waar veiligheid en beschikbaarheid van hulpbronnen geen kwesties zijn is een autoritatieve opvoedingsstijl het beste. Als kinderen veilig en gevoed zijn is autonomie het voornaamste opvoedingsdoel. In een onveilige omgeving is het overleggen met kinderen en kinderen aanspreken op eigen inzicht niet de beste keuze: ouders doen er dan beter aan kinderen de regels te leren die ze nodig hebben om te overleven. Het zelf ontdekken kan in een dergelijk context fatale gevolgen hebben. (studenten moeten aan de hand van een voorbeeld laten zien dat de opvoedingsstijl samenhangt met de omgeving. Vanzelfsprekend moeten de kenmerken van de gekozen opvoedingsstijl kloppen) (max. 2 punten)

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

2b) *Het onderzoek naar opvoedingsstijlen maakt gebruik van niet cross-cultureel valide meetinstrumenten (max. 2 ½ punt).

*De opvoedingsstijl van niet- westerse ouders is niet te beschrijven in termen van autoritair en autoritatief (etnocentrische conceptualisering) (max. 2 ½ punt)

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

3a) *Bij dit perspectief wordt gekeken naar de kennis die een persoon heeft, hoe zijn/haar kennis gevormd is en welke rol de ervaringen van die persoon gespeeld hebben in het vormen van die kennis (max. 2 punten).

*Het gaat om kennis-van-binnenuit (ervaren, zelf opgedane kennis). Niet om kennis-van-buitenaf (kennis die opgedaan wordt d.m.v. observaties en overgedragen informatie) (max. 2 punten).

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

3b) *Michalko neemt steeds de ervaringen en beleving van het blinde meisje als uitgangspunt (max. 2 punten).

*Hij vindt dat zij er recht op heeft om de wereld op haar manier te kennen en is er op tegen dat de trainster steeds de kennis van het meisje wil vervangen voor haar kennis. Hij geeft als voorbeeld de verschillende manieren waarop het meisje en de trainster ‘worteltjes’ omschrijven (max. 2 punten).

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

4a) *Difference = anders zijn dan (een norm, een maat), afwijken (max. 2 ½ punt).

*Diversity = verscheidenheid, verschillende vormen (max. 2 ½ punt).

4b) *Nee, want met ‘afwijkend’ impliceer je dat ze anders zijn dan een norm. De norm zou dan zijn: horende mensen (max. 2 punten).

*Het is niet nodig om een term te bedenken voor deze mensen. Ze kunnen gewoon ‘dove mensen’ genoemd worden. Daarin is al beschreven wat het eigene is van deze groep mensen (max. 2 punten).

*Formulering/argumentatie (max. 1 punt)

5a) ’programma’s waarvan door middel van empirisch onderzoek is bewezen en onderbouwd dat het positieve resultaten heeft. Dus dat we door wetenschappelijk onderzoek naar de interventie, weten of het beoogde effect behaald kan worden‘ .

*Bewezen door middel van empirisch onderzoek max. 1 punt

*Positieve resultaten (effecten) in praktijk max. 1 punt

*Formulering/argumentatie max. 1 punt

5b) (verschillende antwoorden mogelijk)

- Ontwikkelingsstimulering: Stefano heeft een ontwikkelingsachterstand en ADHD. Hierdoor verloopt zijn ontwikkeling anders en kan hij gebaat zijn bij extra hulp om bepaalde vaardigheden te leren.

- Psycho-educatie: Aan de moeder van Stefano kan psycho-educatie geboden worden om haar kennis over de beperkingen van haar kind te vergroten en haar opvoedingsvaardigheden aan te leren.

- Verlichting van de draaglast: Moeder heeft gezondheidsklachten van de stress. Er kan extra opvang voor Stefano gezocht worden om het gezin te ontlasten.

- Intensieve opvoedingsondersteuning in de thuissituatie: De situatie in dit gezin is dusdanig complex, dat er hulp op meerdere fronten nodig is. Hoe is het bijvoorbeeld financieel geregeld omtrent de scheiding? Kan uithuisplaatsing voorkomen worden?

*per goed benoemd niveau max. 1 punt

*per goede omschrijving niveau max. 1 punt

*per argumentatie noodzaak max. 1 punt

*Formulering max. 1 punt