De levensverwachting is enorm aan het toenemen. Maar het verschil tussen de levensverwachting en de stervensleeftijd neemt af omdat er vroeger heel veel baby’s en jonge mensen doodgingen, en nu veel minder. Dit komt door een verbeterde toilet en riolering, beter hygiëne en verbeterde geneeskunde.  De levensverwachting stijgt dus.

Het gevolg is: er komen steeds meer ouderen.

Leeftijdseffecten zijn moeilijk om te meten, omdat je ook cohorteffecten meet. Als je de leeftijdseffecten wil meten moet je dus uit een range van geboortejaren proefpersonen met dezelfde leeftijd pakken.

Effecten van een cohort:

• Niet iedereen is voor een hertest beschikbaar
• Sampling bias
  
  • De oude mensen zijn de sterke mensen: niet meer representatief
  • Allemaal de crisis meegemaakt
  • Opleiding, gezondheid

Effecten van leeftijd gegeven testjaar

• Sommigen de crisis meegemaakt en anderen niet
• Sommige geboortejaren zijn gezonder dan anderen

In het lab vind je leeftijdseffecten, in de echte wereld vind je weinig leeftijdseffecten.

In het lab push je de proefpersonen en meet je vaak de drempels, bijvoorbeeld de grens tussen wel en niet waarneembare. Maar voorspelt een drempel het gedrag in de echte wereld? Een drempel voorspelt niet veel over een strategie die een mens gaat volgen.

Het normale oog heeft een refractie van de lens. Als je oud wordt kan je leiden aan prebyopie; ouderdomsverziendheid. De lens wordt hard, waardoor je slechts op één afstand scherp kan zien. Ook krijgen ouderen een kleinere pupil, waardoor er minder licht binnen komt. Ze hebben dus meer moeite met het zien in het donker. Ze kunnen ook staar krijgen; contrast verlaging in het gehele beeld. Hierbij heb je moeite met de midden frequenties.

Als je internetpagina’s voor ouderen maakt moet je rekening houden met contrast en grootte.

Je taal gaat vooruit als je ouder wordt. Je gehoor gaat achteruit, ze verliezen hoge frequenties.

Aandacht valt te onderscheiden in selectief, sustained en verdeeld. De selectieve en verdeelde aandacht verslechteren met ouderdom. Bij de verdeelde aandacht verkleind de ‘useful field of view’ (het gebied in de periferie waar je aandacht voor kan hebben terwijl je focused op iets anders).

Je geheugen wordt ook slechter.Prospectief geheugen is het geheugen voor intenties: oplossing: boodschappenlijstjes. Reactietijden zijn hoger bij ouderen.

Het is moeilijk om te vergelijken welk effect leeftijd heeft op de kwaliteit van het werk, want:

• Data verzamelen is moeilijk
• Er werken minder ouderen
• Ouderen doen ander werk dan jongeren
• De beste ouderen blijven over
• Strategieën/ervaring

Amfetamine kan helpen tegen mentale vermoeidheid. In de 2^e wereldoorlog gebruikten zowel de Duitsers als de Amerikanen het. In de jaren 50 en 60 werd het populair als afslankmiddel. Daarna was het populair als doping.

Fatigue wordt gemeten met vigilantietaken, slaapdeprivatie, dagritmeverstoringen. Performance wordt gemeten, maar ook gedrag en fysiologie.

Mental fatigue heeft effecten op bijvoorbeeld perceptie, sustained attention, recall en impliciet leren. Niet/bijna niet op intelligentietesten of andere complexe taken of hoog geautomatiseerde taken. Extra probleem: mensen in het lab zijn hoog gemotiveerd.

Op moeilijke taken wordt wel een effect gevonden (moeilijk is anders dan complex). Wat is moeilijk? Veel events, flink beroep op werkgeheugen, moeilijk waarneembare stimulus. Een taak moet dodelijk saai zijn en zeer moeilijk zijn om betrouwbare vermoeidheidseffecten te vinden.

Motivatie en arousal zijn dus belangrijk.

Social loafing: de groepsprestatie is lager dan als iedereen het individueel zou doen. Als dit mogelijk is vind je dit vaak bij mental fatigue. 

Reactietijden zijn overdag korter, en synchroon met lichaamstemperatuur.

Kritiek op laboratorium onderzoek:

• Signaal-detectie maten worden niet bijgehouden
  • Proefpersonen veranderen hun criterium (speed accuracy trade-off)
  • Ze veranderen van strategie (naar simpeler en riskanter)
• Attributie van andere fenomen:
  • Motivatie

Lapse hypothesis: fatigue=frequent lapses. Een lapse is een korte periode van inefficientie (microsleeps). Voorspelling: je mist dus kleine episodes.

Vragen? Laat het vooral hieronder weten en ik probeer ze te beantwoorden!

Vond je deze samenvatting interessant en wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwe bijdragen? Volg dan snel mijn Worldsupporter account! Dit kan door rechts naast deze samenvatting op '+ Follow' te klikken! Wordt erg gewaardeerd :)