Week 4
Regulerende vaardigheden: directief over het gespreksverloop (proces)
Assertivitieti: opkomt voor je eigen belagnen op een sensitieve en compotente manier, dus met respect voor anderen
Vijf regulerende vaardigheden:
Opening intake
Cliënt op het gemak stellen
Zichzelf voorstellen
Managen van verwachtingen, dat wil zeggen duidelijkheid verschaffen over het gespreksverloop (onderwerpen, duur, werkwijze)
Bespreken vertrouwelijkheid bijvoorbeeld als het gaat om rapportage.
functies van gespreksopening
Voorlichtende functie: de cliënt voorlichten over wat die kan verwachten (werkwijze en visie hierop van de psycholoog).
Verhelderende functie: de verwachtingen van de cliënt helder krijgen, ingaan op vragen en onduidelijkheden wegnemen.
Structurerende functie: de gespreksfasen en -doelen verhelderen.
functies gesprek afsluiting
Sturende functie: het bewaken van (ethische) gesprekskaders.
Contracterende functie: afspraken over de duur, frequentie en kosten van behandeling en de beslissing om een behandeltraject aan te gaan.
Relationele functie: de basis leggen voor een vertrouwelijke samenwerking
Opening: leidt tot een primacy effect
Perceptueel (meeting): betreft de eerste indruk, denk aan inrichting en verzorging
Sociaal (greeting): betreft de sociale setting, zoals beleefdheden en deint voor de opbouw van een goede werkrelatie
Motivationeel (seating): aandacht krijgen om de interactie te starten
- Cognitief (treating): gericht op het verduidelijken van het doel en onderwerp
Informatie bij het aangaan en voortzetten van de professionele relatie (NIP)
De informatie bij het aangaan en voortzetten van de professionele relatie wordt bij voorkeur schriftelijk gegeven, waar nodig mondeling toegelicht en in het dossier vastgelegd. De informatie bevat voor zover van toepassing:
het doel van de professionele relatie, de werkwijze, de evaluatie, de context waarin die plaatsvindt en de plaats van de cliënt en de psycholoog hierin;
de methoden van onderzoek of behandeling die in aanmerking komen en wat daarvan wel en niet te verwachten is en eventuele neveneffecten of alternatieven;
de financiële en andere voorwaarden waaronder psychologen hun opdracht aanvaarden, voor zover deze informatie voor betrokkenen van belang is voor het verlenen van hun toestemming en medewerking aan de uitvoering van de opdracht;
de personen met wie de psycholoog in de professionele relatie samenwerkt, al dan niet in multidisciplinair verband;
de soort gegevens die over de cliënt worden verzameld, de wijze waarop en hoe lang deze worden bewaard;
de geheimhoudingsplicht, wijze van eventuele gegevensverstrekking en aan wie wordt gerapporteerd;
de regels in de beroepscode met betrekking tot inzage en afschrift, correctie en blokkering van de rapportage;
de gebondenheid van de psycholoog aan de beroepscode en klacht- en tuchtrecht.
4 aspecten gesprek afsluiting
Sturende functie: het bewaken van de gesprekskaders.
Structurerende functie: het op hoofdpunten ordenen van het gesprek.
Evaluatieve functie: nagaan hoe de ander het gesprek heeft ervaren
Relationele functie: het evalueren van het gesprek/de relatie. Dit kan het onderling vertrouwen versterken.
Gespreksafsluiting: leidt tot recency effect
Perceptueel (retreating): eerst preclosing (aankondingen einde) gevolgd door final closing (daadwerkelijk afsluiten)
Cognitief (reviewing): geen een samenvatting, maak afspraken en evalueer het gesprek
Motivationeel (reinforcing): aansporing aan de slag te gaan
Sociaal (rebonding): belonen voor de inzet, bedanken voor komst en uitwisselen van beleefdheden
Routine Outcome Monitoring (ROM): structureel en herhaardeijk meten van de toestand van een client met behulp van meetinstrumenten
Session Rating Scale (SRS): meet de kwaliteit van de relatie tussen de psycholoog en de cliënt. Wordt afgenomen aan het einde van gesprekken
Outcome Rating Scale (ORS): meet het functioneren van de cliënt op vier verschillende vlakken: individueel, interpersoonlijk, sociaal en algemeen. Wordt afgenomen aan het einde van een behandeltraject
Terugkoppeling doelen: kan naar het procesdoel of product doel gerefereerd worden middels doel terugkoppeling vragen. Hiermee wordt de voortgang van het gesprek bewaakt. De twee functies zijn:
procesdoel | product doel |
Voorwaarden voor het optimaal verloop van het gesprek en traject | Beoogde effect behandeling/wenselijke uitkomst voor cliënt |
Liggen ten dele vast (fasen hulpverleningsgesprekken) | Verschillen per cliënt |
Evalueren met de Session Rating Scale (SRS) | Evalueren met de Outcome Rating Scale (ORS) |
Verantwoordelijkheid van de psycholoog | Verantwoordelijkheid van de cliënt |
Inspanningsverplichting | Resultaatverplichting |
Hardop denken: je gedachten op een duidelijke wijze voor de cliënt verwoorden, draagt bij aan transparantie en echtheid. Heeft vier functies
Relationele functie: het delen van gedachten kan bijdragen aan het soepeler verloop van het gesprek/de samenwerking.
Angstreducerende functie: het delen van gedachten kan ook een gevoel van ongemak wegnemen bij de cliënt. Dit ongemak zou bijvoorbeeld kunnen ontstaan als je een lange stilte laat vallen zonder te delen waarover je aan het nadenken bent.
Voorbeeld functie: door je eigen gedachten te delen, stimuleer jij je cliënt om eigen gedachten te delen. Hoe meer de cliënt hardop gaat denken, des te beter inzicht jij kunt krijgen in het referentiekader van je cliënt.
Doorbrekende functie: het delen van je gedachten voorkomt dat je in een impasse terecht komt op het moment dat je het even niet weet of als je twijfelt over een volgende stap. Door je onwetendheid of twijfel te delen, kan je voorkomen dat er een pijnlijke stilte ontstaat.
Situatie verduidelijken: onduidelijkheden of misverstanden in het gesprek of in de relatie met de cliënt worden tijdig onderkent middels zeven stappen:
Parafrase of gevoelsreflectie
Metacommunicatie over het ‘misverstand’
Wat wil ik niet (met reden)
Wat wil ik wel (met reden)
Opvangen reactie (parafrase/gevoelsreflectie)
Afspraak maken over de ‘herstelde’ aanpak
Terug naar wat aan de orde was in gesprek
Functies van situatie verduidelijken
Expliciterende functie: impliciete zaken in de relatie tussen hulpverlener en cliënt
verwoorden en daarmee bespreekbaar maken.
Corrigerende functie: het wegnemen van misverstanden of storende factoren, die een effectieve samenwerking belemmeren.
Contracterende functie: het afstemmen van wederzijdse verwachtingen over de doelen van en werkwijze in het gesprek
5 G model van reguleren
Gebeurtenis de feitelijke situatie
Gedachten je gedachte bij de situatie
Gevoel je gevoel ten gevolge van je gedachte-de situatie
gedrag wat je doet
gevolg zowel lange als korte termijn ten gevolge van je gedrag
differentiëren kijken naar meerdere situaties, dit helpt met patronen herkennen in gedrag, gevoelens, gedachten
integreren ten gevolge van differentiëren tot nieuwe inzichten komen over jezelf
Belangrijke aandachtspunten van het 5G model
Alleen toepassen op een concrete situatie gespecificeerd naar tijd, plaats en persoon
De 5G´s gedienen stap voor stap te worden behandeld
De volgorde van bespreking is gebeurtenis, gedrag en gevoel, gevolg, gedachte. Terwijl volgorde van opschrijven gebeurtenis gevoel gedrag gevolg is
Goed luisteren is belangrijk
Vanuit het 5G model worden gedachtepatronen geleid na 3 soortgelijke situaties
Add new contribution