Rechtseconomie Hoorcollege 6, Rechten UL B2 (2019-2020)

Rechtseconomie Hoorcollege 6, Rechten UL B2 (2019-2020) Milieurecht

1. Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

• Voorbeelden van milieuschade
• Externe effecten
• Milieurecht
• Publiekrechtelijke instrumenten:proportionele heffing
• Publiekrechtelijke instrumenten: uniforme heffing
• Publiekrechtelijke instrumenten: verhandelbare emissierechten

Privaatrecht alleen is niet voldoende om alle maatschappelijke problemen te voorkomen of op te lossen. Soms is ook het publiekrecht nodig.

Voorbeelden van milieuschade

Denk aan vervuilende industrie, watervervuiling, overlast van een nabijgelegen luchthaven, etc.

Negatief extern effect

Dit zijn nadelen verbonden aan de consumptie of productie van een goed die aan anderen dan de consumenten of producenten toevallen, zonder dat hier een tegenprestatie tegenover staat. Dit kan een oorzaak van marktfalen zijn. Er is dan overproductie of overconsumptie en de maatschappelijke marginale kosten van productie of consumptie zijn groter dan de private marginale kosten. Dit betekent dat er geen Pareto-optimum bereikt wordt. Het nadeel dat derden ondervinden doet namelijk afbreuk aan de maatschappelijke welvaart.

Milieurecht

Wat is de invloed van het recht op gedrag en op de maatschappelijke welvaart? Het milieurecht is een poging om marktfalen als gevolg van negatieve externe effecten tegen te gaan. Dit kan allereerst via de privaatrechtelijke weg. Er moet dan een markt voor leefmilieu gecreërd worden via de invoering van exclusieve gebruiksrechten. Volgens het Coase-theorema moet dan een efficiënte uitkomst tot stand komen. Voorwaarde is wel dat er geen transactiekosten bestaan. Wanneer de transactiekosten hoog zijn, verhindert dit effectieve onderhandelingen, en legt zo'n privaatrechtelijke oplossing meteen ook de eindsituatie vast. Dan is het publiekrecht nodig.

Publiekrechtelijke instrumenten: Proportionele heffing

Elke vervuilende aanbieder moet een heffing betalen die gelijk is aan het negatieve externe effect dat hij veroorzaakt. Op deze manier worden producenten gedwongen rekening te houden met het nadeel dat zij aan derden toebrengen. Dit leidt uiteindelijk tot een efficiënte omvang van de productie/consumptie. Dit geeft een prikkel om nieuwe, minder vervuilende technologieën te gebruiken.

Publiekrechtelijke instrumenten: uniforme heffing

Hier is sprake van een heffing waarvan de hoogte niet afhankelijk is van de mate van vervuiling, maar vastgesteld wordt per eenheid van een gebruikt product. Bij de juiste vaststelling, leidt dit tot een efficiënte uitkomst. Hier is er echter geen stimulans tot het gebruiken van schonere technieken. De heffing gaat hier namelijk niet van naar beneden, omdat je nog steeds het product gebruikt. EEn voordeel is dat de kosten van handhaving bij een uniforme heffing lager zijn.

Verhandelbare emissierechten

In dit systeem mag je alleen vervuilen als hier van te voren een recht voor gekocht hebt. Als ze eenmaal in de markt gebracht zijn, kunnen partijen in deze rechten handelen. De overheid kan dan de totale hoeveelheid rechten bepalen. Dit wordt ook wel een 'cap-and-trade system' genoemd. De voordelen hiervan zijn dat de hoeveelheid uitstoot door de overheid bepaald kan worden. Partijen hebben de keuze tussen het aankopen van emissierechten of het schoner maken van hun productie, zodat ze minder emissierechten hoeven te kopen. Dit leidt ertoe dat producenten die goedkoop kunnen zuiveren, dit ook zullen doen. Daar waar zuivering erg duur zou zijn, worden juist extra emissierechten gekocht. Dit leidt tot een efficiënte vervuilingsreductie. Het nadeel is dat er uitgebreide adminstratie- en handhavingskosten aan verbonden zijn.

2. Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

Er worden geen onderwerpen besproken die niet worden behandeld in de literatuur.

3. Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

Er worden geen recente ontwikkelingen in het vakgebied besproken.

4. Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

Er worden geen opmerkingen gedaan met betrekking tot het tentamen.

5. Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?

Er worden geen tentamenvragen behandeld.