Iran voor beginners
Iran, het vroegere Perzie, is een land met een turbulente, rijke en tegenstrijdige geschiedenis. Het Perzische Rijk is door vele dynastieen geregeerd, waaronder de Achaemeniden, de Safaviden en de Qadjaren. Elke dynastie heeft zijn eigen stempel op het rijk gedrukt, en ondanks vele veroveringen en geweld heeft het Perzische Rijk door de milennia heen veel kunst, pracht en praal en technische innovatie voortgebracht. In 1979 kwam er een einde aan de koninkrijken toen de Pahlavi dynastie naar aanleiding van volksopstanden werd beeindigd. Het machtsvacuum dat ontstaan was werd opgevuld door ayatollah Ruhollah Khomeini, die uit zijn ballingschap terugkeerde en aan het hoofd van de Iraanse regering ging staan. Hij maakte een einde aan duizenden jaren van monarchie en stichtte de 'Islamitische Republiek Iran'. Na deze gebeurtenis,die kortom de Iraanse Revolutie genoemd wordt, kreeg het land een president met een grootayatollah als hoogste leider. Deze grootayatollah was Khomeini en na zijn overlijden in 1989 werd dat Ali Khamenei, die deze functie tot de dag van vandaag bekleed.
Na de Iraanse Revolutie raakte het land behoorlijk geisoleerd van de rest van de wereld. Voor 1979 onderhield Iran goede banden met het Westen, maar na de revolutie werden deze banden verbroken en sindsdien heeft Iran vele sancties opgelegd gekregen. Daarnaast heeft de Irak-Iran Oorlog (1980-1989) een hoge tol geeisd van het land, en zorgden het Iraanse nucleaire programma en de schending van vele mensenrechten voor meer isolatie en sancties. In 2002 werd het land door de toenmalige Amerikaanse president George W. Bush zelfs aangeduid als 'axis of evil', oftewel as van het kwaad. Naast deze moeilijkheden staat de Iraanse bevolking bekend als een van de vriendelijkste die er zijn, heeft het land een rijke culturele geschiedenis en is een groot deel van de bevolking niet tevreden over hun regering. Al met al, een interessant land om je in te verdiepen!
Na lang te studeren over Iran, wat Perzisch geleerd te hebben en zoveel mooie reizigersverhalen te hebben gehoord, besloot ik dat het tijd was om dit land zelf te bezoeken. Dit deed ik in de zomer van 2019, met een groepsreis van twee weken. In dit magazine deel ik mijn ervaringen, bevindingen en tips voor wanneer jij ook naar Iran wilt reizen. Want (spoiler alert!) het is het absoluut waard om dit land eens te bezoeken.
Praktische tips
Voor je naar Iran vertrekt, is het van belang om je op een paar zaken voor te bereiden om jouw reis zo plezierig mogelijk te laten verlopen. Denk zeker aan de volgende zaken:
Visum:
Het is tegenwoordig voor veel landen mogelijk om een Visum On Arrival (VOA) te krijgen in Iran, dat een toeristenvisum voor 30 dagen is. Dit regel je wanneer je bent geland op een van de internationale vliegvelden in het land, dit is dus geen optie wanneer je over land Iran binnengaat. Ik heb er zelf geen ervaring mee, omdat het visum geregeld werd door de reisorganisatie waarmee ik naar Iran ging, maar het schijnt een makkelijk en snel proces te zijn. Als je toch liever van tevoren een visum regelt, kan dat via de ambassade of een visumbureau. Het is mogleijk om je VOA te verlengen, waardoor je dus langer dan 30 dagen in Iran kunt blijven.
Geld:
Vanwege sancties en andere ingewikkelde zaken, wordt in Iran geen enkele buitenlandse betalingskaart of creditcard geaccepteerd en kun je als buitenlander dus ook geen geld opnemen. Dit betekent dat je met veel (of in ieder geval genoeg) cash op reis moet gaan om al je uitgaven in Iran te dekken, van eten tot verblijf tot souvenirs. Vanwege de enorme inflatie zul je met miljoenen Iraanse 'rials' rondlopen, dus zorg ervoor dat je je geld veilig kunt opbergen! Geld wisselen kan op internationale vliegtuigen en in de grotere steden bij banken of in hotels.Om het nog iets ingewikkelder te maken, wordt geld in Iran op meerdere manieren benoemd, namelijk in 'rial' of 'toman'. Omdat de bedragen op bankbiljetten zo hoog zijn, wordt er van rial een 0 afgehaald om er toman van te maken. 100 000 rial is dus 10 000 toman. En in de praktijk wordt er vaak simpelweg 10 gezegd. Kortom, even oefenen.
Kleding:
Omdat Iran een overwegend islamitisch land is, moet je kleding aangepast worden als je in het land rondreist. Vrouwen moeten hun hoofd bedekken; dit hoeft alleen geen dikke hoofddoek te zijn, die je haar volledig bedekt. Een luchtige sjaal om je hoofd gewikkeld is prima, zoek vooral op internet naar plaatjes van de moderne Iraanse vrouw voor inspiratie en beeldvorming! Daarnaast dienen je mouwen over je ellebogen te vallen, en moeten je benen bedekt zijn. Let er ook op dat kleding niet te strak is en je billen bedekt zijn, vooral als je een wat strakkere legging of broek draagt. Sandalen zijn prima, hoewel ze vroeger taboe waren worden ze steeds meer gedragen. Bij sommige religieuze plekken, zoals een heiligdom in Qom, moet je een volledige chador ("tent") dragen. Deze krijg je echter te leen waar dit nodig is, deze hoef je dus niet zelf te hebben. Voor mannen zijn de regels simpeler; draag een lange broek en een shirt met tenmiste korte mouwen.
Internet:
In de meeste hotels en hostels wordt WiFi aangeboden, die vaak prima werkt maar soms ook slecht of alleen bij de receptie. Wanneer je hier niet van afhankelijk wilt zijn, of tijdens je reis altijd gebruik wilt kunnen maken van internet, is het een goede optie om een Iraanse prepaid simkaart te kopen voor je verblijf bijvoorbeeld bij Irancell. Deze kosten een paar euro, en geven je snel internet door het hele land. Wanneer je je bundel hebt opgebruikt, is het mogelijk om deze aan te vullen bij kiosken in de grotere steden. Ook goed om te weten: bepaalde websites, als Facebook en YouTube, zijn geblokkeerd in Iran. Als je deze wilt blijven gebruiken in het land, is het aan te raden om van tevoren een veilige VPN te installeren op je telefoon.
Basis woordenlijst Perzisch:
- Hallo: Salam
- Tot ziens: Khoda Hafez
- Bedankt: Merci
- Ik ben Nederlands: Hollandi-am
- Ja / Nee: Are / Na
- Hoe heet u?: Esme shoma tsjiest?
Getallen tm. 10
- 0: sefr
- 1: jek
- 2: dò
- 3: sèh
- 4: tsjahaar
- 5: peindzj
- 6: sjesj
- 7: haft
- 8: hasjt
- 9: nò
- 10: daah
Hoogtepunten en Must Sees
Als je naar Iran gaat, zijn er natuurlijk enkele steden en bezienswaardigheden die je echt niet kunt overslaan. Bij deze enkele essentiele tips!
-Imamplein (Isfahan)
Isfahan wordt over het algemeen gezien als de mooiste stad van Iran, en het Imamplein is zonder twijfel het hoogtepunt van de stad. Het plein staat in de volksmond ook wel bekend als Naghsh-e Jahan, oftewel Ontwerp van de Wereld. Geloof mij, deze naam is niet overdreven. Het plein is een van de grootste ter wereld, en wordt omringd door een gezellige bazaar, moskeen en enorme balkons die je een uitzicht over het hele plein bieden. In het midden is een soort ondiep zwembad waar kinderen spelen, en overal kun je lekkere drankjes of wat te eten krijgen en in de vele grasvelden uitrusten. Hoewel het plein overdag fascinerend mooi is en overgoten wordt door Perzisch zonlicht, is het 's avonds zo mogelijk nog overweldigender. Wanneer de zon ondergaat en het afkoelt, komen gezinnen het plein op om te picknicken, te spelen en elkaar te ontmoeten. Overal wordt kebab gegrild op mini barbecues en iedereen neemt een Perzisch tapijtje mee om lekker op te zitten. Het plein vult zich met geklets, muziek en gezelligheid. Als je ooit een vrije zomeravond hebt, ga dan naar het Ontwerp van de Wereld in Isfahan en je zult niet meer terug willen naar de rest van de wereld want die lijkt overbodig op die plek, op dat moment.
-Stiltetorens (Yazd)
Yazd is het huidige centrum van het zoroastrisme in Iran, dat de oorspronkelijke religie van het land is voor de komst van de islam. De profeet van het zoroastrisme is Zarathustra, hij leefde tussen 1400 en 1200 vC. en legde tijdens zijn leven de basis voor de eerste monotheistische religie ter wereld. Na de invasie van de Arabieren in Iran (in de 7e eeuw nC.) vluchtte vele Zoroastriers naar India, waar vandaag de dag de meerderheid zich nog bevindt. In Iran bleef het Zoroastrisme het sterkst aanwezig in Yazd, een stad in Centraal Iran. Zoroastriers begroeven hun doden niet in de grond, omdat dit onrein zou zijn. In plaats daarvan, droegen ze het lichaam van een overledene een hoge, brede toren op. Bovenop die toren was een soort gat, waarin ze het lichaam neerlegden. De dode werd vervolgens door gieren opgegeten en alleen zijn botten werden begraven. Dichtbij Yazd zijn twee van zulke 'stiltetorens' te bezoeken en te beklimmen. Tot halverwege de twintigste eeuw werden ze nog gebruikt door de Zoroastriers, maar vandaag de dag representeren ze enkel nog een zeer belangrijk onderdeel uit de Perzische geschiedenis en identiteit.
-Graftombe van Hafez
Hafez (1315-1390) is een van Irans' nationale dichters en helden. Hij is geboren en overleden in Shiraz, in het zuiden van het land, en zijn graftombe is daar dan ook te bezoeken. Waar een graf misschien zwaarmoedige associaties oproept, is het mausoleum van Hafez dat allerminst. Families en vrienden komen er samen om elkaar en hun geliefde dichter te groeten, poezie te lezen en te kletsen. De tombe is omgeven door mooie waterconstructies en mooie natuur en terplekke kun je een boek van Hafez aanschaffen. Een aanrader, aangezien elke Iranier er eentje op zijn schoonsteenmantel heeft staan. Wanneer je advies of troostende woorden nodig hebt, kun je een dichtbundel van Hafez pakken, hem ergens openslaan en het eerste gedicht is dan de persoonlijke boodschap van Hafez aan jou.
-Mausoleum van Khomeini
Ruhollah Khomeini (1902-1989) was een Iraanse ayatollah en de grondlegger van de Islamitische Republiek Iran, na de Iraanse Revolutie van 1979. Hij was tot zijn overlijden de hoogste leider van Iran, een ambt die nu bekleed wordt door Ali Khamenei (1939). Khomeini is een essentieel figuur in de moderne geschiedenis van Iran, dus een bezoek aan zijn mausoleum dichtbij Teheran is zeker een bezoek waard. Het gebouw waarin Khomeini (en zijn vrouw en enkele andere belangrijke personen) zijn begraven is enorm en straalt macht en rijkdom uit. Dit staat in contrast met het sobere leven dat Khomeini leidde. Zijn graf zelf is omgeven door groene neon lichten, en persoonlijk vond ik deze plek een van de minder plezierige plekken die ik bezocht heb in Iran. De aanhangers van Khomeini zijn meestal stricter religieus en de mensen die in zijn mausoleum aanwezig zijn stonden voor mijn gevoel minder open voor de aanwezigheid van toeristen. Dit is ergens ook begrijpelijk, en uiteindelijk zijn we ook niet te lang gebleven. Hoewel dit misschien niet de 'leukste' plek is om te bezoeken, is de sfeer terplekke wel zeer interessant en is het verhaal van Khomeini te belangrijk om over te slaan wanneer je naar Iran gaat.
Add new contribution