Bevat een oefententamen bij het vak, gebaseerd op voorgaande studiejaren, inclusief antwoorden. Het oefententamen bestaat uit 20 vragen, zowel meerkeuze als open.

Open vragen

Vraag 1

Het immuunsysteem lijkt tijdens langdurige stressrespons onderdrukt te worden. De eerdere verklaring dat dit gebeurt om energie en bouwstoffen te besparen tijdens de duur van de stressor, bleek NIET houdbaar als enige verklaring, omdat:

Vraag 2

Weiss en Brady gebruikten in hun stressexperimenten bij apen en ratten maagzweren als afhankelijke variabelen. Die zouden ontstaan als gevolg van stress, door overactivatie van het autonoom zenuwstelsel en hormonen. Er is echter sinds een aantal jaren bekend dat een bacterie (de Helicobacter Pylori) verantwoordelijk is voor maagzweren. Maakt dit een stresstheorie over het ontstaan van maagzweren onhoudbaar?

Vraag 3

Waarin verschilt de biologische stressrespons op psychologische versus fysieke stressoren?

Vraag 4

Tijdens de stressrespons is het sympathisch zenuwsteltel … (1) en het parasympatisch zenuwstelsel … (2).

Vraag 5

Tegenwoordig is psychologische stress een veel belangrijkere oorzaak van sterfte dan vroeger (vóór de 20^ste eeuw). Wat is daarvoor de voornaamste reden?

Vraag 6

Tijdens psychologische stress vinden er naast psychologische ook lichamelijke veranderingen plaats. Waarom is dat zo?

Vraag 7

Je liefdesrelatie is net beëindigd. Je beste vriend(in) kan je gelukkig troosten en helpen met de situatie te begrijpen en accepteren. Haar hulp verminderd je gespannen en bedroefde reactie. Dit is een voorbeeld van een theorie die de rol van sociale steun bij stress verklaard, namelijk:

Vraag 8

Een onderzoeker geeft op voorspelbare tijden bepaalde porties voedsel aan een groep ratten, en aan andere groep porties voedsel met precies dezelfde grootte maar op onvoorspelbare tijden. Zal de tweede groep ratten een stressreactie laten zien en waarom wel/niet?

Vraag 9

Er zijn twee hoofdtheorieën over de relatie tussen stress en veroudering. Welke zijn dat?

Vraag 10

Wat is een mogelijk gevolg van aderverkalking voor het hart?

Vraag 11

Wat is de voornaamste rol van de B-lymfocieten (B-cellen)?

Vraag 12

Welk hormoon of welke hormonen produceert de bijnierschors (in het engels: adrenal cortex; en dus niet de medulla) bij stress?

Vraag 13

Waarom wordt onder stress insulineproductie geremd?

Vraag 14

De combinatie diabetes en stress is desastreus, omdat: 

Meerkeuze vragen

Vraag 1

Sapolsky noemt zeker drie eigenschappen die bij bavianen de hoogste cortisolniveaus opleveren, en die redelijk corresponderen met menselijke eigenschappen die een risico vormen voor hart- en vaatziekten. Welke van de onderstaande eigenschappen hoort daar NIET bij?

1. Geen initiatief nemen bij bedreiging
2. Geen onderscheid kunnen maken tussen bedreigende en neutrale situaties/winnen en verliezen
3. Geen stabiele emotionele respons hebben
4. Agressie niet af kunnen reageren op een andere aap

Vraag 2

Welke volgorde van beïnvloeding is JUIST?

1. CRF(CRH) – ACTH – Cortisol
2. ACTH – Cortisol – CRF(CRH)
3. Cortisol – CRF(CRH) – ACTH
4. ACTH – CRF(CRH) – Cortisol

Vraag 3

Welke fase die het general adaptation syndroom doorloopt, resulteert volgens Seyle in ziekte en dood?

1. de alarmfase,
2. de fase van weerstand,
3. de fase van uitputting,
4. zowel de fase van weerstand ans de fase van uitputting

Vraag 4

Welke van de volgende alternatieven is correct?

1. de stressordimensie aversiviteit is onderzocht in het klassieke experimentvan Brady, Weiss, en Seligman, waarin men experimenteerde met ratten door ze wel of geen controleerbare stroomschokken te geven
2. over het algemeen geldt: hoe langer stress duurt, hoe beter
3. het centraal zenuwstelsel bestaat uit het somatische zenuwstelsel en het autonome zenuwstelsel
4. het autonome zenuwstelsel bestaat uit het sympatische zenuwstelsel en het parasympatische zenuwstelsel

Vraag 5

Welk van de volgende alternatieven is geen deel van het perifere zenuwstelsel?

1. het centrale zenuwstelsel,
2. het parasympatische zenuwstelsel,
3. het somatische zenuwstelsel,
4. het autonome zenuwstelsel

Vraag 6

Welke volgorde van de werking van het HPAC systeem is correct?

1. activatie hypothalamus - uitscheiding CRH - activatie hypofyse - uitscheiding ACTH - activatie bijnierschors middels bloedbaan - uitscheiding adrenaline
2. activatie hypothalamus - uitscheiding CRH - activatie hypofyse - uitscheiding ACTH - activatie bijnierschors middels bloedbaan - uitscheiding cortisol
3. activatie hypothalamus - uitscheiding ACTH - activatie hypofyse - uitscheiding CRH - activatie bijnierschors middels bloedbaan - uitscheiding cortisol
4. activatie hypothalamus - uitscheiding ACTH - activatie hypofyse - uitscheiding CRH - activatie bijnierschors middels bloedbaan - uitscheiding adrenaline

Antwoorden

1. Cellen van het immuunsysteem actief worden verwijderd of vernietigd tijdens stress, hetgeen alleen maar meer energie kost.

2. Nee, want een bacteriële oorzaak sluit stressmechanismen, zoals stress geïnduceerde immuunsuppressie, niet uit.

3. De biologische stressrespons verschilt wezenlijk niet, ze is grotendeels hetzelfde.

4. 1) geactiveerd / (2) gedeactiveerd

5. De ziekten waar we tegenwoordig aan overlijden zijn vooral chronische ziekten en ouderdomsziekten, waaraan de accumulatie van stresseffecten bijdraagt.

6. Het organisme bereidt zich voor op actie.

7. De ‘buffer’-hypothese

8. Ja, want onvoorspelbaarheid van een positieve prikkel (e.g. voedsel) kan ook een stressfactor zijn.

9. Een ouder organisme kan slechter omgaan met stressoren, en stress kan veroudering versnellen.

10. Door verkalking van de hartslagaders krijgt de hartspier te weinig zuurstof waardoor een deel van die hartspier afsterft (infarct) en de pompfunctie tot een levensgevaarlijk niveau daalt.

11. Het uitscheiden van antistoffen.

12. Cortisol

13. Om minder brand- en bouwstoffen op te slaan maar deze te reserveren voor de 'fight/flight'-respons.

14. Cellen te weinig glucose, vetzuren en glycerol opnemen; onder stress worden er nog meer van deze stoffen vrijgemaakt waardoor schade in organen kan ontstaan, o.a. arteriosclerose.

Meerkeuze 

1. C

2. A

3. C

4. D

5. A

6. B