Acclimatiseren

Na ongeveer een week weer terug in Nederland te zijn begin ik Oeganda wel weer te missen :'( het waren 2 onvergetelijke weken.

Ik mocht genieten van de zon, de projecten, de bevolking, de natuur en de groep wereldsupporters.

Als je Oeganda en Nederland naast elkaar zet zijn er natuurlijk veel verschillen, dan bedoel ik niet de verschillen in het klimaat en het landschap maar de verschillen in mensen. Ik vond de mensen in Oeganda veel 'vrijer' dan hier in Nederland. En dan te bedenken dat we in Nederland veel 'welvarender' zijn en Oeganda een 3e wereldland is. In Nederland halen we natuurlijk wel onze organische behoeften en hebben we kans op zelfontplooing doormiddel van het onderwijs. In Oeganda is dit vaak niet het geval, we hebben als wereldsupporters de armoede wel ervaren. Bij een straatkinderenproject zagen we dat kinderen 's nachts een plekje op de straten zochten om te slapen en lijm snoven om de honger te stillen. Hier ontbreekt het aan de lichamelijke behoeften die de kans op een schone toekomst belemeren. Bij een ander project zagen we dat kinderen uit een straal van 10 km water kwamen halen bij de enigste (gratis) waterpomp uit de omgeving. De weg naar huis is langs een gevaarlijke autoweg. Wel mooi om te zien is dat de kinderen een soort van 'dagbesteding' hebben. De ouders zijn vaak aan het werk en de kinderen halen water op voor thuis. Naast de waterpomp staat een gigantisch voetbalveld waar de kinderen kunnen spelen. Vaak stonden er zo'n 15 a 25 mensen rondom de waterpomp dus het was ook een plaats om te socializen. In Nederland zou dit gelijk staan aan een soos of 'stappen'.

Andere verschillen die ik gemerkt heb op het gebied van veiligheid en zekerheid: De veiligheid in Oeganda is heel verschillend. Winkelcentra's en pinautomaten worden stevig bewaakt door muren met glazen punten/prikkeldraad, poortjes en ambtenaren met een fikse vuurmond. Ook was er in elke kleine nederzetting wel een politiebureau aanwezig. De vice-president kwam voorbij met een stoet van 8 jeeps met zwaarbewapende soldaten voorbij zoeven. De Oegandezen halen alles uit de kast om een terroristische aanslag te voorkomen. De veiligheid rondom de dorpen is iets minder veilig. Ik heb verhalen gehoord over kleine kinderen die worden verkracht terwijl ze water halen. Er is nergens verlichting dus 's nachts is het gevaarlijk om buiten te lopen. Sommige dorpen hebben een waakhond die de erven beschermd. En dan de terreur van ''Het verzetsleger van de Heer'' die kinderen uit de dorpen rooft voor het leger. Gelukkig is inmiddels het Oegandese leger de dorpen en steden aan het beschermen.

De sociale zekerheid in Nederland is er heel anders aan toe. Integendeel tot Oeganda hebben wij de gestructureerde hulplijn die binnen enkele minuten kan verschijnen in geval van nood. In Nederland leven we in een bureaucratie. Overal zijn regels voor, als je een dakkapel bouwt zonder toestemming heb je de gemeente op je dak. In Nederland zijn we verplicht een zorgverzekering te hebben, als je in een huis wilt wonen betaal je hypotheek of huur. De Nederlandse burgers zijn verplicht belasting te betalen over alles wat ze kopen. Ik vind dat we in Nederland een beetje zijn doorgeslagen in de bureaucratie, het is nu meer bureaucratisme. Als je in Oeganda een huis wilt bouwen op het platteland dan bouw je een huis op het platteland. Je zorgt er alleen eerst voor dat deze grond van jou is. In Nederland moet je eerst een bouwvergunning hebben, bouwgrond waar je op mag bouwen, heel veel geld, bestemmingsplan, afmetingen, schoonheidscommissie, isolatie, keurmerk, energie, verzekeren enz. enz. enz. Maar deze regels zijn ook wel nodig als je met 17 miljoen mensen op een kluitje woont.

In Oeganda zijn de mensen veel vrijer zonder al die regels. Deze vrijheid brengt ook nadelen met zich mee want de Oegandeze overheid beschermt vooral haar welvaart in de grote steden en niet op het platteland.

Er zijn ook veel verschillen op gebied van het sociale contact. Oeganda is een wij-cultuur en Nederland is een ik-cultuur. In Oeganda vond ik het mooi en tergelijkertijd ook schokkend om te zien hoe mensen met elkaar omgaan. De kinderen kunnen heerlijk met elkaar spelen en accepteren het als iemand anders is als de anderen. Ik zag ook gehandicapte kinderen meespelen en dat deed mij goed. Bij een primary school liep een gehandicapt jongetje rond dat zelf geen lessen volgde maar gewoon de klaslokalen binnen liep, contact maakte met de docenten en genoot van het sociaal contact met de leraren. De mensen die ik in de loop van de 2 weken tegenkwam wouden allemaal een smaltalk aanknopen, misschien ook omdat ik een Mzungu was maar er is mij verteld dat dit hier gewoon de cultuur is. Dit vind ik mooi aan hun cultuur. Ik voel heel veel liefde hier voor de medemens. Ik denk dat dit ook komt omdat veel mensen van de bevolking hier de christelijke insteek hebben in hun normen en waarden.

Er waren ook veel verschillen in de cultuur die ik als schokkend ervaarde. Zo is de vrouw nog heel erg ondergesteld aan de man. Dit blijkt aan: Vrouwen moeten in gezelschap en gebrek aan stoelen op de grond eten, terwijl de mannen op een stoel mogen zitten. En dit is niet alleen zo tijdens het eten maar ook tijdens het werk als pinda's pellen.

Tijdens een van de projecten heb ik een ziekenhuis bezocht. Dit vond ik een van de zwaarste momenten tijdens de reis. Overal zag ik mensen met veel (innerlijke) pijn en mensen die niet wisten waar ze aan toe waren. Allereerst bezochten we de kinderafdeling. Hier lagen 3 ondervoedde kinderen met hun moeder, er werd verteld dat de verpleegkundigen en zusters het werk niet met volle passie deden omdat dit niet hun roeping was maar een kans op een baan is. Er waren dus soms ook helemaal geen mensen die voor de moeders en kindjes zorgden. Er werd ook verteld dat er veel mannen achteraf niet akkoord gingen met de opname van hun kind en vrouw. Het typische 'vrouwenwerk' de was, het koken voor de andere kinderen zorgen werd niet meer gedaan, en de man ging dit natuurlijk niet zelf doen. De vrouwen moesten wel meegaan anders zou hun man hen verlaten. En dan staat de vrouw er alleen voor. Veel opnames worden daarom niet afgemaakt. Nog een schokkend gebeure is dat vrouwen die tijdens de bevalling in het ziekenhuis schreeuwen geslagen worden door de verpleegkundige. Bevallen is niet voor mannen, deze mogen hierbij dus niet aanwezig zijn.

In Nederland zou dit allemaal niet ter sprake komen. Vrouwen staan hun mannetje in Nederland en zijn niet afhankelijk van een man.

Ik kijk met een positieve terugblik naar Oeganda. Ik heb veel geleerd en vond het leuk om me over te geven aan een andere cultuur. Ook dat ik hier een stukje in mee mocht helpen, het was een levensveranderende ervaring. Ik mocht niet alleen het negatieve van een ontwikkelingsland meemaken maar ook het positieve.