Oefenvragen Oncologie

Deze samenvatting is gebaseerd op collegejaar 2012-2013. Bekijk hier ons huidige aanbod.


Vraag 1

Een 32-jarige vrouw komt op een vervolgafspraak op de poli chirurgie. Vorige week is een invasief mammacarcinoom geconstateerd. De vrouw wil graag een beeld krijgen van de prognose, omdat veel familieleden al verschillende vormen van kanker hebben en ook de mogelijke gevolgen voor haar dochter van 5 jaar. Patiënte zelf heeft 5 zusters, waarvan bij twee pre-menopauzale borstkanker is geconstateerd. Haar moeder is gestorven aan ovariumkanker op 45 jarige leeftijd. In het bloed van de moeder (DNA uit eerder afgenomen bloed), een tante (DNA uit eerder afgenomen bloed) en een zus van patiënte wordt een mutatie in het BRCA-I gen gevonden. Mevrouw zelf heeft deze mutatie niet.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Noem drie nog niet genoemde klinische (d.w.z. met lichamelijk onderzoek vast te stellen), pathologische of moleculair-biologische factoren die de overlevingskans bij haar ongunstig zouden beïnvloeden.

KLINISCH: grootte primair tumor, locale invasie, lymfkliermetastasen, inflammatie, borstkanker bij 1e graads familieleden

PATHOLOGISCH: invasieve groei, slecht gedifferentieerd, invasie in lymf-/bloed­vaten, maligniteitsgraad/mitose-index

MOL.-BIOCHEMISCH: oestr.recept negatief, snelle celproliferatie, oncogenen BRCA-I/II, hoge microvessel dens.

 

Biomedische vraag Antwoord

 

1. Hoe groot is de kans dat de dochter van mevrouw borstkanker zal krijgen?

1. =/< 10% (iets kleiner dan) het populatierisico (van haar leeftijdgroep)

 

Vraag 2

Op uw spreekuur komt een vrouw van 41 jaar. Zij is erg ongerust omdat zij een knobbeltje in de linkerborst heeft gevoeld. Zij is bang dat het kanker is.U kent het gezin goed en weet dat deze vrouw verder altijd gezond is geweest. De anamnese levert het volgende op: zij heeft het knobbeltje pas een paar dagen geleden gevoeld, deed daarvoor niet aan zelfcontrole en kent dus niet de invloed van de menstruatiecyclus op de grootte van het knobbeltje. Ze heeft geen zichtbare afwijkingen aan de borst, geen pijn en geen tepeluitvloed. De familie-anamnese voor mamma- en ovariumcarcinoom is negatief. Bij lichamelijk onderzoek palpeert u eveneens op 02.00 uur in de linker borst een knobbeltje.U laat een mammografie maken, waarvan de uitslag luidt: geen voor maligniteit verdachte afwijkingen.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Wat is uw vervolgbeleid?

1. Controle na drie maanden; indien palpabele tumor nog aanwezig of groter: alsnog verwijzing (naar chirurg of mammateam/-poli).

 

 

Biomedische vraag Antwoord

 

Als er wél sprake zou zijn van een positieve familie-anamnese kan een patiënte getest worden op genetische afwijkingen in het BRCA1-gen.

1. Welk verschil verwacht u te vinden in het BRCA1-gen als u het DNA van het bloed vergelijkt met het DNA van het tumorweefsel?

1. Bloed: in één allel een mutatie. Dit is de kiembaanmutatie (eerste hit) tumorweefsel: in beide allelen een mutatie. De kiembaan­mutatie en een somatische mutatie (tweede hit)

 

 

 

Vraag 3

Een 30-jarige vrouw bezoekt de internist wegens 2 bobbels in de hals met een vaste consistentie, die er al een paar weken zitten. Ze is in 6 weken 4 kilo afgevallen.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Met welke diagnose dient u rekening te houden?

1. Maligne lymfoom.

2. Naar welk kenmerkend symptoom dient u te vragen?

2. Nachtzweten.

3. Welk aanvullend beeldvormend onderzoek is geïndiceerd (naast een onderzoek van de bobbels zelf)?

3. CT-scan thorax en abdomen.

 

Biomedische vraag Antwoord

 

1. Als in de nek zichtbare bobbels groeien, zal de epidermis ter plekke in oppervlakte moeten toenemen. Hoe wordt dit bereikt? Kies tussen:

De epidermis rekt elastisch mee

De epidermis vergroot zich door nieuwvorming. Verklaar in het kort uw keuze

1. De epidermis vergroot zich door nieuwvorming (1 punt). Epidermis zelf is niet elastisch, maar (door stevig cel-celcontact en intermediaire filamenten) stress-bestendig (1 pnt)

2. Hoe lang duurt het minstens voordat extra proliferatie in de epidermis kan resulteren in meer epidermaal oppervlak? Kies tussen: a. uren b. dagen c. weken d. maanden

2. Weken (1 pnt).

 

Vraag 4

Een 38-jarige vrouw bezoekt de huisarts omdat ze drie weken geleden bij borstzelfonderzoek een niet-pijnlijke knobbel in de rechter borst heeft ontdekt. Ook toen ze 2 weken geleden ongesteld was geweest bleef de zwelling onveranderd aanwezig. De vrouw heeft twee dochters van 13 en 11 jaar die ze in totaal ongeveer 5 maanden borstvoeding heeft gegeven. In de familie komt aan moeders kant geen borstkanker voor. Bij onderzoek vindt u een pijnloze vaste zwelling van 1,5 cm zonder huidafwijkingen. Er zijn geen palpabele lymfklieren.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Welke aanvullende diagnostische middelen zijn er om de aard van de zwelling vast te stellen? Noem er drie.

1. X-mammografie; echographie; cytologische punctie/dikke naaldbiopsie; chirurgische biopsie.

2. Noem drie voor borstkanker verdachte bevindingen waar u bij het lichamelijk onderzoek speciaal op let.

2. Zwelling vast, niet mobiel, onregelmatig; huidverandering (intrekking, roodheid); tepelverandering (intrekking); lymfklieren (vergroot, verhard).

 

Biomedische vraag Antwoord

 

In Nederland worden vrouwen tussen 50 en 69 jaar gescreend op borstkanker. Bij de beslissing of een screeningsprogramma voor een bepaalde aandoening haalbaar en gewenst is, speelt de zogeheten ‘lead time’een rol.

1. Wat wordt bedoeld met deze ‘lead time’?

1. Lead time is de periode tussen het moment van opsporen van een ziekte middels bevolkingsonderzoek en het moment waarop anders, naar aanleiding van klachten en symptomen bij de patiënt, de diagnose zou zijn gesteld.

 

Vraag 5

Een overigens gezonde 37-jarige vrouw die momenteel met chemotherapie wordt nabehandeld voor een mammacarcinoom bezoekt uw spreekuur, omdat ze koorts tot 39.00 C heeft ontwikkeld. Haar laatste kuur was 10 dagen geleden. Zij klaagt behalve over keelpijn niet over specifieke verschijnselen Ook bij lichamelijk onderzoek vindt u geen afwijkingen.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Welke aanvullende diagnostiek is geïndiceerd?

1. Leukocyten en de differentiatie PMN(granulocyten).

2. Geef aan welke complicatie dreigt en wat de prognose is bij een ongunstige uitslag

2. Afname van het aantal granulocyten tot minder dan 500/mmx3 doet de kans op ernstige bacteriële infecties toenemen. Een verdere afname tot < 100 doet, leidt zeker wanneer niet direct gestart wordt met antibiotica tot een toename van de sterfte.

 

Biomedische vraag Antwoord

 

1. Welke twee cel/orgaansystemen zijn extra gevoelig voor chemotherapie?

1.Bloedcellen (aanmaak in beenmerg) en darmepitheel.

2. Leg uit waarom.

2. Beide zijn sneldelende weefsels.

 

Vraag 6

In uw huisartsenpraktijk komt een 78-jarige emeritus hoogleraar geschiedenis met klachten over zijn geheugen. Hij heeft gemerkt dat hij het laatste jaar steeds vaker afspraken vergeet; noteren in zijn agenda heeft niet geholpen want hij vergeet ook daarin te kijken. Ook vindt hij dat hij zijn vakliteratuur die hij nog steeds enigszins bijhoudt minder goed kan volgen. De aanleiding voor het spreekuurbezoek is dat hij de week ervoor tijdens een vakantie in Rome verdwaald is en in paniek is geraakt, omdat hij ook de naam van zijn hotel niet meer wist. Een politieagent heeft uiteindelijk zijn zoon in Nederland gebeld. Overigens heeft hij geen gezondheidsklachten; hij is vitaal en gebruikt geen medicijnen. U neemt een MMSE af en de score daarop is 30 punten.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Welke twee verschijnselen doen denken aan dementie?

1. Dysfunctie op 2 cognitieve domeinen (geheugen en executieve functies) met hinder in het dagelijks functioneren.

2. Hoe verklaart u dat de MMSE-score niet verlaagd is?

2. MMSE-score is maximaal en wijst niet op cognitieve achteruitgang MMSE is niet gevoelig genoeg bij hoge premorbide intelligentie.

Biomedische vraag Antwoord

 

Stel, dat de betreffende man de verschijnselen heeft omdat hij drager is van een premutatie voor het Fragiele X-syndroom. Hij heeft een dochter.

1. Hoe groot is de kans dat de dochter de premutatie van de man heeft gekregen?

1. 1

2. Wat is het verschil op DNA-niveau tussen een premutatie en een volledige mutatie?

2. Het aantal trinucleotide repeats is zodanig toegenomen dat expressie van de aandoening plaatsvindt.

 

Vraag 7

Een vrouw van 38 jaar is door de huisarts naar uw oncologisch spreekuur verwezen met een zelf ontdekte zwelling in de linkerborst. Overigens heeft ze geen klachten. Haar moeder is overleden aan een mammacarcinoom en haar oudere zuster is drie jaar geleden behandeld in verband met een mammacarcinoom. Er komen geen andere vormen van kanker in de familie voor. Bij nader onderzoek blijkt er ook bij haar sprake te zijn van een mammacarcinoom. Er wordt een lumpectomie verricht en een schildwachtklierbiopsie. P.A. laat een infiltrerend ductcarcinoom zien met een doorsnede van 2,5 cm; de oestrogeenreceptor is negatief. De schildwachtklier is tumorpositief.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Hoe ziet de verdere volledige behandeling er uit?

1. In eerste instantie moet een okselkliertoilet verricht worden (1 punt). Aansluitend moet patiënte behandeld worden met bestraling (1 punt) en adjuvante chemotherapie (1 punt).

Biomedische vraag Antwoord

 

In geval van familiaire borstkanker kan de vrouw getest worden op de aanwezigheid van mutaties.

1. In welke twee genen wordt als eerste naar mutaties gezocht?

1. BRCA1-gen en BRCA2-gen.

2. Stel bij de vrouw wordt geen mutatie gevonden, is daarmee een erfelijke oorzaak uitgesloten? Licht dit kort toe.

2. Nee, slechts in + 20% van de familiaire borstkankers wordt een mutatie in het BRCA1- of BRCA2-gen gevonden. Andere nog onbekende genen kunnen een rol spelen.

 

Vraag 8

Op uw huisartsspreekuur komt een vrouw van 39 jaar. Zij is erg ongerust omdat zij een knobbeltje in de linkerborst heeft gevoeld. Zij is bang dat het kanker is. U kent het gezin goed en weet dat deze vrouw verder altijd gezond is geweest. De anamnese levert het volgende op: zij heeft het knobbeltje pas een paar dagen geleden gevoeld, deed daarvoor niet aan zelfcontrole en kent dus niet de invloed van de menstruatiecyclus op de grootte van het knobbeltje. Ze heeft geen zichtbare afwijkingen aan de borst, geen pijn en geen tepeluitvloed. De familie-anamnese voor mamma- en ovariumcarcinoom is negatief. Bij lichamelijk onderzoek palpeert u eveneens op 02.00 uur in de linkerborst een knobbeltje. U laat een mammografie maken, waarvan de uitslag luidt: geen voor maligniteit verdachte afwijkingen.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Welk vervolgbeleid is geïndiceerd? Geef aan op welk moment welke actie nodig is onder welke voorwaarde.

1. Controle na drie maanden; indien palpabele tumor nog aanwezig of groter: alsnog verwijzing (naar chirurg of mammateam/-poli).

Biomedische vraag Antwoord

 

Als er wél sprake zou zijn geweest van een positieve familie-anamnese kan een patiënte getest worden op genetische afwijkingen in het BRCA1-gen.

1. Welk verschillen in het BRCA1-gen verwacht u te vinden [1] in het DNA van het bloed en [2] in het DNA van het tumorweefsel?

1. [1] Bloed: in één allel een mutatie. Dit is de kiembaanmutatie (eerste hit) . [2] Tumorweefsel: in beide allelen een mutatie. De kiembaanmutatie en een somatische mutatie (tweede hit)

 

Vraag 9

Als huisarts heeft u zojuist een 70-jarige vrouw onderzocht, die de laatste paar maanden klaagt over een vastzittende hoest en het opgeven van sputum waarin zo nu en dan een spoortje bloed aanwezig is. De anamnese vermeldt dat zij tot haar vijftigste jaar 20 sigaretten rookte. De laatste tien jaar wordt patiënt behandeld met een trombocytenaggregatieremmer wegens claudicatio intermittens. Bij het lichamelijk onderzoek vindt u alleen een verhoogde bloeddruk (180/95 mmHg). Over de longen is beiderzijds ademgeruis te horen met verspreid enkele rhonchi. Verder zijn er geen bijzonderheden.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Noem de drie meest waarschijnlijke diagnosen bij deze haemoptoe in volgorde van waarschijnlijkheid.

1. a. neoplastisch (m.n. longcarcinoom) b. cardiovasculair (b.v. longembolie) c. ontstekingsprocessen (bronchusboom, longparenchym).

Biomedische vraag Antwoord

 

Een X-thorax toont een 5 centimeter groot, centraal in de long gelegen histopathologisch proces.

1. Welk soort proces bevindt zich meestal centraal in de long? Specificeer uw antwoord.

1. Plaveiselcelcarcinoom.

2. Hoe is dat te verklaren?

2. Cylindrisch bronchusepitheel verandert in plaveiselepitheel (metaplasie) door exogene prikkel (roken), er kan dysplasie optreden en vervolgens ontstaat het plaveiselcelcarcinoom.

 

Vraag 10

Een 35-jarige vrouw komt bij de internist-oncoloog. Zij heeft een gemetastaseerd mammacarcinoom en veel pijnklachten als gevolg van haar botmetastasen. U behandelt haar met slow release morfine.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Welke twee middelen hoort u in deze situatie standaard voor te schrijven naast de slow release morfine en waarom?

1.Kort- of snelwerkend of immediate release morfine voor doorbraakpijn. Er mag hierbij ook morfinedrank of Oramorph genoemd worden. Een laxeermiddel of laxans ter preventie van obstipatie.

 

In plaats van laxans of laxeermiddel mag ook een specifiek middel (bijv. lactulose, magnesiumoxide of Movicolon) genoemd worden

Biomedische vraag Antwoord

 

Tijdens zwangerschap groeien de mammae sterk door proliferatie en verdere vertakking van de ductus lactiferi en de vorming van secretoire cellen en alveoli.

1. Noem de twee hormonen die deze groei het meest stimuleren.

1. oestrogeen, progesteron

2. De hoeveelheid bind- en vetweefsel verandert ook tijdens zwangerschap. Hoe?

2. Deze neemt (sterk) af.

 

Back to top
Access: 
Public
Join WorldSupporter!

Join with an account for more service, or become a member with full access and support of WordSupporter

This content is related to:
Oncologie - Geneeskunde - Bundel
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Search other summaries?

Image

This content is also used in .....

Oncologie - Geneeskunde - Bundel

Aanvulling college-aantekening week 1 Oncologie

Aanvulling college-aantekening week 1 Oncologie

Deze samenvatting is geschreven in collegejaar 2012-2013.


Back to top

HC Erfelijk mammacarcinoom

 

 

Twee patiënten waarbij mammacarcinoom in de familie voorkomt.

1998: mevrouw M1 (toen 33 jaar) was door de familiegeschiedenis (tante overleden aan ovarium en borstkanker) alert op het hebben van borstkanker. Ze deed aan zelfonderzoek en vond iets. Na een maandje zat het er nog en is ze naar de arts gegaan. Er zijn toen snel foto’s gemaakt en er is een lumpectomie gedaan. Het bleek fout te zijn. Zij heeft een borstamputatie gehad en de lymfeklieren zijn weg gehaald (gemodificeerde radicale mastectomie met lymfeklierdissectie). Lymfeklieren bleken schoon te zijn. Mevrouw heeft daarna ook nog chemo gehad omdat ze zo jong was. Haar leven stond toen een jaar stil. Ze vond de chemo het zwaarst van de behandeling.

 

Na de behandeling is ze bij de klinisch geneticus terecht gekomen. Het bleek dat ze genetisch belast was. Dat het in de familie zat en iedereen dus risico liep vond mevrouw heel zwaar. Haar vader voelde zich heel schuldig daarover, omdat het van zijn kant van de familie kwam.
Mevrouw M2, de zus van mevrouw M1, werd in de periode van dit genetisch onderzoek zwanger en had zich nog niet laten testen. Drie maanden na de bevalling voelde mevrouw een knobbel. Ook dit bleek borstkanker te zijn, een infiltrerend ductaal type adenocarcinoom. Er is toen een borstamputatie uitgevoerd. De lymfeklieren waren niet schoon waardoor ze chemo en bestraling moest ondergaan. Bij mammatumor met positieve klieren in de oksel: primair opereren met okselklierresectie (gemodificeerde radicale mastectomie). Aanvullend werd ze behandeld met chemotherapie en radiotherapie. De chemo vond ze erger dan de borstamputatie. Door de chemo ben je namelijk aanwijsbaar ziek voor de buitenwereld. Anderhalf jaar later kreeg ze reconstructie. Ze heeft toen preventief ook haar andere borst laten verwijderen.
De dochter van mevrouw heeft zich nog niet laten testen, maar gaat zich vanaf haar dertigste laten controleren.

 

De patiënten hebben uiteindelijk ook hun eierstokken laten verwijderen. Ze hadden geen kinderwens meer en hoe ouder ze werden hoe groter de kans werd dat ze daar ook kanker zouden ontwikkelen. Mevrouw I heeft hierdoor nog af en toe opvliegers, maar ze heeft hier geen klachten van.

 

Zodra je de kennis hebt of je gendrager bent, moet je gaan beslissen of je je borsten preventief laat amputeren.

Het risico voor mannen om borstkanker te krijgen is kleiner, maar is zeker niet nul. Daarnaast kunnen mannen de mutatie ook overdragen aan hun dochters als ze gendrager zijn.

 

De patiënten hebben nooit getwijfeld over de borstamputatie. Ze wilden graag dat hun borsten en het verhoogde risico zo snel mogelijk weg waren. Ze hebben wel gekozen voor reconstructie.

 

Bij borstamputatie met.....read more

Access: 
Public
Aanvulling collegeaantekening week 3 Oncologie

Aanvulling collegeaantekening week 3 Oncologie

Deze samenvatting is geschreven in collegejaar 2012-2013.


Back to top

HC Demonstratie oncologische bespreking deel 1

 

ZSO 1
Mw. W. Op 26-01-2006 is zij verwezen naar de mammapoli n.a.v. afwijkingen om een mammagrafie bij BOB. Er zijn 2 afwijkingen rechts en afwijkingen in de rechter oksel (ontdekt d.m.v. herhaling mammagrafie en echografie). Mw. Slikt al 30 jaar de pil en heeft 2 kinderen.
Dit doorverwijzen gaat via de huisarts, deze krijgt eerder bericht van het BOB dan de patiënt. De huisarts laat de patiënt snel langskomen (<1 dag) en verwijst de patiënt door naar de mammapoli.
Bij mammagrafie worden 2 opnamen gemaakt (craniaal/caudaal en lateraal/oblique). Een afwijking noem je pas een massa als je het in beide richtingen bekijkt. Als het in een richting is te zien, heet het een densiteit. De afwijking ziet er verdacht uit, wanneer het er niet scherp begrensd is. Een vergrotingsopname/compressieopname maak je om de afwijking beter af te beelden, de rest van het borstklierweefsel wordt verspreid. Hiermee kunnen de contouren ook beter beoordeeld worden. Ook wordt er een echografie gemaakt, hiermee kan de massa gekarakteriseerd worden en kunnen er cytologische/histologische puncties genomen worden.
De afwijking was 8,5 – 8 mm, hypo-echogeen en is niet scherp begrensd. Daarnaast zijn spiculae te zien. Hij bevindt zich in de laterale bovenkwadrant van de rechtermamma. Je verwacht het hier ook, omdat zich hier het meeste borstweefsel bevindt. Uit de cytologie/histologie bleek dat het een maligne afwijking was. Er is ruime lumpectomie gedaan, waarna gemarkeerd is met clips. Deze worden geplaatst voor als een radiotherapie boost nodig is, de radiotherapeut weet dan waar de tumor gelokaliseerd was. Er is ook een okselklierdissectie geweest en er was bij de operatie 100 cc bloedverlies (veel, normaal is dit nihil!). Er waren al aangedane okselklieren te zien op echografie en daarnaast multipele afwijkingen, daarom is geen sentinal node procedure uitgevoerd. Er worden voor de operatie draadjes rond de tumor gebracht, omdat het anders moeilijk is voor de chirurg om de niet-palpabele tumor te lokaliseren. Voor de patholoog zijn deze draadjes erg lastig, omdat de draadjes weerhaakjes hebben en moeilijk verwijderd kunnen worden.
Op het histologisch beeld zijn spiculae te zien, alles wat linksboven zit is tumor (blokboek blz 26). De witte cellen zijn normaal borstweefsel. Met immunohistochemie is vastgesteld dat de tumor oestrogeenreceptor + is (>10%). Op de opname van de lymfeklier zijn afwijkende cellen te zien, dit zijn uitzaaiingen.
MSO uitslag: type tumor (infiltrerend totaal adenocarcininoom), gradering (I), diameter (0.7 en 0.4 cm), radicaliteit (irradicaal, 1 laesie reikt tot in het resectievlak), lymfeklieren (1/15 +), oestrogeen/progesteron receptorstatus (+) en Her-2-neu (-)
Deze mevrouw heeft een pT1pN1M0. Ze heeft.....read more

Access: 
Public
Oefenvragen Oncologie

Oefenvragen Oncologie

Deze samenvatting is gebaseerd op collegejaar 2012-2013. Bekijk hier ons huidige aanbod.


Vraag 1

Een 32-jarige vrouw komt op een vervolgafspraak op de poli chirurgie. Vorige week is een invasief mammacarcinoom geconstateerd. De vrouw wil graag een beeld krijgen van de prognose, omdat veel familieleden al verschillende vormen van kanker hebben en ook de mogelijke gevolgen voor haar dochter van 5 jaar. Patiënte zelf heeft 5 zusters, waarvan bij twee pre-menopauzale borstkanker is geconstateerd. Haar moeder is gestorven aan ovariumkanker op 45 jarige leeftijd. In het bloed van de moeder (DNA uit eerder afgenomen bloed), een tante (DNA uit eerder afgenomen bloed) en een zus van patiënte wordt een mutatie in het BRCA-I gen gevonden. Mevrouw zelf heeft deze mutatie niet.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

1. Noem drie nog niet genoemde klinische (d.w.z. met lichamelijk onderzoek vast te stellen), pathologische of moleculair-biologische factoren die de overlevingskans bij haar ongunstig zouden beïnvloeden.

KLINISCH: grootte primair tumor, locale invasie, lymfkliermetastasen, inflammatie, borstkanker bij 1e graads familieleden

PATHOLOGISCH: invasieve groei, slecht gedifferentieerd, invasie in lymf-/bloed­vaten, maligniteitsgraad/mitose-index

MOL.-BIOCHEMISCH: oestr.recept negatief, snelle celproliferatie, oncogenen BRCA-I/II, hoge microvessel dens.

 

Biomedische vraag Antwoord

 

1. Hoe groot is de kans dat de dochter van mevrouw borstkanker zal krijgen?

1. =/< 10% (iets kleiner dan) het populatierisico (van haar leeftijdgroep)

 

Vraag 2

Op uw spreekuur komt een vrouw van 41 jaar. Zij is erg ongerust omdat zij een knobbeltje in de linkerborst heeft gevoeld. Zij is bang dat het kanker is.U kent het gezin goed en weet dat deze vrouw verder altijd gezond is geweest. De anamnese levert het volgende op: zij heeft het knobbeltje pas een paar dagen geleden gevoeld, deed daarvoor niet aan zelfcontrole en kent dus niet de invloed van de menstruatiecyclus op de grootte van het knobbeltje. Ze heeft geen zichtbare afwijkingen aan de borst, geen pijn en geen tepeluitvloed. De familie-anamnese voor mamma- en ovariumcarcinoom is negatief. Bij lichamelijk onderzoek palpeert u eveneens op 02.00 uur in de linker borst een knobbeltje.U laat een mammografie maken, waarvan de uitslag luidt: geen voor maligniteit verdachte afwijkingen.

 

Back to top

Klinische vraag Antwoord

.....read more

1. Wat is uw vervolgbeleid?

1. Controle na drie maanden; indien palpabele tumor nog aanwezig of groter: alsnog verwijzing (naar chirurg

Access: 
Public
UvA Geneeskunde - Samenvatting Leervragen blok 3.1: Oncologie en bewegingsapparaat (week 1-5)

UvA Geneeskunde - Samenvatting Leervragen blok 3.1: Oncologie en bewegingsapparaat (week 1-5)

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.


Back to top

Week 1

Back to top

Thema Afwijkende lymfklieren

Bespreek epidemiologie, symptomen, aanvullend onderzoek en behandeling van CML.

Chronic myeloid leukaemia (CML) beslaat ongeveer 14% van alle leukemieen. Het komt voornamelijk bij volwassenen voor tussen de 40 en de 60 jaar. Het heeft een langzaam progressief karakter, indien er niet behandeld zal worden eindigt de ziekte in een blast crisis (90% myeloid en 20% lymfoid) of myelofibrose en dood na ongeveer 3-4 jaar. Het komt vaak (90-95%) voor in combinatie met het Philadelphia syndroom, waarbij er een repeterende translocatie op de lange arm van chromosoom 22 tot chromosoom 9 is.

Symptomen:

CML wordt meestal in de chronische periode ontdekt, sommige patiënten ervaren geen symptomen. De symptomen zijn:

- symptomatische anemie (dyspnoe, bleek zien, moeheid etc.)

- buikpijn / ongemak vanwege splenomegalie

- gewichtsverlies

- koorts en zweten terwijl er geen sprake is van infectie

- hoofdpijn vanwege een hoog hyperleukocytose

- stollingsproblemen; blauwe plekken, kneuzingen, priapisme

- retinale bloedingen vanwege leukostase

- soms gezwollen lymfeklieren (komt niet veel voor, eigenlijk alleen bij een blasten crisis)

Aanvullend onderzoek:

- lab: HB, Leuko’s, bloedplaatjes

- blood film*

- beenmerg punctie

- Fluorescein-in-situ hybridization **

- leukocyte alkaline phosphatase verlaagd

Behandeling:

- Imatinib is de eerste keus bij de behandeling van chronische myeloïde leukemie (CML). Imatinib is een Proteïne-tyrosine kinaseremmer. Remt op selectieve wijze de proliferatie en induceert apoptose zowel bij Bcr-Abl-positieve cellijnen als bij verse leukemische cellen van philadelphiachromosoom (Ph+), positieve chronische myeloïde leukemie (CML) en acute lymfatische leukemie (ALL). Daarnaast is imatinib een krachtige remmer van receptorkinasen gericht op de 'platelet derived growth factor' (PDGF), de stam cel factor (SCF) en 'C-kit antibody', en remt het PDGF- en SCF-aangestuurde cellulaire processen. Imatinib zorgt voor een hematologische respons bij ongeveer 95% van de patiënten, bij 70-80% van de patiënten is het BCR-ABL transcript in het bloed niet meer terug te vinden.

- Stam cel transplantatie; allogene (van een ander) stamceltransplantatie kan ongeveer 70% van de CML patiënten genezen. Dit was vroeger de eerste keus therapie bij jonge patiënten met een HLA-match donor, dit is echter veranderd door de komst van Imatinib. Nu wordt het alleen gebruikt als Imatinib inadequaat effect heeft of bij ziekte progressie ondanks de therapie (met Imatinib). In principe wordt deze therapie alleen toegepast bij mensen < 40 jaar met een goede lichamelijke conditie (UMCG Groningen).

Bespreek symptomen en behandeling van CLL.

De klinische verschijningsvormen van CLL:

Deze worden veroorzaakt door verdringing van het normale beenmerg, waardoor een insufficiënte aanmaak van de normale bloedcellen ontstaat. Dit heeft neutropenie, anemie en trombocytopenie als gevolg.

Neutropenie is een verhoogde vatbaarheid.....read more

Access: 
Public
UvA Geneeskunde - Leervragen blok 3.1: Oncologie en bewegingsapparaat (week 6-9)

UvA Geneeskunde - Leervragen blok 3.1: Oncologie en bewegingsapparaat (week 6-9)

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.


Back to top

Week 6

Back to top

Thema: Sportgeneeskunde (gebaseerd op de Vries, Leerboek Orthopedagogiek)

Wat is het verschil tussen excentrische, concentrische en isometrische spiercontractie?

  • Concentrische spiercontractie: de spierkracht is groter dan de tegenkracht, de origo en insertie bewegen naar elkaar toe.

  • Isometrische contractie: de spierkracht en tegenkracht zijn gelijk aan elkaar, het gewricht wordt gestabiliseerd en de origo en insertie bewegen niet ten opzichte van elkaar.

  • Excentrische contractie: de tegenkracht is groter dan de spierkracht en ondanks contractie van de spier bewegen origo en insertie uit elkaar.

Wat zijn actieve en wat zijn passieve stabilisatoren van een gewricht?

De stabiliteit van een gewricht onder belasting wordt voornamelijk bepaald door drie factoren: de benige architectuur van de gewrichtskop en –kom, de ligamenten en de spieren.

  • De benige architectuur van de gewrichtskop en –kom. Vergelijk het schouder- en het heupgewricht.

  • De ligamenten. Een ligament is een versteviging van het gewrichtskapsel en maakt er deel van uit. Bij onderzoek naar de verhouding tussen belasting en belastbaarheid van ligamenten blijkt dat de berekende belasting vaak groter is dan de belastbaarheid van de ligamenten. Dit betekent dat reeds bij een fysiologische belasting van een gewricht de trekkracht van de ligamenten vaak niet groot genoeg is om stabiliteit te garanderen. Dan is dus spierkracht nodig om de betreffende ligamenten te ‘beschermen’.

  • De spieren. Bij de meeste gewrichten van de extremiteiten zijn de spieren de belangrijkste stabiliserende factor. Zelfs in rust is de spiertonus van belang voor het handhaven van de integriteit van gewrichten. Essentieel voor deze ‘actieve stabiliteit’ is de artrokinetische of artrokinematische reflex. Vanuit de sensoren (mechanoreceptoren) in het gewrichtskapsel en in de spieren wordt de positie van de gewrichten permanent gecontroleerd. Rek op deze sensoren leidt via het perifere zenuwstelsel en ruggenmerg tot reflectoire activiteit van de relevante spieren. Zo leidt bijvoorbeeld passieve dorsale flexie van de enkel tot reactieve EMG-activiteit van de plantaire flexoren van de enkel.

Wanneer spreek je van een tendinopathie en wanneer van een enthesopathie?

Tendinopathie is een aandoening die zorgt voor pijn in het gewricht door een toename van tussenstof en het uiteenwijken van collageenvezels met verlies aan onderlinge samenhang en soms breuk. Hierbij is er sprake van een schaarste van ontstekingscellen. De oorzaak van deze toename in tussenstof is onbekend.

Enthesopathie is pijn in het gewricht dat ontstaat door overbelasting bij de origo (aanhechting van de spier).

Benoem drie verschillende stadia van tendinopathie en beschrijf de verschillen.

Reactieve tendinopathie

De reactieve tendinopathie is.....read more

Access: 
Public
BulletPoints bij Hematologie en oncologie - Geneeskunde - VU (2013-2014)

BulletPoints bij Hematologie en oncologie - Geneeskunde - VU (2013-2014)

Beknopte samenvatting van de verplichte stof bij de colleges van het blok, gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. 

  • Leerstof over hematologie: Interne Geneeskunde hoofdstuk 4, 5, 6, 8, 9 en 25, Basic Pathology hoofdstuk 11 en Recepten voor een goed gesprek hoofdstuk 1, 4, 5 en 6.
  • Leerstof over oncologie: Interne Geneeskunde hoofdstuk 10, 17, 18 en Basic Pathology hoofdstuk 5, 14, 17, 18 en 23.


Back to top

Hematologie

Leerstof: Interne Geneeskunde hoofdstuk 4, 5, 6, 8, 9 en 25, Basic Pathology hoofdstuk 11 en Recepten voor een goed gesprek hoofdstuk 1, 4, 5 en 6.

  • Judoën: meegeven met de weerstand door middel van parafrase en gevoelsreflectie. Hierbij legt de arts de weerstand terug bij de patiënt.

  • Hoe om te gaan met weerstand? Herken en signaleer, onderzoek, ga na of je het wel of niet wil bespreken, benoem en bespreek.

  • Fasen gedragsverandering:
    - Precontemplatie: niet van plan te veranderen
    - Contemplatie: men overweegt om ooit te veranderen
    - Preparatie: men overweegt om binnen 1 maand het gedrag te veranderen
    - Actie: stappen zijn ondernomen om het gedrag te veranderen
    - Gedragsbehoud: het gedrag is meer dan 6 maanden veranderd

  • Stappen in het slecht nieuws gesprek: voorbereiding, mededeling, reactie, uitleg/vragen, afsluiting.

  • Pseudovragen: verwerkingsvragen door verwarring

  • 10 zorgdomeinen binnen de palliatieve zorg: pijn/symptoombestrijding, ondersteunen van het functioneren, psychosociale problemen, ziektelast, communicatie, kwaliteit van leven, aandacht voor de naasten, zorgplan opstellen en organisatie.

  • Fasen van Ross: ontkenning, woede, marchanderen (voornemens), depressie en aanvaarding.

  • Een tumor is ‘succesvol’ als: het onafhankelijk is van externe groei signalen en ongevoelig voor externe groei remmende signalen, vermijden van apoptose, oneindig doorgaan met delen, stimuleren van vaatgroei en omliggende weefsels infiltreren en metastaseren.

  • De meeste genetische veranderingen die tot tumorgroei leiden, zijn somatische mutaties door blootstelling aan carcinogenen. Slechts 5-10% van de carcinomen is erfelijk bepaald.

  • Hemochromatose is een ijzerstapelingsziekte en kan veroorzaakt worden door mutaties TFR2, SLC11A3 en HAMP-gen. De ontwikkeling van de ziekte hangt af van het ijzergehalte in het dieet, alcoholgebruik en gen modifiers.

  • De volgende cellen brengen de volgende antigenen tot expressie:
    - NK cellen: CD2, CD8, CD16 en CD56
    - Granulocyten/macrofagen: CD16
    - T-lymfocyten: CD2, CD3, CD4, CD8 en CD25
    - B-lymfocyten: CD19

  • EPO wordt gemaakt door de peritubulaire cellen in de nieren. Trombopoëtine wordt gemaakt door de lever.

  • SCF = stam cel factor, wordt gemaakt door fibroblasten, heeft een sterk synergisme met CSF. CSF is belangrijk bij het aanpassen van de hematopoëse voor verhoogde productie.

  • Voor een optimale hematopoëse is er nodig: een interactie van stamcellen, beenmergstroma en groeifactoren. IL-3 is een cytokine dat de hematopoëse stuurt.

  • Bij een botbiopt is goed

    • .....read more
Access: 
Public
Notes bij Hematologie en oncologie - Geneeskunde - VU (2013-2014)

Notes bij Hematologie en oncologie - Geneeskunde - VU (2013-2014)

Bevat de aantekeningen bij de colleges van het blok, gebaseerd op het studiejaar 2013-2014


Back to top

Collegeaantekeningen week 1-5

Back to top

Week 1 – College 1.....read more

Access: 
Public
Oncologie (curriculum 2013-2014) - Geneeskunde - Universiteit Leiden

Oncologie (curriculum 2013-2014) - Geneeskunde - Universiteit Leiden


Back to top

Fundamentele aspecten van kanker

Bij volwassen personen wordt onder fysiologische omstandigheden geen groei meer waargenomen in de meeste weefsels; de aanmaak van nieuwe cellen is in evenwicht met het celverlies. Echter, voortdurend worden oude cellen vervangen voor nieuw aangemaakte cellen. In weefsels als het beenmerg en het darmslijmvlies is de cel vernieuwing zeer actief. In deze weefsels zijn stamcellen aanwezig die ongedifferentieerd zijn en proliferatieve eigenschappen hebben. In andere weefsels als hersen- of spierweefsel is celgroei nagenoeg afwezig. In weer andere weefsels kan onder bepaalde omstandigheden de celgroei worden geactiveerd, zoals na een partiële leverresectie. Deze weefsels hebben facultatieve stamcellen, die zich uitsluitend manifesteren bij verhoogd celverlies. Bij tumoren is er sprake van ontregeling van de celgroei en celdifferentiatie. Gezwellen reageren niet op celregulerende mechanismen en hebben op deze manier een min of meer autonome groei.
 

Kanker is niet één ziekte, maar moet beschouwd worden als een verzamelnaam voor een grote verscheidenheid aan ziekten, die per orgaan sterk verschillen van ontstaanswijze, celtype, beloop, biologisch gedrag, behandeling en prognose. Ook doen sommige vormen van kanker zich niet voor als een tastbaar gezwel (bv. leukemie) en omgekeerd zijn niet alle tastbare gezwellen daadwerkelijk kanker. Een belangrijk onderscheid moet gemaakt worden tussen benigne, goedaardige, tumoren enerzijds en maligne, kwaadaardige tumoren anderzijds. De onderstaande tabel maakt dit onderscheid op een aantal kenmerken.
 

Kenmerk

.....read more
Access: 
Public
Follow the author: Vintage Supporter
More contributions of WorldSupporter author: Vintage Supporter:
Comments, Compliments & Kudos:

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.
Promotions
Check how to use summaries on WorldSupporter.org


Back to top

Online access to all summaries, study notes en practice exams

Back to top

Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
    • Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
  2. Use the topics and taxonomy terms
    • The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
  3. Check or follow your (study) organizations:
    • by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
    • this option is only available trough partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
    • by following individual users, authors  you are likely to discover more relevant study materials.
  5. Use the Search tools
    • 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
    • The search tool is also available at the bottom of most pages

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Back to top

Quicklinks to fields of study (main tags and taxonomy terms)

Field of study

Back to top
Access level of this page
  • Public
  • WorldSupporters only
  • JoHo members
  • Private
Statistics
3007