Samenvatting van Commissiebeschikking, 11 november 2009, Zaak 38.589  - Hittestabilisatoren

Hier gaat het om een mededingingszaak over kartelafspraken tussen producenten van twee categorieën hittestabilisatoren die bij de productie van pvc-producten worden gebruikt: tinstabilisatoren en ESBO’s/esters.

Deze zaak werd ingeleid op basis van een verzoek om boete-immuniteit door Chemtura in november 2002. Dit gaf aanleiding tot onderzoek en inspecties van de Commissie. Op 18 maart 2009 deed de Commissie 15 (groepen) ondernemingen een mededeling van punten van bezwaar toekomen. De Commissie kwam in haar mededeling van punten van bezwaar tot de voorlopige conclusie dat de partijen betrokken waren bij één voortgezette inbreuk op artikel 81, lid 1, van het EG-Verdrag en artikel 53, lid 1, van de EER-Overeenkomst en dit gedurende dertien jaar voor tinstabilisatoren (tussen 1987 en 2000) en gedurende negen jaar voor ESBO’s/esters (tussen 1991 en 2000).

Bij de hoorzitting in juni 2009 waren bijna alle ondernemingen aanwezig. Deze ondernemingen hebben toen hun argumenten aangevoerd. Hierna heeft de Europese Commissie in haar beschikking haar bezwaren gehandhaafd. Wel zijn enkele veranderingen ten opzichte van de mededeling van punten van bezwaar opgenomen.

Inbreuken:

De beschikking van de Commissie betreft twee afzonderlijke, enkele en voortgezette inbreuken op art. 81 EG-Verdrag en art. 53 van de EER-Overeenkomst ten aanzien van twee categorieën hittestabilisatoren: tinstabilistatoren en ESBO's/esters. Tinstabilistatoren worden gebruikt om tijdens de verwerking van pvc tot eindproducten afbraak onder invloed van warmte te voorkomen. Deze producten vinden vooral toepassing in producten in hard pvc en in soepel pvc. ESBO's/esters worden gebruikt als weekmakers en als hittestabilisatoren voor producten uit soepel pvc.

De concurrentieverstorende regelingen waren bedoeld om in de EER de prijzen voor tinstabilisatoren en ESBO's/esters te verhogen tot en te handhaven boven het normale concurrerende peil en deze doelstelling te ondersteunen via de onderlinge verdeling van afnemers en volumes voor deze producten. De belangrijkste besluiten voor beide kartels werden genomen op door het Zwitserse AC-Treuhand georganiseerde bijeenkomsten. Voor het grootste deel van de levensduur van de kartels werd de tenuitvoerlegging van de afspraken over verkoopquota's en afgesproken prijzen door AC-Treuhand gemonitord.

De algemene lijnen van beide kartels binnen de EER werden uitgezet op de bijeenkomsten in Zwitserland die maandelijks plaatsvonden voor tinstabilisatoren en per kwartaal voor ESBO's/esters. De inbreuken inzake prijsafspraken, de verdeling van markten en klanten kwamen via onderhandelingen tot stand en zij werden naar de praktijk vertaald op de bijeenkomsten die in heel Europa per land plaatsvonden. Op die wijze zorgden de deelnemers ervoor dat hun gecoördineerde optreden in alle EER-Staten ten uitvoer werd gelegd

Tot 1996 gingen de leveranciers van hittestabilisatoren rechtstreeks bij AC-Treuhand na of alle kartelleden zich aan de concurrentieverstorende afspraken hielden. Tijdens de geheime bijeenkomsten die in de lokalen van AC-Treuhand plaatsvonden, verspreidde deze ook „rode” en „roze” bladen met daarop nadere gegevens over de afgesproken prijzen en de verdeling van de verkoopvolumes. Deze bladen mochten niet uit de vergaderruimte worden meegenomen

Nadat de Commissie dit alles heeft vastgelegd, is elke onderneming aansprakelijk gehouden, afhankelijk van zijn eigen betrokkenheid bij de kartelregelingen: of als rechtstreekse deelnemer, of als moedermaatschappij, omdat het gedrag van de dochteronderneming aan de moedermaatschappij kan worden toegerekend doordat deze laatste tijdens de duur van de inbreuk op beslissende wijze het gedrag van haar dochterondernemingen kon beïnvloeden.

In de beschikking worden de richtsnoeren boetetoemeting van 2006 toegepast. Bijna aan alle betrokken ondernemingen is een geldboete opgelegd.