Criminologie & Victimologie: De beste wetenschappelijke artikelen samengevat

Social change and crime rate trends: A routine activity approach - Cohen & Felson (1979)

Hoe kan het dat de criminaliteitscijfers stijgen terwijl de omstandigheden in achterstandsbuurten verbeteren? Het antwoord moet volgens dit artikel gezocht worden in de verandering van routineactiviteiten. Belangrijk hierbij is om te kijken naar literatuur van wetenschapper die naar de menselijke samenleving hebben gekeken door een ecologische bril.

Een van deze ecologische wetenschappers is Amos Hawley (1950). Hij keek naar de samenleving als een organisatie waarin individuen met elkaar samenleven in een relatie waarbij het ene individu beter wordt van het andere individu zonder dat het eerste individu hierdoor beïnvloed wordt. Hawley identificeerde drie componenten waaruit de structuur van de samenleving bestaat. Dit zijn:

• Ritme. De regelmaat waarin gebeurtenissen plaatsvinden.

• Tempo. Het aantal gebeurtenissen dat plaatsvind in een tijdseenheid.

• Timing. De coördinatie van het plaatsvinden van verschillende gebeurtenissen.

Ecologische wetenschappers verklaren het voorkomen van direct-contact predatory violations (hiermee worden overtredingen bedoelt waarbij de dader andere mensen slachtoffer maakt met als doel om er zelf beter van te worden. De dader heeft hierbij ook fysiek contact met het slachtoffer.) aan de hand van drie voorwaarden. Ten eerste is een dader nodig met criminele intenties en de mogelijkheid om deze intenties uit te voeren. Ten tweede is een geschikt doelwit nodig. Tot slot moeten bewakers afwezig zijn zodat zij het geweld niet kunnen voorkomen. Het samengaan van deze drie elementen kan gebruikt worden om in te schatten hoe de structuur in de samenleving het tempo van elk type geweldsdelict kan beïnvloeden.

Vanuit een ecologisch oogpunt gezien kun je relatie tussen dader en slachtoffer zien als een relatie waarbij allebei de partijen afhankelijk van elkaar zijn. Daders werken samen en verbeteren hun strategieën om hun criminele activiteiten zo winstgevend mogelijk te maken, terwijl de rest van de samenleving manieren verzint om het de daders juist zo moeilijk mogelijk te maken. Illegale activiteiten kunnen alleen plaatsvinden bij het bestaan van legale activiteiten. Daarom kun je aan de hand van routine activiteiten van mensen of groepen, die legaal zijn, de plaats, type delict en hoeveelheid van illegale activiteiten voorspellen. De organisatiestructuren (bijvoorbeeld de overheid) in een samenleving en de technologische ontwikkelingen (bijvoorbeeld wapens) bepalen de omstandigheden waaronder criminaliteit gepleegd wordt.

Een groot voordeel van de routine activiteiten benadering is dat het eerdere criminologische analyses en ontdekkingen in verband met elkaar brengt in een schema. Niet-legale en legale activiteiten worden in dit schema ook met elkaar in verband gebracht.

Er is bewijs dat de manier waarop de samenleving georganiseerd is het aantal delicten dat plaatsvind beïnvloed. De ene periode worden er meer delicten gepleegd dan de andere periode, en de theorie stelt dat dit dus samenhangt met veranderingen in de samenleving. Ook ruimtelijke verschillen (bijvoorbeeld verschillen tussen steden) kunnen worden verklaard met de routine activiteiten theorie.

Er zijn in het verleden verschillende studies geweest van onder andere sociologen die het voorkomen van criminaliteit probeerden te linken aan veranderingen in de maatschappij. Deze studies hebben belangrijke empirische generalisaties aangetoond, maar ze hebben niet volledig op theoretisch niveau het verband kunnen leggen tussen legale routine activiteiten en illegale gedragingen. Deze studies konden dus niet verklaren hoe veranderingen in de samenleving als geheel zorgden voor het wel of niet ontstaan van bepaalde kansen voor daders die op hun beurt weer konden zorgen voor veranderingen in de criminaliteitscijfers.

Op microniveau heeft de routine activiteiten theorie verschillende aannamen.

De theorie stelt dus dat de trends die je ziet in criminaliteitscijfers verband houden met bepaalde patronen, die we routine activiteiten noemen. Met routine activiteiten worden activiteiten bedoelt die vaak voorkomen op een vast moment. Deze activiteiten worden verricht door een populatie of door individuen om in behoeften te kunnen voorzien. Na de Tweede wereldoorlog is er een grote verandering gekomen in deze routine activiteiten. Voor de Tweede wereldoorlog vonden veel activiteiten in huis plaats, maar na de oorlog zijn veel meer activiteiten plaats gaan vinden op het werk buitenshuis of in andere activiteiten buitenshuis. Hierdoor is de kans sterk vergroot dat gemotiveerde daders in contact komen met geschikte doelwitten, waarbij bewakers niet aanwezig zijn. Dit verklaart ook de grote stijging in direct-contact predatory crimes.

Wanneer de routine activiteiten theorie klopt, zouden we empirisch bewijs moeten kunnen vinden over de oorzaak en verspreiding van bepaalde delicten. De volgende aannames die gedaan kunnen worden op basis van de theorie zijn op micro niveau.

De eerste aanname is dat de locatie en de omstandigheden van invloed zijn op delicten. Mensen die deelnemen aan activiteiten binnen een primaire groep, bijvoorbeeld een familie, zouden dan minder vaak slachtoffer moeten worden. Dit komt omdat de familie dan optreed als bewakers. Daarnaast zou de theorie kunnen verklaren waarom het ene product vaker gestolen wordt dan het andere, gelet op de grootte en de waarde van dat product. We zouden dan ook moeten vinden dat de veranderingen in activiteiten van mensen en de veranderingen in de grootte en waarde van producten parallel lopen met de schommelingen in criminaliteitscijfers. Eerdere data spreekt deze aanname niet tegen, en levert zelfs bewijs voor de bovenstaande aanname.

De tweede aanname is dat de geschiktheid van een bepaalt doelwit de aanwezigheid van direct-contact predatory violations beïnvloed. Eerdere data hierover is niet volledig, maar de verschillende studies samen suggereren dat dure en mobiele goederen, zoals fietsen en elektronica, een hoog risico hebben om illegaal weggehaald te worden.

De derde aanname is dat personen die in een eenoudergezin leven en personen die buitenshuis werken een hogere kans hebben om slachtoffer te worden dan personen die in grotere families leven en binnenshuis werken. Hierbij aansluitend wordt ook verwacht dat jongvolwassenen die vaker deelnemen aan activiteiten binnen een vriendengroep dan aan activiteiten binnen de familie, een hogere kans hebben om slachtoffer te worden. Ook zouden getrouwde mensen minder vaak slachtoffer moeten worden dan mensen die dat niet zijn. Verschillende onderzoeken ondersteunen deze aannamen ook.

De meest belangrijke aanname van de theorie gaat over een verklaring op macro niveau. Op basis van de theorie kan aangenomen worden dat de grote toename van criminaliteit vanaf de jaren 1960 in Amerika verband houdt met de verandering van routine activiteiten van de bevolking. Hierdoor is de beschikbaarheid van geschikte doelwitten omhoog gegaan en de aanwezigheid van bewakers naar beneden gegaan.

In de jaren 1960-1970 zijn er veel dingen verandert in de Amerikaanse samenleving. Een belangrijke verandering is dat mensen steeds meer naar activiteiten buitenshuis gingen. Vrouwen gingen bijvoorbeeld overdag werken, en gezinnen gingen vaker op vakantie.

Veel consumentenproducten veranderden ook. Omdat mensen vaker weg waren hadden zij ook vervoerbare spullen nodig. Dit zie je terug in de prijs en grootte van die producten. Producten werden lichter en kleiner en kostten meer. Dit had twee redenen. Ten eerste werden mensen mobieler en hadden daardoor spullen nodig die ze makkelijker mee konden nemen. Ten tweede werd de vraag naar handzame producten dus steeds groter. Hierdoor steeg de prijs van deze producten. Voor dieven waren de nieuwe producten makkelijker mee te nemen en de producten leverden ook meer op. Omdat de mensen mobieler en vaker weg waren kwamen er meer geschikte doelwitten met minder geschikte bewakers.

Vervolgens werd in dit artikel de meest belangrijke aanname van de theorie op macro niveau getest. De data voor de studie werd gehaald uit de Current Population Survey. Met deze data werd de huishoudactiviteit berekent door het aantal huishoudens bestaande uit een getrouwd stel waarvan de vrouw ook werkt op te tellen bij het aantal huishoudens die niet bestaan uit stellen. Dit aantal werd gedeeld door het totale aantal huishoudens in de V.S. de uitkomst van deze som is het aantal huishoudens dat het meeste risico vormt om slachtoffer te worden van stelende dieven. Dit aantal huishoudens met een verhoogd risico zou parallel moeten lopen met de variaties in criminaliteitscijfers.

De eerste variabele was het aandeel van de bevolking dat de leeftijd van 15-24 jaar had. Als tweede variabele werd het aantal werklozen gebruikt. De derde variabele was het aantal delicten dat gepleegd werd in een jaar. Er werd gekeken naar verschillende soorten delicten. Hieronder waren drie soorten geweldsdelicten, één inbraakdelict, en 1 delict waarbij sprake was van beroving met geweld. Ook werd rekening gehouden met het feit dat het gevonden verband tussen activiteiten buitenshuis en risico op slachtofferschap spurieus kon zijn.

Wat was de conclusie van dit onderzoek? Er werd een significant verband gevonden tussen de activiteiten buitenshuis en de kans op slachtofferschap. Dit verband werd aan verschillende toetsen onderworpen maar de uitkomst was elke keer dat er sprake was van een positief en significant verband.

Deze resultaten suggereren dat routine activiteiten de kansen voor het plegen van illegale activiteiten kunnen beïnvloeden.

Environment, Routine, and Situation: Toward a Pattern Theory of Crime - Brantingham & Brangtinham

Het antwoord op de vraag hoe criminaliteit ontstaat en waarom mensen criminaliteit plegen moet gezocht worden in het begrijpen van de verschillende schema’s (patterns) waarin criminaliteit plaatsvind. Het zwakke punt van de meeste andere criminologische theorieën is dat zij misdaad (een breder fenomeen) vergelijken met criminaliteit. Hiermee samengaand is de opvatting van veel wetenschappers dat de verklaring van de oorzaak van criminaliteit binnen één wetenschappelijke discipline moet liggen.

Sinds de jaren 70 is er een nieuwe wetenschappelijke stroming ontstaan die veel aandacht besteed aan criminele gebeurtenissen. Het voorkomen van overtredingen wordt verklaard aan de hand van ecologische gedrag schema’s. Dit idee is opgepakt en in veel verschillende theorieën verwerkt, waaronder de lifestyletheorie en de routine activiteitentheorie. Deze theorieën hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken:

• Een criminele gebeurtenis kan het beste worden gezien als eindpunt van een beslissingsproces, of als eindpunt in een keten van verschillende, elkaar opvolgende keuzes. Dit beslissingsproces kan onbewust of bewust plaatsvinden. Vanuit dit oogpunt zijn beslissingen die de dader maakt nooit willekeurig of onvoorspelbaar, maar deze beslissingen kunnen altijd gereconstrueerd worden.

• Het beslissingsproces voorafgaand aan het plegen van een bepaald misdrijf begint bij iemand die gemotiveerd is om criminaliteit te plegen. Die iemand heeft voldoende kennis om zijn doel te bereiken en daarnaar te handelen, en voldoende criminele motivatie.

• Waarom een dader gemotiveerd is om een bepaald misdrijf te plegen, is vaak begrijpelijk. Iemand pleegt bijvoorbeeld een delict vanwege de kick die het geeft, of iemand steelt geld omdat hij of zij in geldnood zit.

• De general state of readiness (Of iemand ook echt een delict wil gaan plegen) van de dader wordt gedeeltelijk bepaald door de psychologische, sociale en culturele achtergrond van de dader. Ook speelt het economische klimaat en de eerdere activiteiten van de persoon mee. Het grootste deel wordt echter bepaald door de beschikbare kansen (opportunity’s).

• Het aantal beslissingen dat een dader maakt hangt af van het type en de moeilijkheid van een misdrijf. Bijvoorbeeld voor een ingewikkeld misdrijf zal een dader van tevoren meer beslissingen en keuzes maken dan voor een simpel misdrijf.

• Een persoon is niet constant even gemotiveerd en voorbereid om een misdrijf te plegen. Dit niveau van readiness varieert per tijd en plaats. Hoe iemand zich in het verleden heeft gedragen en hoe de situatie op een specifieke plaats is, beïnvloed het niveau sterk.

• Gemotiveerde daders en kansen om een misdrijf te plegen zijn niet gelijk verdeeld over tijd en plaats.

• De geschiktheid van een bepaald doelwit hangt af van de eigenschappen van dat doelwit en de omgeving waarin het doelwit zich bevind.

• De beslissing over wat een goed en geschikt doelwit is gebeurt in verschillende fasen.

• Personen, waaronder daders, hebben een bepaald beeld van hun omgeving.

• Het beeld dat personen van hun omgeving hebben wordt vaak een template genoemd. Met template wordt een globaal en allesomvattend beeld bedoelt. Er ligt dus minder focus op de details. Het template wordt gebruikt om in te schatten of er een goede kans is dat een delict succesvol gepleegd kan worden, of welke situatie nodig is om een delict succesvol te plegen.

• Deze templates verschillen per dader, per delict en per context van het delict.

Een pattern is een term die gebruikt wordt om de verbinding tussen bepaalde zaken aan te geven, bijvoorbeeld de verbinding tussen objecten, processen en ideeën.

De pattern theorie

De kern van de theorie is dat misdrijven niet willekeurig en niet altijd hetzelfde zijn. Achtergrondkenmerken variëren en zijn niet statisch. Criminaliteit is afhankelijk van een aantal variabelen en kan dus niet met een simpel model verklaart worden. De pattern theorie houdt rekening met deze veranderlijkheid. Om meer te begrijpen over crimineel gedrag en criminaliteit in het algemeen, is het belangrijk om over vier punten na te denken. Deze vier punten zijn: het daadwerkelijk uitvoeren van een delict, de algemene templates en activiteiten van daders op het moment dat ze een delict plegen, de bereidheid en paraatheid ( of je klaar bent om iets te doen) van de dader en de interactie tussen het proces, de template, de activiteit en de bereidheid en paraatheid van de dader in het licht van de achtergrondkenmerken.

Het proces voorafgaand aan het plegen van criminaliteit

Dit proces gaat als volgt. Een persoon neemt deel aan een bepaald soort gedrag. Dan vindt er een gebeurtenis plaats die de bereidheid en paraatheid van de dader prikkelt. De persoon kan een plaats en situatie zien waardoor hij of zij de mogelijkheid heeft om criminaliteit kan plegen, of hij kan op zoek gaan naar een plaats en situatie waardoor hij of zij de mogelijkheid krijgt om criminaliteit te plegen. het gevolg is dat er criminaliteit plaatsvindt.

Template/ achtergrondkenmerken

Het proces voorafgaand aan het plegen van criminaliteit is afhankelijk van de achtergrondkenmerken, die gevormd worden door routine activiteiten, en bepaalde templates. Iedereen ontwikkeld bepaalde routine activiteiten, ook daders. De routine activiteiten van de dader beïnvloeden de activiteiten waar hij of zij aan deelneemt. Bepaalde activiteiten kunnen ervoor zorgden dat de dader op een plaats komt waar hij of zij geprikkeld wordt om een bepaald delict te plegen. Routine activiteiten zorgen voor het ontstaan van een bepaalde gelegenheid (activity space). Daaropvolgend ontwikkelen daders bewustwording van de omgeving (awareness space). Daarbij gebruiken daders templates, waarmee ze de situatie of plaats inschatten en daarbij bepalen of een doelwit geschikt is.

Bereidheid/paraatheid

Dader plegen criminaliteit niet om één bepaald doel. Er zijn veel verschillende doelen die daders motiveren om criminaliteit te plegen. Cusson (1983) identificeerde een aantal algemene doelen: het zoeken naar actie, erkenning, uiten van agressie en dominantie. Het bepaalde doel dat een dader voor ogen heeft houdt verband met zijn of haar bereidheid of paraatheid om een delict te plegen. Psychologische en situationele achtergrondkenmerken beïnvloeden ook het doel van de dader. Hoe graag iemand bereid of paraat is om een delict te plegen hangt af van het soort delict. Op welke plek en in welke situatie een delict gepleegd kan worden heeft ook invloed op de bereidheid en paraatheid van de dader. Wanneer een dader slechte ervaringen heeft met een bepaalde plek of situatie, zal hij een volgende keer minder bereid zijn om het delict opnieuw te plegen.

Hoe bereid en hoe paraat je bent hangt ook af van je leeftijd. Daders met een leeftijd tussen de late tienerjaren en de adolescentie zijn het meest bereid om criminaliteit te plegen. Hoe ouder de dader wordt, hoe minder bereid hij is tot het plegen van een delict. Er zijn wel bepaalde uitzonderingen op deze regel. Denk maar aan bepaalde bendes waarbij ook oudere leden nog bereid en paraat zijn.

Ook persoonlijke en sociale omstandigheden hebben invloed op de bereidheid en paraatheid van de dader. Wanneer een dader bijvoorbeeld een inbraak gepleegd heeft, zal hij niet snel daarna weer inbreken, omdat het tekort aan geld weer is aangevuld. Wanneer het geld weer op is, of wanneer de dader verveeld raakt, zal hij weer beginnen met het inbreken.

De pattern theory kan in verschillende situaties worden toegepast.