Doelstellingen
Allereerst is het belangrijk om een beeld te krijgen van de herkomst van theorieën en hoofdstromingen in de ontwikkelingspsychologie. Een aantal theorieën zullen als een rode draad door de stof heenlopen. Daarnaast is het inzicht verkrijgen in de veranderingsprocessen op het terrein van de fysieke, cognitieve en psychosociale ontwikkeling van belang. Vervolgens dien je een beeld te vormen van de verschillende fasen in de levensloop en de samenhang tussen die fasen.
Bij ontwikkelingspsychologie gaat het erover hoe veranderingen er over de tijd uitzien. Als je iemand een poosje niet ziet, lijkt diegene plotseling heel erg veranderd als je hem na een langere tijd ziet. Je kinderen zie je daarentegen elke dag, waardoor de verschillen je niet of nauwelijks opvallen. Ontwikkeling is tevens persoonsgebonden. Mensen ontwikkelen allemaal op een andere manier. Dat is iets dat je bij het boek in je achterhoofd moet houden. Het heet wel 'ontwikkelingspsychologie', maar ontwikkeling van wie? Bedenk je dat er veel verschillen bestaan tussen individuen.
Het boek Human Development
De ontwikkelingspsychologie heeft zich de afgelopen jaren van een kinderpsychologie naar een levenslooppsychologie ontwikkeld. Vroeger lag de nadruk op de kinderlijke ontwikkeling omdat de veranderingen daar erg snel optreden. Bij de ontwikkelingspsychologie worden verschillende invalshoeken gebruikt. Allereerst het beschrijven van gedrag. Daarnaast het verklaren van gedrag. Ook wil je weten waar de ontwikkeling naar toe gaat. Dit valt onder het voorspellen van gedrag. Tenslotte is de mogelijkheid tot ingrijpen relevant. Dit is interventie.
Er zijn drie domeinen van ontwikkeling: fysiek, waarbij je kunt denken aan de motoriek of de breinontwikkeling, cognitief (denken en taal) en psychosociaal (persoonlijkheid en interacties). Deze scheiding is handig om je werkterrein op te delen, maar er is veel overlap tussen de verschillende gebieden.
Een ander aspect dat door het boek loopt is de periodisering van ontwikkeling. Dat is echter niet de manier waarop ontwikkelingspsychologen naar ontwikkeling kijken. Voor hun zijn de fases meer van belang. Een van de belangrijke vragen is hoe een kind van de ene fase in de volgende komt. De laatste kwestie waar het boek op ingaat zijn de oorzaken van de verschillende fasen. Is het een biologisch gegeven, of is het een sociale constructie? Veel fasen zijn het product van een sociale constructie.
De academische psychologie ontstond pas aan het begin van de 20e eeuw, maar ideeën over levensfases bestonden daarvoor al, in het dagelijks leven. Dit komt bijvoorbeeld naar voren in prenten over ‘trappen des ouderdoms’.
Invloeden op de ontwikkeling
Welke factoren hebben invloed op de ontwikkeling? Allereerst.....read more
Add new contribution