Vingerafdrukken (HR 08-02-2005, NJ 2005, nr. 514)

Onderwerp

Verzoek tot het doen verrichten van een dactyloscopisch tegenonderzoek.

Casus

De bewezenverklaring van het Hof dat de verdachte zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft en aldaar een diefstal heeft gepleegd steunt onder meer op de uitslag van een technisch sporenonderzoek. De bij dit onderzoek aangetroffen en veiliggestelde dactyloscopische sporen werden overgedragen aan het hoofd van de afdeling Dactyloscopie van het Korps landelijke politiediensten. Een op de binnenzijde van de vensterbank aangetroffen inklimspoor werd geïdentificeerd op de rechterringvinger voorkomend op het afdrukblad van de verdachte. Het hoofd van de afdeling Dactyloscopie verklaarde dat de identificatie is uitgevoerd conform de voorgeschreven methode en vaste procedure. De identificatie houdt in dat het spoor identiek is aan een vingerafdruk van de geïdentificeerde. Het spoor kan bovendien van niemand anders afkomstig zijn. De verdachte kon niet verklaren hoe zijn vingerafdruk aan de binnenzijde van de vensterbank is terechtgekomen. Hij betwist dat de gevonden vingerafdruk van hem is. Zijn advocate bepleitte dat bij het dactyloscopisch onderzoek een vergissing kan zijn gemaakt en verzocht om het mogen uitvoeren van een tegenonderzoek op het vingerspoor.

Rechtsvraag

Heeft het Hof het verzoek tot het doen verrichten van een dactyloscopisch tegenonderzoek terecht afgewezen?

Rechtsgang

Gerechtshof

Wees het verzoek om een tegenonderzoek naar het vingerspoor af, omdat niet concreet is aangegeven in welk opzicht het onderzoek mankementen zou vertonen waaruit de noodzaak van een tegenonderzoek zou kunnen worden afgeleid.

Het Hof vernietigt het vonnis van de rechtbank en veroordeelt de verdachte tot vijf weken gevangenisstraf ter zake van ‘diefstal waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak of inklimming’.

Hoge Raad

De eis van een eerlijke procesvoering kan meebrengen dat aan een verzoek tot het doen verrichten van een dactyloscopisch tegenonderzoek moet worden toegewezen. Of zich een dergelijk geval voordoet is afhankelijk van de omstandigheden van de betreffende zaak. Hierbij kan worden gedacht aan onder andere: 1) de gronden waarop het verzoek steunt, 2) het belang van het verzochte tegenonderzoek in het licht van – bijvoorbeeld – de aanwezigheid van ander bewijsmateriaal dan wel de overtuigende kracht die wordt toegekend aan het bestreden onderzoeksresultaat, 3) de omstandigheid dat het verzoek is gedaan op een zodanig tijdstip dat een tegenonderzoek nog mogelijk is, en 4) de omstandigheid dat het verzoek redelijkerwijs eerder had kunnen worden gedaan. In casu blijkt niet dat het verzoek concreter gemotiveerd had kunnen worden, is het verzoek ook in eerste aanleg gedaan en ontbreekt ander bewijs van het daderschap terwijl aan de uitkomst van het dacytloscoptisch onderzoek veel waarde wordt toegekend. De afwijzing van het verzoek door het Hof is niet begrijpelijk. De Hoge Raad vernietigt de bestreden uitspraak.

Leerstuk/conclusie

Uit de eis van een eerlijke procesvoering kan voortvloeien dat een verzoek tot het doen verrichten van een dactyloscopisch tegenonderzoek moet worden toegewezen. Of dit het geval is, is afhankelijk van de omstandigheden van de betreffende zaak. De Hoge Raad geeft een viertal mogelijke omstandigheden op grond waarvan een verzoek moet worden toegewezen.