Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
College 6
Culturele diversiteit binnen het werkveld vd pedagoog en onderwijskundige.
Culturele sensitiviteit en culturele responsiviteit worden door elkaar heen gebruikt. Docenten hebben interculturele competenties nodig om culturele sensitiviteit te kunnen toepassen.
In grote steden is 1 op de 3 basisscholen bezet door 80% niet-westerse kinderen. Het beeld is vaker te zien op de basisscholen dan op middelbare scholen, dit komt doordat het een opkomend probleem is.
Scholen met veel leerlingen van niet-westerse afkomst presteren minder goed. Maar als je dit bekijkt naar het opleidingsniveau van de ouders valt dit effect weg. Dus er is nauwelijks een zelfstandig effect van etnische concentratie op leerlingprestaties.
Er is meer schooluitval en lagere cito en eindexamen op scholen met meer niet-westerse kinderen. Dit komt dus niet (voornamelijk) door etniciteit/cultuur, maar door opleidingsniveau van de ouders. Het overige deel wordt verklaard door de kwaliteit van de scholen.
Zwakke scholen:
ook veel personeel te kort in zwakke scholen. Leerkrachten kunnen natuurlijk zelf kiezen bij welke school ze gaan werken en kiezen niet snel voor een zwakke school. Hierdoor wordt de school nog zwakker. Ook self fulfulling prophecy komt hierbij kijken. Nieuwe leerkrachten willen niet op deze scholen werken omdat hier vaker burnout komt. Als je denkt dat je door het werken op deze scholen een burnout krijgt, ga je dat ook sneller krijgen.
Beleid t.a.v. : OETC (1980 tot ca. 2001)
- Terugkeergedachte - Moedertaal leren nodig voor leren van tweede taal : als je de moedertaal van de leerlingen gaat onderdrukken wordt zowel de moedertaal als de nederlandse taal slechter.
- Cultureel zelfvertrouwen noodzakelijk
- Huiver voor desegregatie (onderwijs vrijheid)
Beleid: 2001-2012: plicht tot desegregatie : Gemeente probeert niet-westerse en westerse leerlingen te mengen. Het was geen succesvol beleid. Onderwijsvrijheid was te belangrijk, ook praktische bezwaren dat kinderen verder van huis naar school moesten. Het idee was dat door burgerschap kinderen konden leren over andere culturen en etniciteiten.
Beleid 2012-heden: geen desegregatieplicht, onderwijsvrijheid belangrijk, cohesie via burgerschap aanleren.
Toch blijven tegenstanders bij hun punt: onderling contact zal de integratie positief bevorderen.
Allport (1897-1967) Leidt contact tussen leden van verschillende (etnische) groepen tot betere wederzijdse beeldvorming en attituden? Tegenstrijdige onderzoeksbevindingen.
Conclusie: Positieve persoonlijke relaties +ervaringen onontbeerlijk Docent/schoolleiding cruciale taak in het beïnvloeden van positieve relaties ( zie Interculturele Competenties )
Waakner (2003) komt tot de conclusie dat er wel een positief effect bestaat bij het mengen van leerlingen. Leerlingen krijgen hierdoor een positiever beeld van elkaar
Beckhuis (2009) vindt echter geen relaties hiertussen.
Van voort (2012) vindt juist een negatief effect. Leerlingen krijgen door ze samen in een klas te zetten negatieve beelden over elkaar. Vooroordelen worden versterkt en er zijn veel conflicten.
Hoe kan het dat er zo’n verschil is in de onderzoeken?
Positieve ervaringen van leerlingen werken ook positief op het beeld van andere etniciteit. Maar als leerlingen negatieve ervaringen hebben met leerlingen van een andere cultuur wordt het beeld dat leerlingen hebben van de andere etniciteit juist nog slechter. Docenten moeten een veilige sfeer in de klas creëren waar ruimte is voor positieve ervaringen naar elkaar toe. Hier zijn interculturele competenties voor nodig.
Jeugdhulpverlening voor migratenjeugd
Probleemgedrag en zorggebruik
Mogelijk verklaringen laag zorggebruik
◦ Cross cultureel diagnosticeren lukt niet (goed)?
◦ Tekort aan cultuur sensitief behandelaanbod?
Professional-zijnde culturele dilemma’s (artikel Leeman)
Zijn de school, Jeugdhulpverlening voldoende uitgerust om met multiculturele leerlingen en cliënten te werken?
(overwegend) autochtone professionals rapporteren soms culturele dilemma’s /conflicten met migrantendoelgroep
Interculturele dilemma’s over waarden en normen:
Ouder contact/betrokkenheid: niet komen op spreekuren (begrijpen taal niet) / cultureel misverstand: leraar baas op school, hebben ouders niks mee te maken
(on)rechtvaardigheid: twee kanten (leerling en leerkracht)
Respect: bv. Meisje met hoofddoek wordt genegeerd door docent
Autonomie: niveau vd culturele/religieuze tradities. Op sommige scholen zijn bepaalde kledij verboden (denk aan hoofddoek)
Gemeenschapsgevoel: wij-zij denken. Autochtone docenten
Cultureel responsief onderwijs of hulpverlening houdt in dat professionals in hun gedrag, en in hun praktijk (a.d.h.v. kennis, overtuigingen en waarden) laten zien dat zij het belang van culturele diversiteit erkennen. (Gebaseerd op Gay, 2013).
} Let ook op belang van Intersectionaliteit (superdiversiteit
} Valkuilen: docenten zeggen dat ze geen verschil maken tussen de leerlingen en ze allemaal gelijk behandelen. Dat is goed, maar ook een valkuil. Het zou juist goed zijn als docenten aandacht geven aan het feit dat niet elke leerling het zelfde is. Verschillen benadrukken is voor docenten ‘eng’, omdat leerlingen dan denken dat ze daar verkeerde bedoelingen mee hebben.
Interculturele competenties: Een cluster van houdingen, kennis en vaardigheden die een professional moet beheersen om op een juiste en doeltreffende manier met kinderen (en ouders) met een andere culturele achtergrond of herkomst te werken
Interculturele competenties:
} Bewustzijn en kennis v. eigen culturele achtergrond + bias: professionals moeten zich realiseren dat zij een bepaald referentiekader hebben (meestal middenklasse). Habitus (Bourdieu): hoe iemand zich kleed en praat verraad iemands culturele herkomst. Ook moeten ze zich realiseren dat de leerlingen aan wie zij les geven een hele andere afkomst en referentiekader hebben.
} Verdiepen in de culturele achtergrond van de ander: wat zijn de waardes/traditie/migratie achtergrond/etc van de leerlingen? Deze verdieping moet wel uit nieuwsgierigheid komen en met respect gebeuren.
} Vaardigheden& methoden gericht op inclusie en acceptatie: de docent zou gebruik moeten maken van bruggetjes naar de familie van de leerlingen. Als je weet waar je leerlingen vandaan komen, probeer dan je lessen daarop aan te sluiten. Bv. Allochtone namen gebruiken (entre les mures). Project bedenken waar leerlingen bij elkaar gezet worden, moet je wel denken aan het instapniveau van de leerlingen.
} Interculturele communicatie vaardigheden: niet al bedenken dat je leerlingen toch niet het antwoord op jouw vraag weten. Open gesprekken zijn beter, niet al met vooroordelen erin stappen.
} Positieve interacties en verwachtingen: leerlingen moeten niet denken dat je ze expres een slecht cijfer geeft. Leerlingen moeten niet het idee hebben dat de docent denkt dat ze de goede antwoorden hebben.
Werkcollege 5 – Cultuur diverse scholen
Responsiviteit en sensitiviteit mag je door elkaar gebruiken.
Dilemma’s
Interculturele competenties
> Bewustzijn en kennis van eigen culturele achtergrond + bestaan van bias
> Verdiepen in de culturele achtergrond van de ander
> Vaardigheden en methoden gericht op inclusie en acceptatie
> Interculturele communicatievaardigheden
> Positieve interacties en verwachtinge
Voorbeeld
Moeilijk dilemma:
Autonomie. Het feit dat autochtone docenten afkomstig zijn waar autonomie en individualisme bealngrijk is. Dit bots als hun leerlingen uit meer collectivistische culturen komt.
Voorbeeld:
Marin vraagt veel om stilte en de leerlingen moeten alleen werken. Ze mogen niet vaak in groepjes werken.
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
Field of study
Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
Add new contribution