​Dit uittreksel wordt verstrekt door studievereniging Emile.

Inleiding

Plato: “Verwondering is de oorsprong van de filosofie.”

Filosofie draait om het stilstaan bij en het in twijfel trekken van het alledaagse en het vanzelfsprekende.

Hoofdstuk 1

Slavoj Zizek: “Door alle technologische ontwikkelingen leven we in een unieke tijd waarin we worden aangezet tot filosofisch denken.”

1.2 Filosofie en sociaal werk:

De hulpverlening die een hulpverlener biedt is afhankelijk van zijn opvattingen over mens en maatschappij. Voorbeeld van Dalrymple: Een psychiater die vindt dat mensen een vrije wil hebben, zal zijn cliënt eerder voor het vertoonde gedrag verantwoordelijk stellen als een psychiater die vind dat deze cliënt geen vrije wil heeft.

De Maistre: “Er is een groot verschil tussen de concrete mensen die je tegenkomt op straat en het beeld van dé mens.”

Doordat iedereen verschillende normen en waarden heeft en niet iedereen onder begrippen als autonomie en geluk hetzelfde verstaat, ontstaat er onenigheid tussen mensen.

1.3 Een normatief beroep:

De vermaatschappelijking van de zorg stelt het zelfbeschikkingsrecht van de cliënt voorop, maar door verschillende opvattingen/waarden en normen is niet iedereen van mening dat dit het beste voor de cliënt is. Voorbeeld: Iemand gedwongen opnemen gaat tegen het zelfbeschikkingsrecht in, maar kan soms beter zijn voor de cliënt.

Sociaal werkers mogen niet zomaar hun eigen opvattingen volgen maar moeten zich in de eerste plaats houden aan de wet. In de tweede plaats handelen sociaal werkers naar de doelstellingen/opvatting van de instelling en ten slotte moeten sociaal werkers ook rekening houden met de opvattingen van de cliënt zelf.

Discretionaire ruimte= De handelingsruimte van hulpverleners binnen de kaders van de wet.

Argumentatieve methode= Het volgen van een stappenplan om een morele keuze te kunnen analyseren.

1.4 Grote, kleine en sterke verhalen:

Vroeger waren er een paar grote verhalen (= een aantal heersende opvattingen) over de wereld die elkaar uitsluiten. Nu zijn er veel kleine verhalen/opvattingen die naast elkaar bestaan en elkaar aanvullen of tegenspreken. Kleine verhalen hebben minder aanhangers dan de grote verhalen.

Jean-Francois Lyotard: “Een groot verhaal beweert alles te begrijpen en op elke vraag een antwoord te hebben. Daarom zijn grote verhalen totalitair, ongeloofwaardig en onrechtvaardig.”

De overgang van grote naar kleine verhalen markeert de verschuiving van een uniforme samenleving naar onze huidige pluriforme samenleving. Uniform betekent weinig diversiteit in leefvormen, leefstijlen en culturen. In een pluriforme samenleving zijn juist veel diversiteit en verschillende denkbeelden.

Sterke verhalen zijn

1 - Wat zijn de opvattingen over kinderen van John Locke?

• Wat handig kan zijn is om voor jezelf heel duidelijk te hebben waar Locke voor stond want als je dat goed weet beheers je eigenlijk het hoofdstuk. Je kunt bijvoorbeeld een mindmap maken over Locke waarin je alle begrippen en ideeën die bij hem passen noteert.
• Als je de visie van Locke goed onder de knie hebt is het ook makkelijker om te onthouden/begrijpen wat dan relevant is voor de hedendaagse debatten hierover, want dit kan je hieruit afleiden. 
• Er zijn 7 punten die relevant zijn voor de hedendaagse debatten. Probeer bij alle 7 een kernwoord voor jezelf te kiezen dat de essentie is van het punt, zodat je ze makkelijker kan onthouden. 

2 - Wat zijn de concepten van de kindertijd?

• Dit is een hoofdstuk met veel verschillende begrippen en mensen. Als je zorgt dat je de begrippen en mensen (die in de tussenkopjes naar voren komen) kent en weet wat het inhoudt, beheers je het hoofdstuk vrij goed.
• Zorg dat je het verschil tussen concepten en opvattingen voor jezelf helder hebt en oefen hier een beetje mee.

3 - Wat zijn moderne opvattingen over de kindertijd?

• Probeer voor jezelf te ordenen wat verschillende moderne opvattingen

Wat is het gevolg van vaag taalgebruik in een tekst?

Soms zijn geschreven stukken niet goed te begrijpen. Dit komt vaak doordat er vage taal in de tekst wordt gebruikt. Een term wordt vaag genoemd, wanneer het niet duidelijk is waar de grens wordt getrokken, in betrekking tot de term. Een voorbeeld van zo een term is ‘kaal’. Er zijn mensen die helemaal kaal zijn, maar ook mensen die half-kaal zijn door hun haarverlies. Het is dan niet duidelijk in hoeverre de term ‘kaal’ voor hen geldt. In de rechtspraak komen ook vaak vage begrippen voor. Een voorbeeld is dat het woord ‘marteling’ niet duidelijk afgebakend is in de wet. Soms maken politici opzettelijk gebruik van vage termen om geen antwoord te geven op lastige vragen. De vuistregel is dat enige mate van vaagheid acceptabel is, mits duidelijk blijft waar de informatie of bewering over gaat.

Wanneer mogen we spreken van ambiguïteit?

Van ambiguïteit is sprake wanneer een woord of zin meer dan één betekenis heeft en dus op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden. Er worden drie soorten ambiguïteit onderscheiden: (1) semantische-, (2) groep gerelateerde-, en (3) syntactische ambiguïteit.

1. Semantische ambiguïteit

Van semantische ambiguïteit is sprake wanneer een woord of zin wordt gebruikt die gepaard gaat met ambiguïteit. Een Engels voorbeeld is: ‘Jessica is cold’. Wordt hiermee bedoeld dat ze het koud heeft of dat ze een koude persoonlijkheid heeft? Je kan deze ambiguïteit voorkomen door de desbetreffende woorden of woordgroepen te vervangen met een duidelijkere omschrijving.

2. Groepsgerelateerde ambiguïteit (‘grouping ambiguity’)

Van groep gerelateerde ambiguïteit is sprake wanneer een woord gebruikt wordt om over een gehele groep te praten terwijl het niet helemaal klopt voor leden van een groep. Een voorbeeld: ‘Secretaressen verdienen meer dan advocaten’. Op groepsniveau klopt dit, omdat er meer secretaressen zijn dan advocaten. Samen verdienen deze secretaressen dus meer geld. Op individueel niveau klopt het echter niet. Een secretaresse verdient niet meer dan