Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
Aantekeningen van het college Schizofreniespectrum en andere psychotische stoornissen bij het vak Klinische Psychologie - Universiteit Utrecht 22/23
JoHo WorldSupporter membership (donateurschap): €5,- per jaar
JoHo membership met extra services (abonneeservices):
Online toegang: €10,-
Online toegang + Postbezorg en pickup service + Projectsteun: €15,-
Online toegang + Postbezorg- en pickup service + Extra projectsteun: €20,-
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
Zeven criteria voor abnormaal gedrag:
Abnormaal gedrag is niet direct een stoornis.
Psychische stoornis:
Wanneer is het geen stoornis:
Drie modellen in het boek over wat normaal en wat abnormaal gedrag is.
Statistisch model
Medisch of ziektemodel
Kritiek:
Leer of onderwijsmodel
Demarcatie- of afgrenzingscriterium.
Modellen in de praktijk
Neurobiologische benadering
Klinisch-genetisch perspectief
Tweelingstudies:
Adoptiestudies:
Driften: Aangeboren, algemene menselijke behoeften -> seks en agressie
Object: nodig om driftspanning te verminderen: een person of een deel daarvan of ding
Positief oedipuscomplex: Hartstochtelijke gerichtheid op ouder van tegengestelde geslacht en intense vijandigheid naar ouder van eigen geslacht.
Negatief oedipuscomplex: Verlangens gericht op ouder van hetzelfde geslacht en vijandigheid naar ouder van het andere geslacht
Drie componenten die persoonlijkheid maken.
Veel is onbewust. Dit is volgens Freud.
Anna Freud (zijn dochter) heeft het overgenomen. Afweermechanisme = beschermingsmechanisme die het ego kan inzetten bij een conflict tussen de morele eisen van het superego en de driften van de id.
Afweermechanismen:
Objectrelatiepsychologie
Separatie-individuatietheorie:
Gehechtheidspsychologie
Mary Ainsworth testte de vier gehechtheidsstrategieën.
Classificatie
Paradox:
Een classificatie is handig, voor de communicatie. De diagnose zegt niets over de ontstaansgeschiedenis van de stoornis of aangrijpingspunten voor de behandeling. Maar dat willen we juist weten voor de behandeling. Classificatie en diagnose wordt vaak door elkaar gehaald. Een samenvatting van kenmerken en symptomen. Dat is het. Dus dat is eigenlijk gewoon een classificatie. Het geven van een goed advies is het doel, een goede behandeling. Niet een diagnose geven.
Diagnose:
Biases die ons oordeel vertekenen:
Overconfidence:
Eisen van een goede psychotherapeut
Regulatieve cyclus is hoe kom je tot de oplossing van een probleem. Samen met de Empirische cyclus vormden die de diagnostische cyclus.
Regulatieve cyclus:
Emoties in de volksmond = gevoel. Hoe je je voelt.
Bij angst is fysiologie veel hartslagverhoging, zweten, bloeddrukverhoging, sociale fobie zie je blozen.
Deze 3 G’s zijn loosely coupled systems. Je gaat als je je agressief voelt, niet altijd agressief gedragen. Ze zijn losgekoppeld.
Het kan overal beginnen.
We willen in een behandeling niet alle angst weghalen. Angststoornis is dan weer onhandig. 1 op de 5 heeft ooit in zijn leven een angststoornis gehad.
Het wordt pathologisch als:
Leer de angststoornissen uit het boek! Deze staan in het boek en moet je kennen.
De angst is niet functioneel als je bang bent voor een bushalte.
Ontstaan en instandhouding.
Bij alle angststoornissen zien we overlap in
Verschil: inhoud van gedachten is stoornis-specifiek.
Operante conditionering / conditionering
Verslaving
Twee soorten verslavingen.
Effect:
DSM 5: 1 diagnose met 11 criteria
Veel comorbiditeit bij verslavingen bij andere verslavingen.
Je kan het dus goed begrijpen uit operante leerprincipes.
Welk model zou dan wel goed passen?
Duaal procesmodel is universeel voor verslaving, dus niet alleen alcohol.
Drie automatische processen:
Die processen kunnen gewijzigd worden
Depressie is heterogeen.
En allemaal subkenmerken:
Types:
Van korte depressies naar lange persisterende depressies.
Twee stoornissen tegelijk hebben:
Hoe ontstaat een depressie:
De theorie van Lewingson:
Behandeling
Voorbeelden van cognities:
Ontstaan depressie
Depressie komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen. Dit kunnen factoren zijn voor dat verschil tussen genders:
Verschillende factoren kunnen dus geassocieerd zijn met het voorkomen van depressie.
Depressie behandelen:
We focussen op stap 3.
Interpersoonlijke psychotherapie heeft een andere invalshoek dan CGT.
Somatisch symptoomstoornis
Iedereen heeft wel eens somatische klachten Geen oorzaak? Dan somatische symtoom klachten.
Meest voorkomende symptomen:
Pijn is niet puur objectief. Bas bouwvakker had pin in zijn hoofd, maar voelde niks.
Symptomen somatisch symptoom stoornis. Disproportioneel gedachten en zorgen over de klachten
Behandeling:
Interpretatiebias is het anders interpreteren. Aandachtsbias: meteen aandacht als je wakker wordt naar de darmen en dan denk je ‘kanker’. Je kan jezelf pijn aanleren. Je kan pijn niet meten, dus dat is gek.
Ziekteangst:
Hier zijn wel wat klachten aanwezig en wisselen over de tijd. Hier zijn de mensen bang om ziek te worden en doen ze handelingen om dat te voorkomen.
Ziekteangst:
Behandeling: CGT
Behandeling is hetzelfde als OCS.
Conversiestoornis
Functioneel iets aan de hand, maar motoriek of sensibiliteit is het mis. Binnen 5% prevalentie wordt 5-10% toch een somatische oorzaak gevonden. Lichamelijke klachten zonder dat er lichamelijke oorzaken zijn. Je krijgt een dwarslaesie, maar geen beschadigingen in het ruggenmerg. We weten nog steeds niet veel over deze stoornis.
Conversie stoornis klinkt als histerie.
Behandeling:
Je behandelt eerst echt op het lichaam. Geen stress bij beweging laten voelen.
Traumabehandeling. Als dat niet werkt, dan hypnotherapie. Aanraden: doe alles
Nagebootste stoornis
Mensen doen alsof ze heel erg ziek zijn, maar ze hebben ook somatische klachten. Dit doen ze bij zichzelf of bij een ander. Ze houden of van alle aandacht, behoefte aan macht. Of intense zelfhaat, waardoor ze het uit wraak doen. 50% van de mensen werkt zelf in de zorg. Mensen laten een onwaarschijnlijk beeld zien, rare combinaties van symptomen en het is heel erg. Dan kan je al weten: Dit is een wonderlijk beeld.
Behandeling:
Psychose
Schizofrenie
Dingen voelen, ruiken en horen die er niet zijn. Op alle gebieden kan je dat ervaren.
Andere psychotische stoornissen:
Postpartum : vermoeidheid of hormonale verschuivingen kunnen een trigger zijn. na festival uitputtend kan je ook tijdje stemmen horen voor een dag. Dan goede nachtrust en is het weer weg. Niet bij postpartum.
Prevalentie
Biologische processen:
Ziekteverloop
Conclusie:
Wat gebeurt er tijdens een episode:
Behandeling:
De term 'libido'
Lust vs liefde
Seks = coitus. Dominante heteroseksuele coitus script. We denken aan penetratie bij heteroseksuele relaties aan coitus.
Genitopelvienepijn-Penetratiestoornis (GPPPS):
Vaginisme is eigenlijk alleen het aanspannen van de bekkenbodemspieren. Er wordt gedacht aan een penetratiefobie.
Bekkenbodemspieren aanspannen
Elke vrouw kan gepenetreerd worden. Ook als
Gevolg is helaas dan pijn. Brandigere pijn na de seks, dan denk je de volgende keer weer oei het doet weer pijn. Opwinding daalt, spanning stijg, bekkenboden spieren spannen zich aan. Deze vicieuze cirkel moeten we doorbreken. Pijn is een signaal dat je moet stoppen.
Drie voorwaarden van gezonde seks:
Drie psycho-sociale voorwaarden van seks:
In de baarmoeder zien mannen en vrouwen er ongeveer hetzelfde uit.
Opgewonden
Gevaar:
Belangrijk:
Dissociatie = Gebrekkige integratie van emoties, herinneringen, handelingen, identiteitsbesef
Derealisatie = Ervaring dat situatie om je heen onwerkelijk was; zich afgesneden voelen van wereld, mensen om zich heen
Depersonalisatie = Ervaring dat je loskomt uit je lichaam, naar jezelf keek van een afstand
Dissociatieve amnesie = Een onvermogen om zich autobiografische informatie te herinneren; inconsistent is met gewone vergeetachtigheid
Fugue = Ogenschijnlijk doelgericht reizen of verward dwalen dat samenhangt met amnesie voor de identiteit of voor andere belangrijke autobiografische informatie
Dissociatieve identiteitsstoornis = Fragmentatie van de identiteit gekenmerkt door meerdere persoonlijkheidstoestanden. De fragmentatie van de identiteit omvat een duidelijke discontinuïteit in de zelfbeleving.
PTSS:
Wat verklaart dat een gebeurtenis leidt tot posttraumatische stress.
Bij rouwproces:
Persisterende rouwstoornis.
Internet gaming disorder is afgewezen als een mentale stoornis:
.....read morePersoonlijkheid wordt gedefinieerd als het geheel van gedragingen, gedachten en gevoelens dat een zekere mate van stabiliteit gedurende de levensloop vertoont en in verschillende situaties en episodes gelijk blijft.
Freud had het over intrapsychische domein
Basis-assumpties Psycho-analytische theorie:
Opbouw persoonlijkheid:
Wat kunnen wij met deze theorie?
Zelfinzicht en persoonlijke groei: De intrapsychische benadering biedt individuen de mogelijkheid om zich bewust te worden van hun onbewuste processen, innerlijke conflicten en verdedigingsmechanismen. Dit kan leiden tot zelfinzicht en persoonlijke groei.
Kritiek op de Intrapsychische Benadering
Deze analyse is dus niet goed wetenschappelijk onderbouwd en er wordt weinig rekening gehouden met culturele en contextfactoren.
Starterspakket:
Eysenck had het over de biologische factoren. Er zijn 3 persoonlijkheidstrekken die zorgen voor verschillen tussen mensen. Denk aan verschillen in corticale opwinding en verschillen in het zenuwstelsel.
Kritiek:
Desondanks heeft zijn werk bijgedragen aan de ontwikkeling van het begrip van persoonlijkheid en heeft het de weg geëffend voor verdere onderzoeken en theorievorming.
Toen kwam Cattel. Hij had een andere taxonomie. Hij ging uit van een gelaagdheid van persoonlijkheid.
Five factor model van Costa & McCrae
Bij het dispositionele model: het starterspakketje. Heb je al heel veel verschillende persoonlijkheidsmodellen en theorieën In dit domein is het heel erg gericht op gedachten. Vooral de cognitieve processen worden hier benadrukt.
Het concept van Learned helplessness door Seligman. Toestand waarin iemand altijd het gevoel heeft geen controle te hebben.
Dat is een gevolg van negatieve leerervaringen. Hier worden al meer omgevingsfactoren meegenomen. Gevolgen van negatieve ervaringen.
Piramide:
Classificatie is toepasbaar op alle individuen op de hele aardbol.
In hoeverre is cultuur bepalend voor iemands persoonlijkheid?
Persoonlijkheidsstoornissen
.....read moreIn deze bundel vind je alle nuttige studiehulp om je het eerste jaar Psychologie door te helpen. Deze bundel bevat onder andere: hoorcollege-aantekeningen, werkgroepen, begrippenlijsten en tentamenvragen.
Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
Field of study
Add new contribution