De stoornis (die latent is = niet zichtbaar) veroorzaakt symptomen.

Symptomen zijn psychometrisch gezien verwisselbaar = ze zeggen iets over hetzelfde construct.

Lokale onafhankelijkheid van symptomen = geen directe relatie tussen symptomen. De symptomen zijn alleen verbonden met elkaar omdat ze worden veroorzaakt door dezelfde stoornis.

Verwisselbaarheid van symptomen toont aan dat er een meetrelatie is tussen de latente stoornis en de indicatoren.

Dus: klassieke benadering van psychopathologie:

• Stoornis is gedeelde oorzaak van symptomen
• Stoornis gaat vooraf aan symptomen
• Symptomen zijn onafhankelijke en verwisselbare indicatoren (meetrelatie)
• Dit lijken problematische assumpties voor sommige vormen van psychopathologie

Netwerkbenadering: benadert een psychische stoornis als complex, dynamisch systeem (CDS).

• Systeem: directe relaties tussen elementen (symptomen)
• Complex: uitkomst is moeilijk te voorspellen aan de hand van losse elementen
• Dynamisch: evolueert naarmate de tijd vordert

De CDS zijn idiosyncratisch = specifiek voor een persoon

Sommige elementen zijn belangrijker dan anderen

Een netwerk bestaat uit nodes en edges. Een node staat voor een element. Een edge staat voor een relatie tussen twee nodes.

Edges worden in psychologische netwerken niet geobserveerd. Ze worden geschat, bijvoorbeeld aan de hand van partiële correlaties.

Centraliteit:

• Strength: hoe sterk een node direct verbonden is met andere nodes (hoeveel verbindingen)
• Closeness: hoe sterk een node indirect is verbonden met andere nodes (goed vertrekpunt)
• Betweenness: hoe vaak een node op het kortste pad ligt tussen twee nodes (hoe verbind de node de andere nodes?)

In de netwerktheorie zijn symptomen niet verwisselbaar. Symptomen vormen de stoornis: mereologie in plaats van meetrelatie.

Dus: netwerkbenadering:

• Een stoornis bestaat uit symptomen die tot elkaar in relatie staan: mereologie
• Een stoornis is een mogelijke uitkomst van interacties tussen symptomen
• Symptomen zijn niet verwisselbaar: sommige zijn centraal, andere perifeer

Netwerkbenadering heeft de kijk op comorbiditeit beïnvloed:

• Veel stoornissen in de DSM zijn verbonden door gedeelde symptomen
• Deze symptomen zouden een rol kunnen spelen in de verspreiding van activatie in het netwerk
• Directe verbanden tussen unieke symptomen worden ook gevonden
• Directe verbanden worden ook door patiënten gerapporteerd

Kwetsbaarheid in de netwerkbenadering: voor weerbare mensen zijn netwerken zwak verbonden en voor kwetsbare netwerken zijn ze sterk verbonden (als er 1 ding fout gaat, gaan de andere dingen ook fout).

Hysterese: Er is meer stressverlichting nodig dan stress activatie.

• Netwerken verschillen per persoon
• Netwerken met sterke verbindingen tussen symptomen zijn kwetsbaar
• Als sterk verbonden netwerken onder druk worden gezet, laten ze discontinue activatie zien, en hysterese.

Individuele dynamiek: de beste voorspeller van toekomstig gedrag is voorafgaand gedrag.

• Het analyseren van EMA data is een techniek om de dynamiek van psychopathologie in beeld te brengen
• Emotional inertia zegt iets over het herstel van verstoringen, en wordt aan depressie gerelateerd
• Granger causality zegt iets over de voorspellende waarde van variabelen over tijd
• Dynamische modellen kunnen worden gebruikt om idiosyncratische vragen en nomothetische vragen te beantwoorden

Granger causality: voorspellende relatie. Als het ene over het algemeen voor het andere komt in tijd, kan dit wijzen op een causaal verband.

Hoe definieer je een systeem?

• De variabelen in het netwerk beïnvloeden de relaties in het netwerk
• Resilience factors beïnvloeden de relaties tussen andere symptomen: het zijn moderatoren
• De invloed van de resilience factors veranderen naarmate de tijd vordert.

Hoe kom je achter de relevante dynamiek? Hoe meet je dit en hoe vaak kunnen we meten?:

• De voorspellende waarde van metingen hangt af van de tijd die er tussen de metingen zit

Feedback:

• Het selecteren van een model is geen eenduidige keuze
• De dataverzameling is misschien in sommige opzichten beperkt
• Hoe zeker zijn we van de feedback die we mensen geven?
• Je kan de feedback opdelen in 3 stappen
  
  • 1. Pre-measure
  • 2. Personalized feedback
  • 3. Post-measure

Als de mensen het niet eens zijn met hun feedback is er een probleem: of de feedback klopt niet, of de persoon heeft het mis. Op groepsniveau zegt ons dit misschien iets over tekortkomingen op methodologisch gebied.

Dus:

• Netwerkanalyse leidt tot nieuwe onderzoekslijnen
• Theorie en methodologie worden aangescherpt om relevante dynamiek op nomothetisch en idiosyncratisch niveau te onderzoeken.

Vragen? Laat het vooral hieronder weten en ik probeer ze te beantwoorden!

Volg me voor meer samenvattingen en hoorcollege aantekeningen!