Informatiemanagement BDK - B1 - Bedrijfskunde - RUG - Tentamen 2015

Vragen

Vraag 1

1. Geef aan of het volgende data, informatie of kennis is, en licht het antwoord kort toe:

   1. Een lijst die tijdens een directievergadering wordt opgesteld met oorzaken van de teruglopende omzet in verschillende regio’s.

   2. Een overzicht van de werknemers waarvan het ziekteverzuim het afgelopen jaar bovennormaal was voor de verzuimmanager.

   3. Een lijst met alle diagnosebehandelingscombinaties (een code in de gezondheidszorg die het geheel van een geleverd zorgproduct omschrijft) voor een ziekenhuisdirecteur.

2. Eén van de modellen die gebruikt kan worden om te bepalen hoe informatiesystemen strategisch kunnen worden ingezet is Porter’s vijfkrachtenmodel. Teken dit model en leg aan de hand van het model uit hoe de strategische rol van informatiesystemen voor een organisatie in het algemeen vorm krijgt.

Vraag 2

1. Veel organisaties hebben hun bedrijfsprocessen veranderd door de invoering van een enterprise systeem. Noem twee voordelen en twee nadelen van een enterprise systeem en licht ze kort toe.

2. Maak een level-0-diagram van het verkopen van kantoorartikelen door HAKA waarin de processen eenheid van tijd, plaats en handeling vertonen op basis van de volgende beschrijving:

Als klanten een bestelling plaatsen wordt gecontroleerd of de bestelde artikelen op voorraad zijn aan de hand van een voorraadlijst en meteen ook of de klant kredietwaardig is aan de hand van een debiteurenoverzicht. De beoordeling van de order wordt ook direct aan de klant medegedeeld. De afdeling verkoop krijgt de voorraadlijst elke middag en het debiteurenoverzicht elke ochtend van de financiële administratie. Als een bestelling geaccepteerd wordt, dan wordt de bestelling ook meteen geregistreerd in het verkoopsysteem. Bij het beoordelen van de kredietwaardigheid van klanten worden regelmatig fouten gemaakt omdat bestellingen die klanten in de loop van de dag doen, niet worden meegenomen op het debiteurenoverzicht. ´s Nachts worden voor de bestellingen facturen gegenereerd. De originele facturen worden de volgende ochtend naar het magazijn gebracht waarna het magazijn zorg draagt voor de aflevering van de goederen aan de klant. Later op de dag krijgt de financiële administratie de kopie-facturen.

3. Met welk probleem kampt de verkoopafdeling en is dit probleem in of out scope? Licht het antwoord beknopt toe. Beschrijf vervolgens het probleem in termen van het bijgevoegde datakwaliteitsmodel (zie bijlage).

Vraag 3

1. Op de klantenservice-afdeling van een zorgverzekeraar is een nieuw informatiesysteem ingevoerd waarmee o.a. verfijnder de afhandeltijd van de klantgesprekken en de verkochte producten door een medewerker gemeten kunnen worden.

   Welke ontwerpvariabele uit welke categorie (organisatie-, control- en culturele variabelen) van het managerial levers model wordt in dit geval door het nieuwe informatiesysteem beïnvloed? Licht het antwoord toe.

2. Door het nieuwe systeem wordt het ook mogelijk dat de medewerkers van de klantenservice-afdeling thuis gaan werken. Noem een voordeel en een probleem die dit met zich mee zou kunnen brengen en leg ze uit.

Vraag 4

1. Een hightechbedrijf maakt voortdurend gebruik van de nieuwste informatietechnologie. Welke eis (evaluation criterion) zal dit bedrijf zeker stellen aan de IT-architectuur en –infrastructuur? Licht het antwoord beknopt toe.

2. Weill en Ross onderscheiden vijf domeinen waarop IT-beslissingen moeten worden genomen. Noem drie en licht ze kort toe.

Vraag 5

1. Een organisatie bestaat uit 3 business units waarover de volgende gegevens bekend zijn:

   Business unit	Aantal PC’s	Toegerekende maandelijkse IT-kosten
   BU 1	150	€15000
   BU 2	100	€10000
   BU 3	200	€20000

   Welke allocatie-methode wordt gebruikt voor het in rekening brengen van IT-kosten in deze organisatie? Noem een voor- en nadeel van deze methode.

2. Veel Nederlandse organisaties maken voor het beheer van hun data gebruik van het TCN Data Hotel op het Zerniketerrein. Hoe wordt deze vorm van sourcing genoemd? En hoe wordt het genoemd als deze organisaties hun data weer in eigen beheer nemen?

Vraag 6

1. De gebruikers in een organisatie klagen dat zij te weinig betrokken worden bij de ontwikkeling van de informatiesystemen en de automatiseerders vinden op hun beurt dat de eisen die de gebruikers stellen aan de te ontwikkelen informatiesystemen veelal onduidelijk zijn.

   Welke methode die voor een IT-project kan worden gebruikt, zou je deze organisatie aanbevelen en uit welke stappen bestaat deze methode?

2. Over bedrijfsethiek heeft Milton Friedman opgemerkt:

   “ There is one and only one social responsibility of business: to use its resources and engage in activities designed to increase its profits so long as it stays within the rules of the game.”

   Welke normatieve theorie hangt Friedman aan, wat zijn de twee ‘rules of the game’ en hoe beoordeel je deze theorie?

Vraag 7

1. Een van de componenten van business analytics zijn data warehouses. Wat zijn data warehouses en waarvoor dienen ze vooral?

2. Op een dashboard voor een verkeersveiligheidsmanager komt voor: zie bijlage voor afbeelding.

   Wat is het belangrijkste visual design principe dat hier geschonden wordt en waarom wordt dit principe gehanteerd bij het ontwerpen van dashboards voor managers?

Antwoorden

Vraag 1

1. Te classificeren als:

   1. kennis, omdat de lijst wat zich in de hoofden van de deelnemers aan de vergadering bevindt en dat tot stand is gekomen in een bepaalde context door reflectie en synthese, expliciteert.

   2. informatie, omdat het een duidelijk doel heeft.

   3. data, omdat het enkel en alleen feiten zijn waarvan het doel onduidelijk is.

2. Zie bijlage voor Porter’s vijfkrachtenmodel.

   De strategische rol van informatiesystemen neemt in het algemeen de vorm aan dat het informatiesysteem door de aangeboden functies één of meerdere krachten afzwakt en in sterkere mate dan bij de concurrentie.

Vraag 2

1. Twee voordelen van een enterprise systeem zijn (kiezen uit):

   • modules werken goed samen

   • centralisatie van besturing

   • elimineren van redundante gegevens

   • standaardisatie van procedures en data op basis best practices

Twee nadelen van een enterprise systeem zijn (kiezen uit):

• implementatie is veel werk

• structuren, processen en werk moeten vaak aangepast worden

• aanschaf is duur

• suite moet vaak geheel worden aangeschaft

• implementatie is risicovol

2. Zie bijlage voor het level-0-diagram.

3. Het probleem waarmee de verkoopafdeling kampt is dat bij het beoordelen van de kredietwaardigheid van klanten regelmatig fouten worden gemaakt omdat bestellingen die klanten in de loop van de dag doen, niet worden meegenomen op het debiteurenoverzicht.

Dit probleem is out of scope omdat het debiteurenoverzicht van de externe entiteit ‘financiële administratie’ wordt gekregen.

In termen van het datakwaliteitsmodel is hier sprake van een debiteurenoverzicht waarvan de informatie niet actueel is.

Vraag 3

1. De ontwerpvariabele prestatiemeting en evaluatie uit de categorie control variabelen wordt hier beïnvloed.

2. Keuze uit onderstaande:

Vraag 4

1. De eis die dit bedrijf zeker zal stellen aan de IT-architectuur en –infrastructuur is adaptability, omdat dit aangeeft in hoeverre een IT-architectuur en -infrastructuur zich kan aanpassen aan nieuwe IT.

2. Drie kiezen uit:

Vraag 5

1. De allocatie-methode voor het in rekening brengen van IT-kosten die in deze organisatie wordt gebruikt is allocation. Een voor- en nadeel van deze allocatie-methode zijn te kiezen uit de onderstaande:

   Chargeback	Charges are calculated based on actual usage.	Fairest method for recovery costs, because it is based on actual usage. IT users can see exactly what their usage costs.	IT department must collect details on usage, which can be expensive and difficult. IT must be prepared to defend the charges, which takes time and resources.
   Allocation	Total expected IT expenditures are divided by nonusage basis such as number of login Ids, employees, or desktops.	Less bookkeeping for IT because rate is set once per fiscal year, and basis is well-understood. Predictable monthly costs.	IT department must defend allocation rates; may charge low-usage departments more than their usage would indicate is fair.
   Corporate Budget	Corporate allocates funds to IT at annual budget session.	No billing to the businesses. IT exercises more control over what projects are done.	Competes with all other budgeted items for funds.

2. Deze vorm van sourcing wordt onshoring of inshoring genoemd. Als deze organisaties hun data weer in eigen beheer nemen, dan is er sprake van backsourcing.

Vraag 6

1. De aan te bevelen methode is prototyping omdat de voordelen van deze methode zijn dat gebruikers zich meer betrokken voelen bij de systeemontwikkeling en dat onduidelijke eisen beter boven tafel komen.

   Prototyping bestaat uit de onderstaande stappen:

   1. System Concept >

   2. Version 'I' >

   3. Version 'II' >

   4. Version 'N'

2. Friedman hangt de stockholder theory aan.

   De Rules of the game zijn: 1. open en vrije concurrentie (open and free competition) en 2. zonder bedrog en fraude (without deception or fraud)

   De beoordeling van deze theorie is dat de stockholder theory een beperkte morele theorie is omdat deze theorie er vanuit gaat dat een vrije markt de belangen van de maatschappij als geheel bevordert. Duidelijk is echter dat het najagen van winst door individuen of organisaties het maatschappelijk welzijn niet kan maximeren.

Vraag 7

1. Datawarehouses bevatten grote verzamelingen gegevens van allerlei aard over verschillende aspecten van een organisatie. Ze dienen vooral ter ondersteuning van het nemen van beslissingen door managers.

2. Het belangrijkste visual design principe dat hier geschonden word is dat informatie in een context van te hanteren normen (of historie) moet worden geplaatst want actie moet worden ondernomen als afgeweken wordt van de norm in organisaties.