Wat is lichaamsontevredenheid?

Lichaamsontevredenheid verwijst naar de subjectieve ontevredenheid met lichaamstype of vorm. Lichaamsontevredenheid kan gezien worden als een maatschappelijk gezondheidsprobleem, met name bij vrouwen. Het is van belang om te begrijpen welke mechanismen ten grondslag liggen aan lichaamsontevredenheid. Verschillende theorieën zien sociale angst als een voorspeller voor de ontwikkeling en het bestaan van lichaamsontevredenheid. In dit artikel wordt onderzocht of intolerantie voor onzekerheid (IO) een mogelijke factor is die sociale angst veroorzaakt en gerelateerd is aan lichaamsontevredenheid. 

Wat is intolerantie voor onzekerheid (IO)?

IO verwijst naar een dispositioneel karaktereigenschap dat een gevolg is van negatieve geloven over onzerkerheid en heeft betrekking op de neiging om negatief te reageren op een emotioneel, cognitief en gedragsmatig niveau op onzekere situaties en gebeurtenissen. Individuen met hoge IO laten een negatieve interpretatie bias zien voor amigue situaties. Ook draagt een hoge IO bij aan het ontwikkelen van een sociale angststoornis. 

Hoe zijn lichaamsontevredenheid en IO gerelateerd aan elkaar?

Gezien het feit dat sociale situaties vaak een onderzekerheid en amiguïteit met zich meebrengen, kan een lage tolerantie hiervoor leiden tot sociale angst. Het lichaamsbeeld wordt voornamelijk gevormd door sociale interacties en sociale evaluaties wat daardoor kan leiden tot lichaamsontevredenheid. IO kan hierdoor een mogelijke factor zijn die lichaamsontevredenheid veroozaakt. 

Wat is het doel van het huidige onderzoek?

Het huidige onderzoek gaat na of IO een factor is dat vooraf gaat aan sociale angst en leidt tot lichaamsontevredenheid. Hierbij wordt verwacht dat:

1. Sociale angst positieve geassocieerd is met lichaamsontevredenheid
2. IO positief geassocieerd is met sociale angst en lichaamsontevredenheid
3. IO een indirect effect heeft op lichaamsontevredenheid via sociale angst

Hoe wordt dit onderzocht?

Participanten zijn geworven via advertenties binnen de Universiteit van Utrecht. De participanten moesten een online vragenlijst invullen over intolerantie voor onzekerheid (Intolerance of Uncertainty Scale; IUS), sociale angst (Social Phobia Inventory; SPIN) en lichaamsontevredenheid (Body Attitude Test; BAT). De resultaten werden geanalyseerd met een correlatie analyse en mediatie analyse. 

Wat zijn de resultaten van het onderzoek?

Alle drie de variabelen waren positief geassocieerd met elkaar. IO had een significant, positief effect op sociale angst, wat betekent dat meer IO geassocieerd is met meer sociale angst. Ook heeft IO een significant positief totaal en direct effect op lichaamsontevredenheid, wat betekent dat meer IO geassocieerd is met meer lichaamsontevredenheid waarbij gecontroleerd is voor sociale angst. Sociale angst heeft een significant positief effect op lichaamsontevredenheid. 

Wat zijn discussiepunten?

Dit onderzoek heeft onderzocht of IO een mogelijke factor is die sociale angst en lichaamsontevredenheid voorspelt. In overeenstemming met eerdere onderzoeken blijkt dat hogere niveaus van sociale angst geassocieerd zijn met hogere niveaus van lichaamsontevredenheid. Daarnaast zijn hogere niveaus van IO geassocieerd met hogere niveaus van sociale angst. Hierbij is het belang van IO in lichaamsontevredenheid benadrukt. Aangezien sociale angst slechts gedeeltelijk de relatie tussen IO en lichaamsontevredenheid medieerde, zijn er ook nog andere factoren die deze relatie beïnvloeden. Individuen die sociale angst gerelateerde lichaamsontevredenheid ervaren kunnen baat hebben bij interventies die zich richten op IO. 

Wat zijn limitaties en aanbevelingen voor vervolgonderzoek?

Door het cross-sectionele design kan causaliteit niet worden vastgesteld. Het kan zijn dat de relatie tussen lichaamsbeeld en sociale angst wederzijds is. Longitudinale onderzoeken zijn nodig om dit verder uit te sluiten. Daarnaast kunnen de resultaten niet gegeneraliseerd worden naar klinische groepen met extreme lichaamsontevredenheid, omdat de vrouwen die deelnamen aan dit onderzoek niet geselecteerd werden op basis van hun niveau van lichaamsontevredenheid.